Is de Quarq ShockWiz en applicatie dan overbodig? Of kan het met dit apparaatje nóg beter en maakt dat het de prijs van ruim €400 waard? Ik ging er mee op pad om antwoorden te krijgen op al die vragen.
Begin dit jaar kwam de ShockWiz op de markt. Een digitaal hulpje om je luchtgeveerde voorvork en achterdemper eenvoudig goed af te stellen. De marktgang ging echter niet onder de naam van de ontwikkelaar Dusty Dynamics, maar onder de vlag van SRAM’s ‘data and digital technology’-label Quarq. Het begon als een apparaatje dat via een crowdfund-actie levensvatbaar moest worden. Maar het werd in al zijn potentie snel omarmd door de grote onderdelenfabrikant. Quarq ontwikkelde de ShockWiz verder en verkoopt het sinds begin dit jaar voor €419.
De setup
De Quarq ShockWiz komt in een mooi doosje met allerlei slangetjes erbij. Zoeken naar een boekje deed ik vergeefs. Niet dat ik die echt zocht; ik ben van mening dat een goed product geen gebruiksaanwijzing nodig moet hebben, maar in dit geval was enige uitleg toch welkom. De website bood uitkomst. De installatie wordt middels een video duidelijk uitgelegd. Monteer de ShockWiz met een tie-wrap aan de vorkkroon of je achterdemper, verbind de slang met het ventiel van de luchtkamer en… dat is het, wat betreft hardware. De Bluetooth verbinding met de telefoon waarop je de ShockWiz app installeert, is vervolgens zo mogelijk nog eenvoudiger.
De ShockWiz moet gekalibreerd worden. Dit proces luistert erg nauw en het is dan ook beslist af te raden om dit 5 minuten vóór vertrek van je fietsrit te doen. Neem er écht de tijd voor en volg de instructies van de video’s en de kalibratiewizzard nauwgezet op.
Mythe ontkracht: je verliest géén druk bij loskoppelen pomp
Overigens werd tijdens deze kalibratie nog een grote mythe ontkracht. Als je het pompje van het ventiel van je vork of demper draait, hoor je lucht ontsnappen. Velen denken dat deze lucht uit je demper komt en deze dus daardoor een lagere druk heeft dan de pomp aangaf bij het oppompen. De ShockWiz app heeft een real time drukmeter, dus je kan heel duidelijk zien dat de druk in je voorvork of demper niet verandert wanneer je de pomp los haalt! (Die ontsnapte lucht komt overigens uit de pomp -red.)
Het gebruik
Voor je gaat rijden moet je in de app aangeven voor wat voor rijstijl je advies wilt hebben. Naast Balanced, Playfull en Aggressive kun je kiezen uit Efficient, die voor de meeste xc-rijders – zoals ikzelf – de meest logische is. De app geeft ook uitleg over wat de keuzes inhouden.
Voordat de app je advies kan geven, moet je redelijk wat verschillende paden rijden als onderdeel van een meetsessie. Tijdens het rijden verzamelt de ShockWiz data en hoe meer data, hoe hoger de nauwkeurigheid van het advies dat het ding je geeft. In de app wordt dit aangeduid met de term confidence. ShockWiz raadt aan om pas met de adviezen wat te doen wanneer de confidence hoger is dan 50% en idealiter al richting 80% is. Je krijgt ook tips over het type paden dat nog nodig is om tot een hogere confidence te komen. Zo kan er bijvoorbeeld gevraagd worden om klimmen, jumps, of wortelpaden. Simpelweg geldt: hoe meer variatie, hoe beter het advies wordt.
“Luchtdruk én volume zijn daarbij altijd het vertrekpunt. Pas daarna komen de ingaande en uitgaande demping aan bod.”
Als de confidence hoog genoeg is, kun je gaan tunen. De app geeft aspecten als luchtdruk, veercurve en samenhangend luchtvolume, rebound, hoge en lage compressie snelheid en de bottom-out weerstand weer. De volgorde waarin de app ze toont, is ook de volgorde van de finetuning. Luchtdruk én volume zijn daarbij altijd het vertrekpunt. Pas daarna komen de ingaande en uitgaande demping aan bod.
Cruciaal is dat ja na elke aanpassing een nieuwe meetsessie start, anders wordt de data gemengd met de voorgaande sessie en krijg je dus geen goed advies. Zo ga je door tot er niets meer aan te passen valt volgens de app.
