Een treffende metafoor voor de situatie rond de mountainbikeroute in het Schoorlse duingebied, zoals die te lezen was op de website van MTB Noordwest in maart vorig jaar. Met regelmaat kunnen we nieuwtjes brengen dat er nieuwe routes aangelegd mogen worden, of bestaande routes grondig op de schop gaan. Je zou haast vergeten dat het niet overal van een leien dakje gaat. Zoals vaker aangehaald komt er bij de aanleg én onderhoud van een route meer kijken dan alleen een groep vrijwilligers die met een schop en hark aan de slag willen. Natuur delen we en waar gedeeld word, wordt gediscussieerd door verschillende belanghebbenden.
Bezwaren op verlegging van route
De Schoorlse Duinen wordt gezien als één van de meest waardevolle natuurgebieden van Nederland. Het is het thuis voor de hoogste duinen van Nederland en het gebied herbergt een unieke flora. Het is een Natura2000 gebied en geniet daarom speciale bescherming.
In de voorbije jaren is het gebied helaas meerdere malen getroffen door natuurbranden en dat heeft zijn sporen na gelaten. Veel van het verbrande bos wordt nu omgevormd naar stuifduinen, om zodoende de natuurwaarde verder te verhogen. Helaas gaat dat niet echt samen met een mountainbikeroute. In 2014 werd daarom ook door Staatsbosbeheer een vergunning aangevraagd bij – en afgegeven door – de provincie Noord-Holland, om de bekende mountainbikeroute door de Schoorlse Duinen deels te verleggen.
Dat stuitte op bezwaren van Stichting Natuurbelang, die de afgifte van de vergunning aanvocht. Dat werd een lange juridische strijd die tot aan de Raad van State voerde. In maart vorig jaar werden uiteindelijk de bezwaren deels van tafel geveegd. Deels, want Stichting Natuurbelang kreeg bijval in hun bezwaar dat de kaarten, die gebruikt zijn bij de vergunningaanvraag, te onnauwkeurig waren en dat daardoor de werkelijke impact op de natuur niet goed in beeld werd gebracht.
Na onderzoek groen licht!
Staatsbosbeheer heeft daarop het nieuwe traject nauwgezet laten onderzoeken door twee onderzoeksbureaus. Aan hen was het om te beoordelen of mountainbiken schadelijk zou zijn voor dit specifieke stuk natuur. Die beoordeling pakt, gelukkig voor mountainbikers, gunstig uit:
Om die reden geeft de provincie nu groen licht voor de aanleg van het nieuwe gedeelte. Eerder gestelde randvoorwaarde om er voor te zorgen dat de route niet uitslijt en dat door gebruik de route niet uit zichzelf breder wordt of een andere loop krijgt, zijn nu verder ecologisch onderbouwd. Daarnaast is er van de gelegenheid gebruik gemaakt om enkele suggesties van overige groepen recreanten (ruiters, wandelaars) en omwonenden over te nemen om de route zo veilig mogelijk te maken.
De top nog niet bereikt
Het klimmen naar de top ging dus de voorbije tijd onverminderd energiek voort, maar de top is nog niet bereikt, zo lezen we op de Facebookpagina van MTB-Noordwest. Er moeten nog een aantal formele stappen worden doorlopen en de nieuwe route is nog steeds volledig verboden terrein. Men roept dan dus ook met klem op om er niet al te gaan rijden of zelfs te gaan wandelen.
Van oudsher zijn we minder goed en minder sterk georganiseerd…
De oproep is tekenend voor de situatie: in een gebied waar de routedichtheid niet zo groot is als in Midden- en Zuid-Nederland, is elke meter natuur vaak nog ‘zwaarder bevochten’. Dat klinkt als een beladen en zelfs iet wat negatieve omschrijving, maar in de kern strookt het met de werkelijkheid. Als mountainbikers hebben we beslist niet het alleenrecht, net zo min als andere recreanten. Maar vaak komen mountainbikers pas laat ‘om de hoek’ kijken wanneer er in een gebied mogelijkheden voor recreatie worden afgewogen. Van oudsher zijn we minder goed en minder sterk georganiseerd en hebben andere recreanten grotere belangenverenigingen en daardoor meer sterkte en een langere adem.
Gelukkig hebben mountainbikers over het algemeen een goede conditie (…). MTB-Noordwest laat met een West-Friese standvastig- en nuchterheid zien dat we (als mountainbikers) zeker op moeten en kúnnen komen voor onze routes. Het gaat alleen vaak (veel) verder dan simpelweg een vergunning aanvragen bij de gemeente. We mogen dus best wat vaker stil staan bij het werk ‘achter’ routes en beseffen dat elke meter mountainbikepad die we hebben er niet van zelf is gekomen.
Ook al kom je er nooit: Schoorl brengt ons allemaal wat
De route in Schoorlse Duinen is een monument in het mountainbikescene en MTB-Noordwest zet zich hard in om de (/een) route in stand te houden. De rol die Staatsbosbeheer in dit verhaal heeft gespeeld is groot. Zij zijn overtuigd dat met goed gereguleerde en goed onderhouden routes mountainbiken en de zware natuurdoelstellingen van Natura2000 gebieden goed samen kunnen gaan.
Jurisprudentie helpt ons
Zo’n insteek was tot voor kort in veel discussies rond routes een welles-nietes verhaal tussen verschillende belanghebbenden. De juridische strijd die zich afspeelt rondom de route in de Schoorlse Duinen kostte veel tijd en energie. En ook al kom je misschien zelf nooit op die route, er is een sterk lichtpunt aan dit alles waar we allemaal wat aan hebben. Er ontstaat nu jurisprudentie die zijn weerslag kan én zal hebben op andere bestaande en nog aan te leggen routes in Nederland. Meer inzicht en meer onderbouwing helpen in het pleiten voor duurzame ontwikkeling van routes. Daar hebben niet alleen alle mountainbikers, maar ook de overige recreanten en natuurorganisaties in de Nederlandse veel aan.
Met het groen licht van de provincie Noord-Holland kan eindelijk positief vooruit gekeken worden naar deels nieuwe, uitdagende mountainbike route in de Schoorlse Duinen. De top is dus nog niet bereikt, maar wel in zicht. Gelukkig beschikken de standvastige West-Friese bikers over uithoudingsvermogen én een stel klimmersbenen om de top zeker te bereiken…
