EuroBike 2019 - Einde aan de speculatie: TRP DH7 derailleur en shifter

Vandaag opent de EuroBike zijn deuren. En waar we vaak betreuren dat er weinig écht nieuws is, kunnen we nu meteen met – toch wel – groot nieuws openen. TRP maakt eindelijk korte metten met de speculaties en onthult zijn eerste aandrijfset voor downhillers: de DH7.

Eerlijk gezegd hadden we de onthulling eerder verwacht. Vorig jaar puzzelden we op basis van wat spyshots en patenten al bijéén dat de Taiwanese remmenfirma Tektro met zijn TRP (Tektro Racing Products) label aan een aandrijfset werkt.

Kort daarna stapten we op de EuroBike af op de Amerikaanse product manager van TRP, Lance Larrabee. We vroegen hem op de man af wanneer ze hun derailleur zouden lanceren. Zijn reactie was een iet wat aarzelend en verbaasd geuite wedervraag: “What makes you think we would develop a derailleur?” Een krampachtige glimlach verscheen op zijn gezicht toen we ons detectivewerk presenteerden. Na een denkpauze vervolgde hij met “I am actually amazed no one had cracked this puzzle so far”, waarna hij te kennen gaf dat hij het voor ons niet echt meer kon verbergen. Uiteraard deelde hij geen details, buiten het feit dat ze eerst nog flink meer wilden testen voordat ze iets zouden lanceren. Blijkbaar is er nu wél voldoende getest en staat de productie op scherp. Vanmorgen is namelijk de TRP DH7-groep officieel wereldkundig gemaakt.

Foto: Nathan Hughes Photography Instagram: @intensefactoryracing | @nathanhughesphoto

Met de komst van Box Components een paar jaar geleden, was het aanbod aan aandrijfcomponenten al vergroot. Met TRP erbij is de keuze dus nog groter. Meer spelers betekent meer aanbod en – in de regel – meer functionele opties. Bij Box was de derailleur niet heel bijzonder, het unieke zat hem in de shifter. Maar nu net dát aspect verdween al vrij snel na lancering. Iets met patenten… Inmiddels is het systeem van Box eigenlijk – oneerbiedig gezegd – te classificeren als een ‘me-too’-product. Want het biedt niet echt iets anders dan wat er al te koop is. TRP lijkt op details wél wat unieks neer te kunnen zetten. Enerzijds bij de derailleur, anderzijds bij de shifter.

TRP DH7 Achterderailleur

Aaron Gwin, die al meermaals gespot was met prototypen, was samen met zijn mecanicien John Hall nauw betrokken bij de ontwikkeling. De samenwerking met TRP bestaat al enige tijd; zo hielpen ze ook al mee met de totstandkoming van de ‘G-spec’ remmen. Waar die ‘G’ voor staat, laat zich dan ook raden.

Hall lock

Ook de TRP DH7-set is ‘G-spec’; Gwin rijdt er immers ook mee. Maar ook de naam van John Hall vindt zijn weg naar de achterderailleur in de vorm van de ‘Hall Lock’. Zoals we eerder al veronderstelden is de DH7-derailleur voorzien van een hendel waarmee de rotatie van het bovenste scharnier (en tevens het bevestigingspunt) van de derailleur kan worden vastgezet. Dit heeft als doel om de hele derailleur een stuk stabieler (en dus de hele aandrijving stiller) te maken tijdens al dat geklapper bergaf.

Door de hendel te openen kan het scharnier wél vrij draaien. Je kan zodoende het achterwiel een stuk gemakkelijker uitnemen. De klemkracht van de Hall Lock is instelbaar. Hij is ook dusdanig ontworpen dat de derailleur weg kan draaien mocht er een impact zijn bij een valpartij.

Het persbericht meldt hier verder over:

“The Hall Lock was born from an ongoing competition amongst the best mechanics on the Downhill World Cup circus – to build the quietest bike on the track. John Hall identified the movement of the derailleur around the B-knuckle as a key point for improvement for several reasons, which are punctuated by chain retention and noise.”

De clutch bij de TRP DH7-derailleur kan – net als bij Shimano – uitgezet worden. Samen met de ‘Hall Lock’ zou de derailleur zou gemakkelijk weggedraaid kunnen worden voor een gemakkelijke (de)montage van het achterwiel.

Ratchet clutch

Het andere unieke aspect van de TRP DH7-derailleur is de clutch. Exact zoals we uit de patenten al opmaakten, is dit een wrijvingsgebaseerde clutch die in één richting vrij kan lopen door middel van pallen. De mate van wrijving en daarmee dus de mate waarmee de kettingkooi gedempt wordt, is instelbaar. Met deze instelling vang je ook slijtage van de clutch op. De clutch is overigens ook volledig uit te zetten, om bij te dragen aan een gemakkelijke wielwissel.

