Devinci Atlas Carbon: Geel, rood en snel.

Dévinci… ja, met een E! Mijn bike maakt kennelijk goed onderscheid tussen de ‘weet niet beter’ XC-er en wie wel eens een downhill world cup kijkt. De eerste kan de ‘Da Vinci’ associaties maar moeilijk weerstaan, maar komt meestal niet verder dan “Wat, geen Avid *Code* remmen?” De tweede categorie reageert slechts met een knikje en “vette bike man”.

Devinci komt uit Franstalig Canada en hun downhill team herbergt mooie namen. Steve Smith is de held die de Mont Sainte Anne world cup winst binnen driftte door een droog gereden tijd te verbeteren in de nattigheid. Nick Beer is eveneens rap en heeft letterlijk de mooiste naam van het world cup circuit volgens Rob Warner. Uiteraard zijn wij het met Rob eens. Devinci verkoopt van de dikste downhill bikes tot racefietsen waarmee je kan afsnijden in de locale criteriums. Het merk wordt in Nederland verdeeld door South Side Mountainbiking.

De Atlas Carbon is Devinci’s 110 mm veerweg 29er. Hij heeft een carbon voorframe, aluminium achterbrug en is voorzien van een Rock Shox Monarch RT3 demper. Het 2014 model krijgt als nieuwigheid een carbon staande achtervork. Het veersysteem is het door Dave Weagle bedachte ‘split pivot’, met een concentrisch achterste draaipunt rondom de achteras. Inderdaad, zoals Trek het doet, met het enige verschil dat die vinden dat ze het zelf bedacht hebben.

De hier voorgestelde fiets is van mij. Daarmee weet je meteen dat dit geen 100% objectief verhaal gaat worden. Toch doe ik een poging daartoe.

De fiets, de uitdaging
Ik zocht de ideale fiets voor -op dit moment- mijn ideale wedstrijd. Die wedstrijd is de Transvésubienne. Dat is een eendaagse wedstrijd vanuit Valdeblore in de bergen naar de boulevard -excusez!- Promenades des Anglais in Nice. De klimmen zijn te moeilijk voor afdalers en de afdalingen zijn te lastig voor klimmers. Het is een parcours van 80 kilometer waar de winnaar 6 uur over doet. Voor de laatsten van de tweederde van het veld die binnen de tijdslimiet binnen komen is dat 12 uur. Het is een wedstrijd die zijn eigen aparte discipline zou kunnen zijn: Ultra-Enduro. Grotere testen van uithoudingsvermogen en skills, zowel technisch klimmen als afdalen, zijn moeilijk te vinden. Dat geldt evenzeer voor de rijder als voor de fiets.

De ideale fiets voor deze wedstrijd bestaat eigenlijk niet, wat zich uit op het podium dat bestaat uit een mix van fietstypes. Superlichte 26″ fullies, 29er hardtails, 29er fullies en de eerste ’tussenmaat’ zal zich volgend jaar ongetwijfeld melden. Iedereen pakt zijn winst op een andere plek, downhill of uphill, maar aan het einde van de dag zijn het je skills en uithoudingsvermogen die je uitslag bepalen. De ideale fiets is waar je je het beste op voelt. Ik heb een Devinci Atlas Carbon frameset gekocht en opgebouwd met deze wedstrijd in het achterhoofd.

Kleine verschillen maken een groot verschil
Eerlijk is eerlijk, deze koop was nauwelijks te verantwoorden. Mijn vorige frame was eveneens een full-suspension 29er, met een ander (short link) vering concept, 10 milimeter minder veerweg en uitsluitend goede reviews voor wat betreft de vering- en stuureigenschappen. Dat frame was aluminium, maar een van de lichtste op de markt. Ik ga geen merk en type noemen, want dit is geen vergelijkende test (raden mag!). Het is echter wel mijn referentie en die lat lag vrij hoog.

