Een haast permanente discussie vanaf onze pre-zomer-vakantietrip (...) in de vriendengroep/redactieploeg gaat dan ook over waar we de zomer willen verlengen, om de aanschaf van onze 150 mm fullys te rechtvaardigen.
Het betekent eigenlijk altijd een reis naar het zuiden, waar het simpelweg langer warm en vaak ook droger is. Dat kan vliegend tot aan de eilanden als Mallorca in de Middellandse zee, of bijvoorbeeld La Palma voor de Westkust van Afrika. Maar ook met de auto zijn er legio spots in Zuid-Europa goed te bereiken. Bekende plekken als Finale Ligure in Italië of de omgeving van Franse Frejus waar in oktober jaarlijks de Roc d’Azur plaatsvindt. Tussen die twee voorbeelden liggen echter ook talloze mogelijkheden. Eén daarvan is Sospel. Wij besloten het voorbije najaar daar onze zomer te verlengen; Sospel werd ons najaarsexcuus.
Sospel is Frans. Nog nèt. Als je op het dorpsplein hard niest moet je niet verbaasd opkijken als je ‘Salute!’ terug hoort. Het naburige Olivetta ligt namelijk in de Italiaanse regio Ligure. Sospel ligt ingeklemd tussen toppen van 900 tot 1.100 meter hoogte in een valei op 350 meter hoogte op iets-meer-dan een steenworp van de Frans-Italiaanse Riviera. Via een smalle slingerweg van zo’n 20 kilometer is het vanuit het aan de kust gelegen Menton goed met de auto te bereiken. Het dorp telt 3.500 inwoners en buiten wat parapenters die overvliegen, gebeurd er vrij weinig. Er is een kleine supermarkt, een handjevol restaurants en anderhalve bakker, allemaal gelegen nabij de 13e eeuwse tolbrug over de Bévéra waar Sospel rond ontstaan is. Je treft er overduidelijk een mix tussen typisch Franse en Italiaanse bouwstijl. Datzelfde geldt voor de leefstijl: Gebeurt het vandaag niet, dan morgen wel.
Sospel kent een netwerk aan uitgepijlde mountainbikeroutes en ook al ging je met je dikke fiets naar het zuiden om spul te rijden dat je in Nederland niet hebt: sla de uitgepijlde routes zeker niet over! Daar zit al meer dan genoeg ‘leuk’ spul tussen. En met ‘leuk’ bedoel ik uitdagend op zowel technisch als conditioneel vlak. Buiten de uitgepijlde routes ligt er een wirwar aan smalle paadjes in het gebied. Het is Frankrijk, dus op vrijwel elk wandelpad word je niet vreemd aangekeken met je mountainbike. Toch is niet alles even toegankelijk.
Van oudsher is Sospel namelijk van strategisch belang geweest. Het ligt op de oude zoutroute van Turijn naar Nice en je vindt in de omgeving dan ook talloze sporen uit de oudheid. Het kruispunt van dalen - waar Sospel het hart van is - was door de jaren heen belangrijk in diverse verdedingslinies. In het gebied liggen dan ook talloze militaire wegen en paadjes. Sommige nog in gebruik en toegankelijk met een fatsoenlijke 4x4, andere smal en uitdagend voor de mountainbike en enkelen overwoekerd en vergeten met het verstrijken van de tijd.
Dwaal je wat rond in het gebied, dan snap je de keuze van de militaire gezaghebbers wel; het gebied is tamelijk ruig, bergwanden zijn steil en er zijn talloze weelderige inhammen en kloven. Dat betekent in huidige niet-gemilitairiseerde tijd dan ook dat het er voor mountainbikers enerzijds mooi en uitdagend kán zijn, maar het vraagt ook een specifieke instelling. Sommige paden die wij vonden via Trailforks.com of op basis van Strava-data van niet heel lang geleden, bleken toch dermate overgroeid dat het aantal kilometers hike-a-bike weer flink opgekrikt is.
Naast talloze korte stukjes op- en af zijn er ook genoeg lange en uitdagende afdalingen te vinden. Van oude Romeinse paden tot enigszins bikepark-achtig gecultiveerde lijnen richting Olivetta San Michele. Het aanbod is divers, maar alles valt of staat bij een goede voorbereiding. Meerdere lange afdalingen combineren lukt je alleen als je shuttle service hebt, of gewoon een gezonde dosis HTFU en alles zelf rijdt. Vertrek dan wel vroeg; je bent lang onderweg en dat is iets dat je zeker in het najaar beter niet onderschat! Het hele gebied ligt enigszins geïsoleerd. Eenmaal het dorp uit kom je amper nog een sterveling tegen en ook al is Italië dichtbij, je rijdt dan dus ook niet van koffiebar naar koffiebar.
Wij waren er op pad met full suspensions met 140/150 mm veerweg. Deze zijn perfect voor dit gebied. We zijn echter snel geneigd te zeggen dat je pas het maximale uit dit gebied haalt met een fiets met méér dan 120 mm veerweg. Je kunt er terecht met je cross country fiets, maar je zult dan snel gelimiteerd blijven tot de bredere paden. Je skillset wordt exponentieel meer aangesproken naarmate je dieper de dalen inrijdt en hoger de hellingen op gaat. Wat méér veerweg en een ietwat minder nerveuze geometrie is dan wel handig.
Zoals we al opmerkten, ben je snel aangewezen op het zelf zoeken naar routes. Er is echter véél te ontdekken, maar je loopt momenteel nog redelijk vaak de kans op dichtgegroeide paadjes te stuiten. Wees daar op voorbereid en laat je niet afschrikken door wat hike-a-bike secties.
