We zouden er nog op terug komen. Het nieuwe “e”-woord: E-mountainbikes. Hoewel je ze relatief zelden in het bos tegenkomt, zetten tal van fiets- en onderdelenfabrikanten zwaar in op elektrische aandrijvingen voor offroad gebruik. Bij de Sea Otter Classic was er recentelijk een e-bike wedstrijd, in Frankrijk zijn er al jaren e-enduro’s en in Duitsland bestaat zelfs een heuse serie. De commercie omarmt het concept duidelijk.
Wie de discussie op fora en social media een beetje volgt ziet echter, ook zéker in eigen land, een groep mountainbikers die deze ontwikkeling totaal niet ziet zitten. ‘E-bikes horen niet thuis op de route want ze gaan te hard, slopen de boel en bedreigen de toegangsregels waar we nu van genieten…’
Volgens mij is er om te beginnen vooralsnog geen ‘probleem’ met e-mountainbikes.
Ho! Even kappen met het paniekvoetbal, mensen. Volgens mij is er om te beginnen vooralsnog helemaal geen ‘probleem’ met e-mountainbikes. Veel anti-geluid dicht bij huis is daarom slechts een echo van de discussie in Amerika. Juist; dat land aan de andere kant van de grote plas… Maar daar is de situatie vooralsnog beduidend anders. Daarover zo dadelijk wat meer.
Ga ik je nu proberen te overtuigen aan de e-mountainbike te gaan? Absoluut niet. Wordt dit verhaal klagen over waarom Nederlanders klagen? Een beetje. Enerzijds wil ik toch een stukje context laten zien, anderzijds wil ik vooral onszelf een spiegel voor houden. De discussie (in beperkte kring) over e-bikes brengt namelijk andere en meer fundamentele zaken aan het licht – zaken die ons als natuurgebruikers allemaal aangaan.
Een e-bike is geen brommer
‘Met hun extra vermogen gaan ze harder en slopen ze de boel!’, ‘Het is niet sportief dat ze mij voorbij rijden…’. Dit zijn grofweg de twee hoofdlijnen van argumenten die je hier hoort tegen e-mountainbikes. ‘Sportiviteit’ is geen absoluut gegeven maar een persoonlijke perceptie. Toegegeven: Daar kan ik – behalve je een andere zienswijze tonen – weinig aan veranderen. Dat e-bikers met hun extra vermogen harder gaan én de boel slopen is echter niet helemaal waar…
Een e-bike levert geen trapondersteuning boven de 25 km/u en wordt door de wet beschouwd als een fiets. De wet is één ding, maar die volgt de praktijk: De motor is een hulpmotor: je moet meetrappen. Zolang je niet zelf meetrapt, doet die trapondersteuning niks en is zo’n fiets met zijn extra gewicht écht niet snel. Bovendien: een e-mountainbike is een fiets en dús mag je er mee op de mountainbikeroute komen, evenals op landgoeden met de bekende ‘vrij wandelen en fietsen’-bordjes.
Daarentegen zie ik nog altijd veel méér bikers volstrekt nutteloos het achterwiel blokkeren om ‘cool’ te stoppen. Nee, daar wordt de route (en ons imago) beter van…”
Zodoende gaat de vergelijking met overig gemotoriseerd verkeer mijns inziens mank. Het koppel dat op het achterwiel komt te staan (en dien tengevolge de erosie) is dan ook maar een fractie van wat een 250 CC benzineblok op een crossmotor kan produceren. Het gevolg: met continu slippend achterwiel de Amerongse Berg op scheuren gaat je met een e-bike niet lukken, tenzij je Yoann Barelli bent. En hij heeft geen e-bike nodig.
Natuurlijk, e-bikes zijn te hacken en daarmee is de snelheid tot waar er trapondersteuning aanwezig blijft te verhogen. Zodoende zou ik me in het argument dat e-bikes te hard gaan en een (groter) gevaar opleveren voor andere me enigszins kunnen vinden… Ware het niet dat je op een fatsoenlijk stukje singletrack blij mag zijn als je überhaupt 20 km/u haalt, eventueel opgevoerde e-mountainbike of niet. Zie ook de recente Coupe de France Enduro in Raon l’Etape: Jerome Clementz klokte grotendeels snellere tijden in het algemene klassement dan Nico Vouilloz deed bij de e-bikes. Met een e-bike is het zeker niet makkelijker dalen.
Gelukkig gaat de tendens gaat in eigen land ook steeds meer richting MTB-specifieke, uitdagende routes boven suffe, ‘algemene’ paden. Zulke route’s drukken de snelheid behoorlijk. Ik vraag je dan vervolgens: Wat is het verschil tussen iemand als ik die 200 W wegtrapt op een rechte klim en daarbij 200 W extra aan ondersteuning heeft, en een trainende eliterenner die in z’n eentje 400 W op het achterwiel loslaat? Het is geen moeilijke wiskunde.
Daarom lijkt werkelijke impact van een e-mountainbiker, die iets vlotter zou kunnen accelereren na een bocht, nog altijd méér op een fietser met stevige bovenbenen. Dat is heel wat anders dan het horrorbeeld van een motorcrosser die met een spollend achterwiel de bocht omploegt. Onderzoek gedaan door International Mountain Bicycling Association onderstreept dit ook vooralsnog. Daarentegen zie ik nog altijd veel méér bikers volstrekt nutteloos het achterwiel blokkeren om ‘cool’ te stoppen. Nee, daar wordt de route (en ons imago) beter van…
Waar is het allemaal goed voor?