Toch stelt de Atlas nergens teleur. De achterbrug pakt kleine en grote oneffenheden nèt wat beter dan zijn voorganger. Verder lijkt de veerweg eindeloos en de vering verhardt niet merkbaar bij remmen. Bij 30% sag is het mij één keer gelukt om te botommen, maar daar was een onbeholpen ‘case’ vanaf een schans voor nodig. Wat opvalt is dat 30% sag snel bereikt wordt en dat er relatief veel extra luchtdruk nodig is om hier minder van te maken. Dat gezegd, ik heb de Floodgate switch van Monarch demper volledig open staan, dus wie wat meer platform wil, kan hier nog mee spelen. Er is op het kleine blad in een paar versnellingen wat pedal feedback te bespeuren, maar niets dat mijn technische klimcapaciteiten hindert. Verder geeft de fiets geen enkel gevoel dat trapenergie verloren gaat.

Eigenlijk had ik moeten zeggen: stelt nu nergens in teleur. Met de 135 QR dropouts was de achterbrug flex duidelijk waarneembaar aanwezig. Via ombouw naar andere dropouts kon ik een Maxle steekas gebruiken. Dat was een overgang van licht zwalken door bochten naar strak carven. Het frame is niet überlicht (ca. 2300 gram inclusief demper) en gebouwd voor ’trail’ gebruik, niet hardcore XC racen. Het komt niet echt als een verrassing dat er over de stijfheid van het voorframe niet te klagen valt.

Dit jaar: flow. Ik ben hier beter in geworden, maar de Atlas helpt enorm.

Geen bikepark fiets, maar waarom zou je je daardoor tegen laten houden? Foto: Filthy Trails MTB

430, dat is minder dan 455
De chainstays zijn 25mm korter dan mijn vorige frame en dat voel je. Het voorwiel optrekken gaat beduidend makkelijker, net als krappe switchbacks. Vorig jaar ging ik nog hortend en stotend door de chicanes boven het dorpje Utelle met noodgedwongen af en toe afstappen. Dit jaar: flow. Ik ben hier beter in geworden, maar de Atlas helpt enorm. Dit was het effect dat ik verwachte van de korte chainstays en het is er.

Een mtbr.com topic vol hype over chainstay lengtes is wat me in eerste instantie tot de aluminium Atlas leidde. Mijn krappe bochtjes skills lopen wat achter en je voorwiel optrekken is op een 29er per definitie moeilijker dan op een kleine wielen fiets. Echter, de alu Atlas vond ik wat zwaar. Toen Devinci een carbon versie aangekondigde, was mijn serieuze interesse gewekt.

Korte chainstays zijn niet zaligmakend. Langere chainstays klimmen “veel” beter, zo wordt gemeld in datzelfde mtbr.com topic. Ach, polarisatie en MTB fora zijn tegenwoordig zo normaal als mayo op een frietje… Het voordeel is dat ik zo bang ben gemaakt dat de praktijk nogal mee valt. Ik merk dat ik misschien iets eerder voorop het zadel moet kruipen in steile klimmen.

Verder is door de compacte achterbrug de clearance rondom je achterband niet ongelimiteerd, maar ook op dat gebied heb ik me bang laten maken door de fora. Een 2.35″ Schwalbe Hans Dampf op een velg met 20 mm binnenbreedte heeft voldoende clearance. Dat is wel de limiet, maar je kan je afvragen of je de juiste fiets hebt gekocht als je breder wil. Een Maxxis Ardent 2.4″ op een 23 mm binnenbreedte velg gaat vermoedelijk niet meer lukken. De grootste clearance issue komt niet van het frame zelf, maar van het uitstekende, doch werkeloze armpje van een dual-pull voorderailleur. Dat is eenvoudig te verhelpen met behulp van een ijzerzaag.

De wendbaarheid van de Atlas moet naar mijn idee eerder getemperd dan aangespoord worden, wat best bijzonder is voor een 29er fully.

Beïnvloedbare stuureigenschappen?
Devinci biedt de Atlas Carbon aan als complete fiets met een 100 mm of 140 mm vork. Een frameset gaf me de vrijheid om bewust te kiezen voor de middenweg: een 120 mm White Brothers Loop. De balans tussen stabiliteit en wendbaarheid is daarbij uitstekend. Het aantal pedal-strikes is beperkt, maar de fiets staat ook weer niet zo ver ‘onderuit’ dat chopper-gevoel optreedt en de klimprestaties gevaar lopen. Het bevalt me zo goed dat ik me afvraag waarom Devinci het zelf niet doet.