Patenttekeningen van patent US2016375959A1. Uitleg in het uitklapkader hieronder.

Uitleg TRP clutch

Zoals eerder beschreven in ons originele speculatieve artikel:

In het kort komt het hier op neer: Wat je wilt is dat de beweging van de kooi geremd wordt om het dansen van de ketting tegen te gaan (en dus de kans dat de ketting van je voorblad afloopt vermindert). Alle derailleurs hebben hiervoor een remmend element in het kooi-scharnier. Die remmende werking heb je maar in één richting nodig. In de andere richting wil je dat een veer de kooi gewoon goed op kan spannen.

TRP lost dit bij de DH7-derailleur op door vrijlooppallen rond de rem te zetten. De rem bestaat uit een cilindrisch deel in het midden van het scharnier. Daar om heen zitten ringen met tanden. Tussen de ringen en het centrale deel zit wrijving. De ringen kunnen dus draaien, maar dat gaat dus met een grote weerstand.

De pallen zitten aan de kooi. In de draairichting naar achteren om de ketting te spannen, lopen de pallen vrij en kan de veer zijn werk doen. In de andere richting grijpen de pallen in de ringen en wordt de kooi zodoende afgeremd. Door meerdere vertande ringen en pallen uit fase toe te passen, is de vrije hoek waarover de kooi kan bewegen zónder tegenwerking van de rem erg klein. Aangezien het geheel vrij compact is, zal het ook niet of nauwelijks geluid maken.

Uit het persbericht:

“Depending on the suspension layout of the bike, there can be different amounts of chain growth. This is why the team designed adjustability into TRP’s ratchet style clutch. If a rider wants to free up the system, they can back off the clutch to balance pedal feedback with the clutch’s chain retaining properties.”

De kabelloop over een wieltje is duidelijk geïnspireerd op die van Sram’s one-by ‘Horizon’ derailleurs.

Parallellogram onder een hoek

Het is overigens wel opvallend dat de parallellogram van de TRP DH7-derailleur onder een duidelijke hoek staat. Dit is het ontwerp dat je bij onder meer bij de pré 12 speed-Shimano derailleurs ziet. Dat heeft een nadeel: de wrijving van de clutch vergroot de benodigde schakelkracht. Schakel maar eens een pré 12-speed Shimano derailleur mét en zonder ingeschakelde clutch: het verschil is evident. Sram was de eerste die dat onderkende én oploste. In zijn ‘X-Horizon’-derailleurs staan de scharnierpennen verticaal en beweegt de derailleurkooi horizontaal. Shimano volgde pas bij hun laatste update: kijk maar eens goed naar een 12-speed XT of XTR.

Aluminium en carbon

Qua materialen zet TRP zijn productiekennis flink in, want zo zien we gesmeed aluminium voor het montagedeel van de DH7-derailleur en de clutch-behuizing. De bovenste link van het parallellogram en de buitenste plaat van de kooi zijn van carbon. Alle hardware, zoals de scharnierpennen, de veer en de bouten, zijn van roestvast staal. De derailleurwieltjes zijn van kunststof en draaien om roestvaststalen afgedichte lagers. Met een gewicht van 272 gram is ‘ie 9 gram zwaarder dan Sram’s XO1 DH-achterderailleur.

TRP DH7 met de 7 van 7-speed…

Oh, en voor het geval je het zelf nog niet had bedacht: de 7 in de aanduiding staat dus voor 7-speed. Hij is bedoeld voor de bestaande downhill-specifieke cassettes (lees: 7-speed Sram of aftermarket cassettes, werkende met een 11-speed ketting) met een 25t kettingblad als grootste krans.

Onderaan dit artikel volgt nog een overzicht van exacte compatibiliteit.

TPR DH7-shifter

Op basis van het TRP-patent dat we eerder ontdekten, was de verwachting dat TRP’s shifter eenzelfde soort bediening zou hebben als Box’ eerste versie. Het beschreef namelijk hetzelfde concept. De naam van de ontwikkelaar van die bediening, John Calendrille, prijkt op zowel de patenten van Box als die van TRP. Box werd gesommeerd dat ontwerp niet meer te gebruiken omdat het inbreuk zou maken op andere patenten. Patenten van TRP? Nee, zo blijkt nu. Ook TRP’s patent voor deze shifter is in strijd met een patent van… Shimano.