&nsbp;
Mijn setup, mijn praktijk
Als eerste monteerde ik de Quarq ShockWiz op de RockShox Monarch XX achterdemper van mijn 2012 Rocky Mountain Element 970. Voor mijn thuisrondje, de mountainbikeroute van Eersel, wilde ik de juiste afstellingen vinden. Rijstijl efficient gekozen en rijden maar. Na een paar kilometer fietsen gaf de app al een confidence score van 49%. De app raadde me aan om een bumpy trail te rijden. Ik vond de route eigenlijk al wel bumpy genoeg, maar okee. Dan nog maar wat meer over hobbels rijden. Na een half uur gaf de app nog steeds aan data van een bumpy trail nodig te hebben. De confidence ging dan ook niet verder omhoog. Toch maar eens gekeken wat de app dan nu al aan finetuning voorstelde. De luchtdruk moest iets omhoog en na de druk van 200 naar 215 psi verhoogd te hebben, startte ik een nieuwe sessie en ging ik opnieuw rijden.
Verkeerde bandendruk
Na een valpartij, veroorzaakt door een te lage druk in de voorband, vermoedde ik dat de ShockWiz misschien de bumpy trails niet kón detecteren omdat deze door de lage druk in de band weggefilterd worden. Verkeerde bandendruk is misschien een beginnersfout, maar ik beroep me in dit geval op wetenschappelijk onderzoek: na de druk verhoogd te hebben verschilden de suggesties van de app sterk met daarvoor! De eerste instelling die goed moet zijn, is dus de luchtdruk in je banden!
Nederland is niet heftig genoeg
Met de Quarq ShockWiz aangesloten aan mijn RockShox SID RL Dual Air voorvork, tekende hetzelfde scenario zich af. De confidence score bleef hangen rond de 50% en de app bleef vragen om méér bumpy trails. Blijkbaar vindt ShockWiz de gemiddelde Nederlandse route niet heftig genoeg. De routes in mijn buurt hebben geen rock gardens of heftige worteltapijten.
Om de ShockWiz verder te testen trok ik naar de Ardennen. Met het systeempje gemonteerd op de achterdemper en voorvork van mijn 2013 Specialized Enduro Comp (voorzien van Fox Float X CTD achterdemper en Formula 35EX voorvork), gaf de app na een tijdje rijden een confidence van 100%. De luchtdruk moest wat omhoog en de compressiedemping ook. Beide instellingen heb ik ditmaal tegelijk gedaan, tegen het advies van ShockWiz in. Het resultaat: de app gaf groen licht op alle aspecten!
Air time!
Je zou het niet verwachten van een tool om je vering in te stellen, maar de Quarq ShockWiz houdt ook bij wat je gemiddelde airtime is. Waar je vroeger met je vrienden aan de voet van de berg je maximale snelheden vergeleek, kun je dat nu doen met de tijd dat je wielen van de grond zijn. Daarbij is méér natuurlijk beter! Leuk, maar daar aan gekoppeld houdt de app ook bij hoe vaak je vering maximaal ingeveerd is, en wat de sag is en dat is vooral heel nuttig. Je wilt niet dat je veerelementen al te vaak volledig doorslaan.
Problemen
Niet alle veerelementen hebben veel verstelmogelijkheden
Eén van de problemen waar ik tegenaan liep, is dat mijn veringselementen sommige instelmogelijkheden niet hebben. Zo vroeg de app om de high speed compressie te verlagen en de low speed compressie te verhogen. Op de twee fietsen die ik gebruikte bij deze test, heb ik geen gescheiden instelmogelijkheid voor high en low speed compressie. Aan mij dus om het compromis te sluiten en afhankelijk van je kennis van veersystemen kan dat ook een gok worden…
Navraag bij Quarq leert ons dat ze kijken of de Shockwiz-app aangepast kan worden om het advies meer aan te laten sluiten bij de opties die je veerelement werkelijk heeft. Voor nu laten ze het even aan de gebruiker over een compromis te sluiten. De app geeft voor elke instelling de effecten die je kan merken als deze te hoog of te laag staan. Zo kun je zelf kiezen wat het compromis wordt.
“De app geeft voor elke instelling de effecten die je kan merken als deze te hoog of te laag staan. Zo kun je zelf kiezen wat het compromis wordt.”
In het geval van mijn Specialized Enduro kan ik alleen de high speed compressie verstellen en heb die dan ook verlaagd. De low speed compressie staat volgens de app te laag. De Enduro fietst dus misschien wat minder efficiënt door iets meer beweging tijdens het trappen (typisch op te vangen met low speed compressie), maar hij is daarbij wél soepeler op kleine oneffenheden en reageert met voldoende support op grote klappen.
De instelling voor compressiedemping op mijn xc-full suspension kan ik niet fine tunen. De optimalisatie die de app voorstelde is in dit geval ten hoogste een verschil van 10%; niet heel erg veel dus, dus ik laat het daarbij.