Eenmaal voor een vork gekozen, kan je de stuureigenschappen tunen met chips in de link die de demper aanspreekt. ‘Hi’ levert een iets steilere balhoofdhoek en hoger bottom bracket, ‘Lo’ het omgekeerde. Ik heb beide geprobeerd en kom met overtuiging uit op ‘Lo’, omdat de ‘Hi’ positie teveel ten koste gaat van de stabiliteit in steile downhills. De wendbaarheid van de Atlas moet naar mijn idee eerder getemperd dan aangespoord worden, wat best bijzonder is voor een 29er fully. Wil je uitsluitend in vlakke Nederlandse bosjes tussen de boompjes door slalommen, monteer een 100 mm vork en zet hem op ‘Hi’, maar dan vermoed ik dat je vaak aan de binnenkant van een bocht er uit zal vliegen.

Chip tuning mogelijk

Waarschuwing: Deze alinea is alleen geschikt voor geometrici
Wat je ook doet, kijk niet naar de horizontale bovenbuis lengte (E.T.T, Effective Toptube Length) en de zitbuishoek in de Devinci geometrie tabel. Bij twijfel tussen maten, koop je zomaar de te kleine. De lichaamslengte indicatie die op de site staat, vind ik volledig te vertrouwen, zolang je een vrij normale bovenlijf-/beenlengte verhouding hebt. Ik ben net iets boven de 1.80 meter en koos voor de Large. Op basis van de bovenbuislengte zou je een erg korte stuurpen verwachten en een volledig naar voren gemonteerd zadel. Kijk nog eens naar de foto: niets daarvan. Het zadel is in het midden van de rails gemonteerd en er zit een 90 mm Syntace stuurpen op bij een 710 mm Easton Haven Carbon stuur. Ik zit evenmin zo gestrekt dat het op een tijdrithouding lijkt.

De bovenbuislengte lijkt bizar lang ten opzichte van andere fietsen. In Large is deze 633 milimeter, tegen 615 milimeter van mijn oude frame. Echter, als je andere maten vergelijkt, blijkt de Atlas helemaal niet zo lang als de cijfers doen vermoeden. De wielbasis is 15 milimeter korter dan mijn referentie. Dat correspondeert voor een deel met de kortere chainstays en de wat luiere balhoofdhoek van de Atlas doet de rest. De Atlas ‘zit’ net zo lang als mijn vorige fiets na overzetten van stuur en stuurpen. Waar komt die bovenbuislengte maat dan vandaan? Deze is bepaald met een behoorlijk vlakke zitbuishoek als referentie.

Wat hier aan de hand is, is het dilemma van een geknikte zitbuis die offset heeft ten opzichte van de trapas. Er is eigenlijk geen goede manier om een zitbuishoek te geven op basis waarvan je kan voorspellen waar je zadel komt of hoeveel setback je nodig hebt. De lijn door het bovenste deel van de zitbuis kruist de onderbuis ruim voor de trapas. Dit is de maat die Devinci opgeeft in hun tabel. Een ander alternatief is de lijn vanuit de trapas naar het snijpunt van zitbuis en bovenbuis, maar daar zit je zadel niet op gemonteerd. Mijn oproep aan de fietsindustrie is: tijd om de consument op te voeden met stack en reach, want de tijden van de rechte zitbuis zijn voorbij in het mountainbike segment. Veel fabrikanten kiezen er al voor om deze maten op te geven, maar de meeste rijders hoor en lees ik nog een maat fiets kiezen op basis van ‘hun’ bovenbuislengte.