Praktisch
Sospel kwam bij velen op de radar door de Trans Provence, zo ook bij ons. Een meerdaagse enduro die 9 jaar lang werd georganiseerd. Ash Smith, organisator, woont zelf op de flanken van de om Sospel liggende bergen. Via zijn organisatie Ride Sospel biedt hij onderdak aan en is te boeken als gids. Hij is dé locale man met kennis en is momenteel de omgeving in kaart aan het brengen. Check ook zeker zijn Instagram. Via CoolBus biedt hij ook een shuttle service. Wil je liever zelf je plan trekken, dan zijn er verschillende accomodaties in de vorm van campings en gites. Wij boekten bijvoorbeeld wat via Airbnb.
Bereikbaarheid
Sospel ligt in het Franse departement Alpes-Martimes op circa 1.400 snelwegkilometers vanaf Utrecht iets ten noorden van Menton, net naast Nice. Het is met de auto dwars door Frankrijk of via Zwitserland en Italië goed te bereiken. Hou er wel rekening mee dat de laatste 30 tot 50 kilometer over erg kronkelige, matig onderhouden bergweggetjes gaan en dat daglicht en mentale scherpte daar een pré zijn…
Vliegen of treinen kan via Nice. Gidsen als Ash Smith bieden haal- en brengservices.
Fiets en materiaal
Rasechte crosscountry- of marathonrijders zullen in dit gebied niet zo aan hun trekken kunnen komen. Sospel’s omgeving is relatief ruig. ‘Dik rubber’ met fatsoenlijke zijwanden is een must en met minder dan 120 mm veerweg voor en achter wordt je vakantie toch wel een overlevingstocht, tenzij je op de bredere paden blijft. Zorg voor voldoende reservemateriaal. In Sospel is bijna niks verkrijgbaar. In Menton zijn een paar bikeshops en iets verderop langs de kust vind je nog een aantal speciaalzaken. Je bent echter snel het grootste deel van je dag kwijt wanneer je onverhoopt op pad moet voor reservemateriaal.
Uiteraard mogen knie- en eventueel elleboogbeschermers niet ontbreken. Dat geldt ook voor een windjack en regenjack; hoewel het weer er vaak stabiel is, kan er een dal verderop regen vallen terwijl je met een strak blauwe hemel vertrok.
Wanneer & weer
Het weer is Zuid-Europees. Maar, door de iet wat landinwaartse ligging kan het bijvoorbeeld in het najaar – zoals eind oktober toen wij er waren – ’s ochtends vroeg én overdag in de schaduw nog best fris zijn. Laat je dus niet voor de gek houden door de zonnige foto’s: neem je armstukken en windjack mee! Zoals voor alle bestemmingen aan de Middellandse zee geldt, kan er bijna het hele jaar goed fietsen. De uitlopers van de Alpen in Alpes-Maritimes komen echter nogal abrupt op vanuit de kust. Slechts enkele kilometers landinwaarts kan het hartje winter dan ook écht koud zijn en een vlok sneeuw is er zeker niet vreemd. Ideaal fietsweer vind je er vanaf pakweg eind februari tot begin november. De zomers zijn – uiteraard – erg warm.
Routes
Wij vonden het merendeel van onze routes via Trailforks.com en via het afstruinen van Strava gegevens van onder meer deelnemers aan de Trans-Provence. Rond Sospel liggen een aantal vaste, goed uitgepijlde mountainbikeroutes. Daar buiten ben je snel aangewezen op pionieren en een goede GPS én voorbereiding zijn dan een must. Heb je daar geen zin in of niet de skills óf het materiaal; boek dan beslist een gids om het maximale uit je verblijf te halen.
Aanvulling 4 maart 2018
Inmiddels heeft Ash Smith via Ridesospel.com een groot aantal (GPS)routes beschikbaar gesteld online. Je vindt ze via: www.ridesospel.com/trails
(S)o(s)pel!
De vaste Velozine-lezers is het vast al eens opgevallen dat we vaker met een Opel op pad gaan. Ook voor deze trip stelde Opel een reisgezel beschikbaar. Deze keer in de vorm van de nieuwe Insignia Sport Tourer in een rijkelijk uitgevoerde Business Executive uitvoering. Misschien niet de eerste auto die je zou bedenken voor een biketrip, maar het bleek een goede, comfortabele en verrassend goede roadtripper. 3 dikke 150 mm fullies, reserve materiaal, veel persoonlijke bagage en 3 personen: het paste allemaal met ruimte én comfort te over.
Hoewel we geen Autoblog.nl zijn en géén auto’s reviewen, verdienen de lampen van deze Insignia wel een vermelding. Na 1.300 km Autobahnen Péageren waren de IntelliLux LED® Matrix koplampen namelijk een ware zegen op de donkere, extreem bochtige, smalle en lastig voorspelbare bergweg van Menton naar Sospel. Het is eigenlijk een raar gegeven: automatisch groot licht dat bochten extra uitlicht en een lange bundel voor je creëert die zichzelf dusdanig aanpast dat tegenliggers er géén last van hebben! Het continue veranderende licht leidt overigens niet af, je schrikt verbaast je hooguit iets in het begin wanneer de verkeersborden veel beter uitgelicht blijken en in eens wél leesbaar zijn op afstand.
Daarnaast is het vooral ook fijn omdat je dus zelf niets hoeft te doen en je handen aan het (overigens heerlijk verwarmde…) stuur kunt houden. Met de massage én verwarmingsopties van de AGR stoelen ingeschakeld kwamen het zitvlak en rug ook in optimale conditie aan. Grootste nadeel van al deze luxe? Mijn eigen auto (… die die opties niet heeft), dus bedankt Opel Nederland…
Tekst: Jeroen van den Brand
Foto’s: Erik Nienhuis, Jeroen van den Brand, Stefan Lemmens, Plons