Niet genoeg confidence
Het tweede probleem is dat je op sommige routes gewoon niet een hoge confidence kunt halen door het ontbreken van bepaalde type ondergrond. Dit heeft dan het effect dat de app dan een bepaalde karakteristiek van de demper niet kan beoordelen (packing, of big-hit). Als je niet veel in andere gebieden rijdt, is dat eigenlijk geen probleem. Wil je dus dat de settings ook goed staan wanneer je wel eens heftigere trails rijdt, dan zul je ook daadwerkelijk – en geheel logisch – ook met de ShockWiz aan de slag moeten op dat soort terrein. Een open deur misschien, maar verwacht dus géén wonderen van de ShockWiz.
Onbenutte mogelijkheden
Een realtime meting van je demper kan volgens ons voor meer doeleinden gebruikt worden dan nu mogelijk is via de app. Het is bijvoorbeeld wel mogelijk om 2 ShockWiz apparaatjes tegelijk aan te sluiten (de ene op de voorvork, de ander op de demper), maar je kunt niet beide tegelijk in de app uitlezen. Ze verzamelen wél simultaan data, maar je moet in de app schakelen tussen beiden om het advies te zien. De data wordt dus ook niet gecombineerd. Wanneer dat wél zou gebeuren zou je bijvoorbeeld het deinen van de fiets onder invloed van het trappen beter kunnen filteren door de data van beide ShockWiz apparaatjes te combineren. Die deiningen zouden immers op gelijke tijden voor moeten komen, waar een hobbel altijd in tijd verschoven is.
Ook zou het leuk zijn om grafieken uit het apparaat te kunnen krijgen door deze op je laptop aan te sluiten. Dit zou het ‘gadget’-gehalte enorm doen toenemen en daarmee (voor mij) een grotere reden zijn om een ShockWiz aan te schaffen. Voor tuningsbedrijven (Push, Avalanche, Fast, MRC, en dergelijke) zou het een goede basis kunnen zijn om de vering optimaal af te stellen voor haar klanten, aangezien de knoppen op de veerelementen vaak niet afdoende zijn, of zelfs helemaal afwezig.
De 419-euro-vraag
Na een paar weken spelen met de Quarq ShockWiz heb ik mijn vering “goed” afgesteld en in mijn geval was het verschil met mijn eigen probeersels niet heel groot. Het is echter wel leuk om dit eens bevestigd te zien. Bevestiging willen we allemaal op zijn tijd wel eens, toch (zie je?)?
Het effect van de bandendruk had ik niet verwacht en heeft een duidelijke impact op de adviezen die de app geeft. Momenteel geeft app tuning tips voor veerelementen waaraan alles verstelbaar is. Juist dit is waar in mijn optiek de relevantie voor een breed publiek onderuit gaat. Niet iedereen heeft het topmodel voorvork of demper. Bij het ontbreken van die instellingen geeft de app weliswaar tips om zelf het compromis te kunnen maken, maar dat zal hooguit een gevoel creëren als ‘Hmm.. het is nog steeds niet perfect’, en dat is jammer.
“Als je de Quarq ShockWiz overweegt aan te schaffen omdat je categorisch ontevreden bent met je vering, is het dus beter om eerst even af te wegen in hoeverre je voorvork of demper instelbaar zijn.”
Als je de Quarq ShockWiz overweegt aan te schaffen omdat je categorisch ontevreden bent met je vering, is het dus beter om eerst even af te wegen in hoeverre je voorvork of demper instelbaar zijn. Heb je slechts minimale verstelmogelijkheden (typisch beperkt tot luchtdruk, rebound en hooguit 2 of 3 standen voor je compressiedemping), dan is het misschien meer zinvol om die paar honderd Euro te investeren in een voorvork of demper die méér instelmogelijkheden heeft in plaats van de Quarq ShockWiz.
“Je stelt niet elke rit je vering opnieuw in én je hoeft immers niet elke rit bevestiging te hebben… Daarvoor hadden we Strava al…”
Velen stellen vering in op gevoel: daar is niets mis mee. Echt nodig heb je dit ding dan ook niet. Het zal je hooguit een bevestiging geven die je misschien zocht, of laten zien welke potentie er nog over is. Niettemin kan het op gevoel afstellen een langdurig iteratief proces zijn en de ShockWiz kan dat bespoedigen.
Er blijft ook enigszins een gevoel bij me achter dat er (nu) al meer uit te halen zou zijn. Grafieken en het samenspel van voorvork en achterdemper kunnen tunen zouden de relevantie van het apparaat sterk vergroten en de stevige prijs wat meer rechtvaardigen. Die prijs blijft voor mij nu toch het grootste struikelblok. Ik zie dan ook meer in een verhuurmodel voor speciaalzaken, of een ‘group buy’ met een groep vrienden. Je stelt niet elke rit je vering opnieuw in én je hoeft immers niet elke rit bevestiging te hebben… Daarvoor hadden we Strava al…
Tekst & foto’s: Dennis Jöris