Bij de Atlas komt het zo uit dat de meeste mensen geen setback nodig hebben. Wie erg dicht ‘op’ de trapas zit in horizontale richting, maar ook vrij hoog, kan in de problemen komen omdat je het zadel niet ver genoeg naar voren kan monteren. Nog een aandachtspunt is een dropper zadelpen. De zitbuis loopt vrij ver door, dus kies met zorg de hoeveelheid travel. Bij mij komt het prachtig uit, want de verdikking van de zadelpen valt net boven de zadelpenklem. Dat geeft een mooi cleane look, maar geeft tegelijk aan hoe kritisch het is. Een 125 mm travel Rock Shox Reverb past niet meer als je op een Large lager zit dan ik.

Goed verzorgd pakket
Het uitpakken was een prettige ervaring. De Atlas Carbon komt met een Cane Creek headset, zadelpenklem, shock pump met Devinci logo, frame protectie voor chainstay en onderbuis. Als je dat opgeeft bij de bestelling, zitten er ook 135 QR dropouts bij.

De kabelvoering is logisch, goed uitgedacht en de nette afwerking van het frame valt op. Het drop-in headset valt daadwerkelijk goed in de headset cups, dus met de beheersing van toleranties zit het wel goed bij Devinci. Hetzelfde verhaal bij het inpersen van het press-fit bottom bracket: niet te makkelijk, niet te moeilijk, precies goed. Dit mag je verwachten bij de prijs van het frame, maar het is pas achteraf dat ik me bedenk dat er bij bijna alle frames die ik heb opgebouwd wel eens wat geïmproviseerd of extra ingekocht moest worden.

Externe kabels is misschien wat minder 2014-proof, maar praktisch is het wel. Ik switch wel eens van 2×10 naar 1×10 versnellingen en dat is een kwestie van de direct-mount voorderailleur er af schroeven, de buitenkabel clips losmaken en de I-spec XTR shifter losmaken van de remhandel. Een interne dropper seatpost kabel had wel gemogen, want dat past wel bij het ’trail’ gebruik waarvoor Devinci de Atlas aanprijst. Bovendien kost het wat aandacht om te zorgen dat bij het omlaag brengen van het zadel de Reverb kabel op de juiste manier langs de demper linkage gaat. Als de kabel tussen het frame en de linkage door gaat, komt hij tegen de achterband en het frame aan. Te ver naar buiten en hij zit in de weg tegen je been.

Verder is het voorframe carbon composiet en dat is sneller.

Subjectieve voordelen
Uiteraard is de Atlas Carbon een snelle fiets. Hoe kan het anders, met dezelfde geel overlopend in rood strepen als de world cup team fietsen? Het enige jammerlijke is dat ze voor geen meter matchen met onze Velozine huiskleuren. Er zit niets anders op dan er zo hard mogelijk mee te rijden, zodat op foto’s het rood-geel vervaagt naar oranje. Verder is het voorframe carbon composiet en dat is sneller. Dat weet toch iedereen?

Geel, rood en carbon. Sneller kan niet.

Nooit af
De Atlas Carbon was helemaal af voor zijn hoofddoel, de Transvésubienne. Die deed hij uitstekend, tenminste, het merendeel van de lastigste technische klimmen en afdalingen die je je kunt voorstellen. Echter, op weg naar een top 30 plek en een zeer degelijke tijd liet zijn bestuurder hem na 80% van de wedstrijd in de steek met matige race preparatie. Te weinig binnenbanden = D.N.F. Nu moet ik volgend jaar terugkomen om mijn fiets recht te doen en mijn eigen demonen uit te bannen.

Ondertussen ga ik een aantal enduro’s te lijf met de Atlas. Hiervoor monteer ik een vork met 140 milimeter veerweg die tijdens het rijden gereduceerd kan worden en een steviger wielset. Ondertussen heeft de fiets al een 74 centimeter stuur gekregen en een kortere, 70 milimeter stuurpen. De ultieme veelzijdigheidtest wordt de Roc d’Azur Enduro en de dag erna de marathon. Daarvoor ga ik alleen de wielen en banden wisselen. Een fiets mag dan wel af zijn voor het ene doel, maar is dat eigenlijk nooit voor het volgende.

Tekst: Jeroen Kooij
Foto’s: Eric Wictor / Filthy Trails MTB