TRP weigerde echter om het unieke basisidee van een rechtlijnige bediening van een schakelhendel op te geven. Naast het draaien van een hendel voor het aanspannen van de kabel (derailleur naar een groter kettingblad), bedacht Calendrille dat diezelfde hendel ook ingedrukt kon worden om de kabel te vieren (naar kleiner kettingblad schakelen). In de basis werkte dat verrassend goed, zo ondervonden we. TRP’s oplossing maakt gebruik van twee hendels. De grote hendel roteert, zoals je dat van de shifters van Shimano en Sram kent, en hiermee span je de derailleurkabel aan. De tweede hendel lijkt op die van Sram’s trigger shifter. Echter, met dat verschil dat deze nu dus rechtlijnig beweegt in plaats van roteert. Drukte je bij Box min of meer parallel aan je stuur in, bij de TRP DH7-shifter druk je deze hendel van het stuur weg; naar voren dus.

De grote hendel onderaan roteert wanneer je er op drukt; hiermee span je de kabel en schakel je dus naar een grotere kettingkrans. De bovenste, kleinere hendel druk je langs een rechte lijn ‘van het stuur af’ en hiermee los je de kabel en schakel je dus naar een kleinere kettingkrans.

In marketingtermen klinkt dat zo:

“Ergonomics are key to Aaron [Gwin, red.] and he wanted something different for a reason. In addition to adjustability, TRP engineers looked at the cable release lever’s ergonomics and devised a system to move it in a linear path to mimic the motion of a rider’s thumb rather than rotating away. This unique ergonomic allows for more consistent thumb contact and overall better grip and shifting performance when the trail gets rowdy.”

“Ribbed for your pleasure…” (Maar vooral voor schakelzekerheid)

De DH7-shifter bestaat uit carbon en aluminium; het is alleen nog niet helemaal duidelijk waar TRP welk materiaal wordt toegepast. De shifter weegt in elk geval 120 gram. De montage aan het stuur doe je door middel van een losse klemband die op twee posities kan worden gemonteerd; het lijkt sterk op de montageprincipe van Sram-shifters en het persbericht spreekt ook al over ‘passende integratieklemmen’, die er ongetwijfeld zullen komen (van TRP of andere partijen).

De hele shifter oogt wel vrij groot en met 120 gram is ‘ie ook bijna 30 gram zwaarder dan de Sram XO1 DH 7 speed shifter. Hoewel het persbericht géén close-up toont van de totale shifter inclusief montagebeugel, zien we op de actie foto’s dat de shifter wel redelijk ver van het stuur afhangt. Dit geeft ons te denken dat de shifter zonder al te veel moeite met veel remgrepen op de markt te combineren zal zijn.

Foto: Nathan Hughes Photography Instagram: @intensefactoryracing | @nathanhughesphoto

Naast de verstelling van de hele shifter kan je ook nog de (draai)hendel 40 graden in hoek verstellen. Tot slot is het vermeldenswaardig dat je tot 5 kransen in één keer kunt opschakelen. Het afschakelen met de lineaire knop gaat telkens per enkele krans.

Geen cassette, geen ketting, wel méér…?

Zoals al aangehaald bij de derailleur, levert TRP – vooralsnog (?) – géén eigen cassette(s) of kettingen: je koopt gewoon wat er al op de markt is. Of de TRP DH7-derailleur of -shifter ook werken in combinatie met derailleurs of shifters van Shimano of Sram is niet bekend.

De uitleg van TRP waarom ze het (vooralsnog) houden bij derailleurs en shifters is begrijpelijk en tegelijkertijd een hint naar de toekomst:

“This is the first step to enter the category and TRP feels there is already a well- established range of cassettes and chains available. Riders will have the chance to build their preferred package around DH7. In parallel, TRP will continue to learn and build on all types of riders’ feedback and our continued experience.”

Hierin zou je dus kunnen lezen dat ze zelf nog wel eens cassettes kunnen gaan aanbieden zodra ze meer zicht hebben op wat de markt eigenlijk wil. Een stap die begrijpelijk is, maar eveneens in het licht van investering gezien moet worden. Een derailleur en shifter ontwikkelen is niet eenvoudig. Een cassette – ondanks een wildgroei aan aanbieders – evenmin. Het is logisch dat ze zich dus focussen op de producten waarmee ze écht een verschil (denken te) kunnen maken. Tegelijkertijd lijken ze met dit statement wat ons betreft ook duidelijk de deur open te zetten naar toekomstige uitbreidingen. De downhill-scene is immers klein, en nu de basisontwerpen van derailleur en shifter er zijn, liggen varianten voor andere typen bikes binnen handbereik.

TRP DH7 prijzen en verkrijgbaarheid

Nu het doek officieel is opgetrokken, zegt TPR ook meteen te kunnen leveren. De TRP DH7-derailleur heeft een adviesverkoopprijs van €169,90 en voor de DH7-shifter is dat €109,90. Daarbij heb je de keuze uit een zwarte, witte of goudkleurige opdruk.