Sinds jaar en dag probeert de fietsindustrie tot een goede dialoog te komen met de UCI. De introductie van het UCI-Approved label in 2011 leek een stap in die richting. Maar deze regeling kwam niet tot stand zonder dat media en het grote publiek er aan de zijline over mee praatten.
Vreemd eigenlijk, want wedstrijdrijders vormen slechts een fractie van de totale fiets-community, dus wat heeft het grote publiek daar eigenlijk mee te maken? Meer dan je op het eerste gezicht zou denken, volgens de UCI. Zij stelt namelijk dat de regelgeving rond fietsmateriaal er óók is om de productkwaliteit en –veiligheid te waarborgen en ziet niet graag dat profs op materiaal rijden dat voor de burgerman niet beschikbaar is.
De UCI lijkt ondertussen niet helemaal doof voor prikkels vanuit de industrie. Zowel Shimano als SRAM hebben de voorbije maanden meermaals bij perspresentaties laten blijken in conclaaf te zijn met het Zwitserse regelorgaan over het toelaten van schijfremmen bij wegwedstrijden. Uitsluitsel op dat vlak is er nog niet, maar dat de UCI naar de toekomst wil kijken blijkt uit de ontwerptekst voor een aanpassing in het technische reglement per 1 januari 2016.
Wij kregen de ontwerptekst al onder ogen, nog vóór dat de UCI deze begin komende maand presenteert. De inhoud verraste ons dermate, dat we besloten om het nu al te publiceren. Het gaat namelijk over elektrische fietscomponenten…
Artikel 1.3.010 van het UCI technisch reglement 2014.
De laatste alinea is met een reden doorgestreept, want deze gaat veranderen. En hoe! De nieuwe tekst luidt als volgt:
|
The addition of mechanical or electrical systems that serve to assist the rider is prohibited. This includes all electrical actuators, being electrical drives, solenoid valves, and active piezo elements, plus manual or automated control systems and externally charged batteries. Excluded from this rule are lighting systems and monitoring devices such as cycle computers, navigation or power measurement devices. |
BAM! Met drie regels tekst verbiedt de UCI het wedstrijdgebruik van alle bewegende elektronica in fietsonderdelen, zo lijkt het. Die zijn namelijk allemaal afhankelijk van met netstroom geladen accu’s. Shimano’s Di2, Magura’s eLECT, de aangekondigde elektrische Kindshock Dropper post en alle soortgelijke, prachtig functionerende systemen van andere fabrikanten bevatten de genoemde elektronische componenten. De UCI kan hier beter maar een goede reden voor hebben!
Nog vóór introductie verboden? Foto: www.Bikerumor.com
Het waarom
In een begeleidend schrijven verklaart de UCI waarom ze deze regels instellen. In het kort komt het neer het volgende:
- Eerlijker concurrentie zonder gebruik van extern opgewekte energie.
- De tijdgeest. In een tijd waarin zelfs de autosportbond stuurt op brandstofbesparing, geeft het een slecht beeld dat de wielersport in toenemende mate afhankelijk is van extern opgewekte elektriciteit.
De UCI introduceert deze nieuwe regels dus om de geloofwaardigheid en imago van de sport te verbeteren. En laat dat nou net één van haar kerntaken zijn. Voor de UCI is dit dus een logische gedachtengang.
Maar wij kunnen ons niet aan de mening onttrekken dat deze regel een klap is in het gezicht van zowel de industrie als de consument! Zij versterken elkaar immers in de vraag en de ontwikkeling naar nieuwe producten. Het aandeel van elektrische noviteiten neemt daarin de laatste jaren sterk toe en de industrie weet maar al te goed dat dát wat de profs gebruiken, het beste verkoopt.
De uitzondering… zelfgemaakte elektriciteit!
Gelukkig beseft de UCI dit ook. In de ontwerptekst wordt een aantal uitzonderingen beschreven, waarmee het gebruik van deze systemen toch is toegestaan. En nu wordt het echt spannend, want die alinea luidt:
|
Exceptions: UCI permits use of the electrical systems as mentioned, if 100% of the electrical power consumed by these systems is generated either by: |
Wat betekent dit concreet? Tijd voor technisch onderbouwde speculatie!
De eerste uitzondering ligt voor de hand, evenals een mogelijke technische uitvoering daarvan. Integreer een naaf- of, misschien zelfs een bracketdynamo in de fiets, combineer dit met een “standlicht condensator” en je bent onderweg. Maar wel met extra weerstand, iets waar geen enkele fietser op zit te wachten. Alleen regeneratief remmen kan ook, maar maakt het systeem weer ingewikkelder.
De écht interessante mogelijkheden zitten verstopt in de tweede regel.
Onder natuurlijke energiebronnen verstaan we bijvoorbeeld zonne- en windenergie. De techneuten van Velozine verwachten echter op 1 januari 2016 geen ‘gesolarde’ of of ‘gewindmolende’ wedstrijdfietsen aan de start te zien.
Nee, na een korte brainstorm denken ze eerder aan het benutten van juist alle niet-voorwaartse bewegingen die een rijdende fiets maakt.
Ooit het batterijtje van uw Seiko Kinetic horloge moeten vervangen? Nee. Dat is niet nodig. Een excentermechaniekje in de kast wekt namelijk elektriciteit op elke keer dat je beweegt. Iets dergelijks valt ongetwijfeld in een Di2-accu achtige behuizing te bouwen.
En wat te denken aan een lineaire generator geïntegreerd in een verende voorvork?
Lineaire generator in een autoschokdemper. Foto en meer informatie: www.gizmag.com
Op dit moment leveren dergelijke stroombronnen waarschijnlijk nog onvoldoende vermogen, maar onder markt- en tijdsdruk kan er een hoop gebeuren.
Eén stap vooruit, twee terug? Of een pas op de plaats richting de toekomst?
Over de genoemde redenen van de UCI om deze regelmentswijzing door te voeren zal nog lang gediscussieerd worden. Boze tongen beweren dat de UCI over deze regel is gaan nadenken na het ‘verborgen-motor-relletje’ van Spartacus. Sommige industry-insiders suggereren zelfs dat het om een ruilhandel zou gaan om toch de bereidwilligheid naar vernieuwing te tonen. Géén extern opgewekte elektriciteit in ruil voor het toestaan van schijfremmen op de wegfiets.
Wat er zich werkelijk achter de schermen heeft afgespeeld zal wellicht altijd verborgen blijven. Tegelijkertijd kan je het ook positief bekijken. Want wat de UCI hiermee effectief doet is de technologische ontwikkeling niet vertragen, maar juist versnellen! Zij het gestuurd in een iets andere richting…
Velozine is zeer benieuwd naar wat de dames en heren constructeurs gaan bedenken. Feit is dat ze ons vóór 1 januari 2016 nog een hoop spannends kunnen gaan presenteren.
Wordt ongetwijfeld vervolgd…!
Tekst: Lars Vogelenzang