‘E-bikes zorgen ervoor dat ander publiek nu ook in het bos komt’ en ‘Dat zijn eigenlijk maar onsportieve meetrappers’. Inderdaad, als Jan en Alleman de berg op komen dan gaan ze ook dat lastige singletrackje proberen te rijden. Laat ze lekker! Zo komen ze er achter dat ze toch aan hun techniek moeten werken, ondanks – of juist vanwege – die e-bike, en misschien vinden ze mountainbiken wel écht leuk en gaan ze meer trainen. Jij en ik zijn zeer waarschijnlijk óók niet de baarmoeder uitgestuiterd met de volledige skillset van genoemde Yoann Barelli meteen paraat. Dat ontwikkel je. Dat mocht jij, dus dat mag een ander dan toch ook? Heb je er vervolgens een probleem mee dat je voorbij gereden wordt door Jan met z’n pet en z’n bierbuik, dan is het vooral hoog tijd om een licentie te nemen.
Nuttig hulpmiddel
Ik kan zelf niet heel veel begrip opbrengen voor een elitaire houding naar anderen toe, zeker in de huidige situatie waar een e-bike ook echt wat te bieden heeft. E-bikes zorgen er voor dat de geblesseerden onder ons nog een beetje van hun hobby kunnen genieten. Ze maken het mogelijk om een veel minder sterke vriend(in) of partner een keertje mee te nemen met de snelle groep. Natuurlijk worden die mensen sterker door te trainen, maar als ze na 15 minuten al gelost worden gaan ze geen tweede keer mee!
Je zou zelfs kunnen bedenken dat de e-mountainbike een brug kan slaan tussen motorcrossers en mountainbikers, of belangrijker nog: de terreinbeheerders.
Door de e-mountainbike te pakken kan je in de bergen de lift of shuttle overslaan – in eigen land kan het net het verschil maken tussen fietsend over de vlakke weg naar de route, of toch maar met de auto gaan. Ga me nou niet vertellen dat dat iets slechts is. Je zou zelfs kunnen bedenken dat de e-mountainbike een brug kan slaan tussen motorcrossers en mountainbikers, of belangrijker nog: de terreinbeheerders. Ik kan me goed voorstellen dat niet iedereen zich kapot wil trappen om in het plaatselijke bos wat rondjes te maken, maar de realiteit is ook dat crossmotoren zelden welkom zijn. Wellicht dat een e-mountainbike een alternatief biedt waar iedereen zowel de gebruikers, de terreineigenaar als de onderhoudsploeg van de route blij mee zijn. Dat is in mijn optiek dikke winst. Aanmoedigen dus!
Toegangsbeperkingen
Toegangsbeperkingen en conflicten in Nederland zijn vooral het gevolg van het gedrag van een klein groepje etterbakken – te fiets, te voet, te paard – die het verpesten voor de rest.
En dan brengt me terug hiertoe: In de aanhef gaf ik al aan dat veel van de anti-geluid een echo is van de discussies die in Amerika gaande zijn. Daar worden paden afgesloten en ontstaat een sentiment dat veel van de gedane moeite om paden voor bikers open te stellen nu teniet gedaan wordt door de wildgroei van e-mountainbikers. Dat is dáár een realiteit.
Hier in Nederland is dat niet het geval. Echt niet. Hebben we dan geen problemen? Jawel, maar die staan los van e-mountainbike(r)s. Toegangsbeperkingen en conflicten in Nederland zijn vooral het gevolg van het gedrag van een klein groepje etterbakken – te fiets, te voet, te paard – die het verpesten voor de rest. Geen vaart minderen, overige gebruikers aan de kant schelden, kriskras door het bos raggen zijn het gevolg van een bepaalde mentaliteit, niet de fiets waarmee gereden word.
Dit is écht een hele andere discussie dan die in de VS, waar men fietsen an sich al als ‘gemotoriseerd’ verkeer ziet in een poging ze te weren uit bepaalde gebieden. Die discussie hoeven, nee, moeten we helemaal niet over nemen.
Een dialoog tussen belanghebbenden sluit niemand uit, ook e-mountainbikers niet.
Nog altijd hebben wij mountainbikers te kampen met het stigma dat we de natuur slopen en lomp gedrag vertonen. Als weerwoord geven we talloze voorbeelden om te laten zien dat dat stigma voor het overgrote deel onterecht is. Het kostte pijn en moeite en vooral een lange adem om bikers bij elkaar te krijgen om gezamenlijk met andere belanghebbenden een fatsoenlijke dialoog aan te gaan. De laatste tijd gaat dat steeds vaker gepaard met successen. Iets om trots op te zijn.
Schreeuwen op Facebook of op een forum is nog niet belangenbehartiging van je doelgroep. Een dialoog tussen belanghebbenden sluit niemand uit, ook e-mountainbikers niet. Een discussie aangaan met vooraf ingenomen standpunten zit je altijd in de weg: Zie ons eigen stigma maar…
Laten we ons daarom vooral niet bij voorbaat druk maken een aantal e-mountainbikers – vooralsnog erg kleine groep – maar over de paar die bikers in ons midden die het[1] nog steeds niet begrepen hebben. In plaats van e-bikes uit te kotsen zouden we ze moeten omarmen. Iedere e-mountainbiker is er namelijk weer een gebruiker en een potentiële stem (en lid van de onderhoudsploeg!) bij, en juist die lobby is wat we nodig hebben om de paden leuk en toegankelijk te houden.
Evil E
[1] ‘Het’ vertegenwoordigt in deze ‘alles’; gedrag op- en naast de fiets, de trailetiquette en het concept #trailrespect (overigens ook zonder hashtag…)
