De Cannondale Jekyll heeft al veel gedaantes gehad. Wat ooit begon met een fully die ‘iets meer veerweg had’ dan de Scalpel xc-fully, tot dikke enduromachines met 165 mm veerweg. Niet wars van eigengereide veerconcepten, gaf Cannondale de Jekyll ook vaak wat bijzonders mee bij de achtervering. Die kreeg meer dan eens twee standen. Eén waarbij alle veerweg beschikbaar was voor het afdalen en een tweede stand waarmee de demper een stuk progressiever werd, en er minder veerweg aangesproken werd, voor betere klimcapaciteiten.
Veerwegverstelling was ook toen al niet uniek, maar dat deden ze bij Cannondale nogal, uh des-Cannondales. Anders, dus. Met demperspecialisten ontwikkelden ze unieke dempers, waarbij de meest opvallende de Dyad pull-shock was bij de Jekyll’s vanaf 2011 tot aan 2017.
Toen dus vorige zomer óók beelden opdoken van een downhiller met de mogelijkheid om twee dempers parallel in het veersysteem op te nemen, verbaasde weinigen dit “want ja, Cannondale”. Goed, die downhiller met twee achterdempers is er nog niet (of nooit) gekomen, maar kijk nog eens goed naar die machine en deze nieuwe Jekyll; de gelijkenissen zijn er beslist. Niet in de laatste plaats omdat bij de nieuwe Jekyll de demper ook ín de onderbuis zit.
De nieuwe carbon Jekyll wordt nu gelanceerd zónder veerwegverstelling, heeft dus achteraan altijd 165 mm veerweg, en een ‘standaard’ achterdemper. Dankzij een volledig herzien veersysteem met high pivot zou de nieuwe Cannondale Jekyll echter nóg betere prestaties geven bergaf, terwijl klimcapaciteiten ongekend hoog zijn. Vooraan vind je vorken met 170 mm veerweg.
Proportional Respons, High Pivot veersysteem
De achtervering is in feite het bekende, klassieke ‘four bar’ veersysteem met Horst-link, zoals op de nieuwste Habit. Het hoofdscharnierpunt zit bij de Jekyll hoger op de zitbuis. Dat is geen nieuw concept; het wordt al jaren door diverse kleinere spelers toegepast, veelal op downhillbikes. De voorbije 2-3 downhillseizoenen zijn steeds meer merken er mee aan de haal gegaan. En niet op de laatste plaats vinden steeds meer bikes met dit veerconcept hun weg het snelst naar beneden. Of dat nu aan het veerconcept of de berijder ligt, laat zich wat lastig analyseren. Maar feit is wel: ‘Win on Sunday, sell on Monday’ en dus zien we nu een opmars van het concept. Ook bij andere dikke fullies; de Cannondale Jekyll heeft dus nu ook een high pivot veersysteem..
Maar wat is er zo speciaal aan? Een hoger geplaatst hoofdscharnierpunt heeft als effect dat het achterwiel tijdens het inveren meer achterwaarts beweegt. Het idee hierbij is dat het wiel gemakkelijker uit de weg beweegt en daarna over een obstakel rolt, juist omdat die beweging met de rijrichting mee is.
Pedal kickback
Bij de Jekyll beweegt het wiel tot circa 100 mm veerweg achterwaarts, zoals je hierboven in de grafiek ziet. Het scharnierpunt zit namelijk wel hoger, maar niet zo hoog als bij sommige downhillbikes. Het persbericht zegt niet waarom, maar we vermoeden dat Cannondale dit bij de Jekyll vooral doet met oog op trapefficiëntie, want er zijn namelijk ook nadelen aan het high pivot concept.
Door de hoge(re) plaatsing van het hoofdscharnierpunt, beweegt het achterwiel weg van de trapas tijdens het inveren. En daarbij trekt-ie dus aan de bovenzijde van de ketting. Je crank wil dus achteruit draaien tijdens het inveren; ‘pedal kickback’ heet dat en dat voelt niet fijn in je benen. Bijkomstig heeft dat als effect dat je veersysteem ook niet bijster efficiënt kán inveren wanneer je vol op je pedalen blijft duwen.
Om dat te omzeilen, leidt Cannondale – net als alle andere fabrikanten die een high pivot full suspension maken – de ketting over een extra kettingwieltje (‘idler pulley’) dat in de buurt van het hoofdscharnierpunt zit. Zodoende is de kickback nagenoeg weg. Bovendien kan men met de positie weer invloed uitoefenen op de anti-squat van de achtervering, ofwel de mate waarin trappen effect heeft op de vering en dus hoe efficiënt het systeem klimt. Maar een extra kettingwieltje merk je óók tijdens het trappen; het maakt geluid én geeft wat wrijving(sverliezen).
Voor de Jekyll hebben de Cannondale-engineers het extra kettingwieltje ook nog eens voorzien van een chainguide, en ze noemen het de ‘Guidler’ (‘Idler pulley’ + ‘chainguide’.)
Framemaat specifieke layout: ‘Proportional Response’
Steeds meer fietsmerken zien in dat de achterkant van een frame óók moet groeien in relatie tot de framegrootte. Alleen op die manier zorg je er voor dat bikers van verschillende lengtes, op dezelfde manier tussen het voor- en achterwiel gepositioneerd zijn. Nu is dat – zeker bij carbon frames – een dure aangelegenheid. Je hebt meer mallen nodig en die zijn erg prijzig. Toch is het bemoedigend te zien dat Cannondale dit toch ook meer en meer omarmt; we zagen het ook al bij de Habit die we eerder testten.
Bij de nieuwe Jekyll betekent het niet alleen dat de achtervork simpelweg langer wordt bij grotere frames. Oók de specifieke positionering van de scharnierpunten – en dus de kinematica – verandert subtiel mee. Het zwaartepunt van een grotere rijder zit op een andere plek dan van een kleine biker, en dat heeft direct een uitwerking op het veersysteem. Door hiermee rekening te houden, zegt Cannondale, dat de Jekyll, ongeacht lichaamslengte en dus de framemaat voor iedereen eenzelfde rijervaring op zal leveren.
Cannondale legt het hele high pivot veersysteem en ‘Proportional Respons’ frameconcept van de Jekyll zelf nog eens uit in deze video:
Framedetails
Ondanks de high pivot layout, ziet het veersysteem van de Jekyll er compact uit. Dat komt onder meer doordat de achterdemper ín de onderbuis – in de ‘gravity cavity’ – is gepositioneerd. Maar omdat die onderbuis nu boven en onder open is, is er dus eigenlijk van ‘buis’ deels geen sprake meer. Hoe dan ook; de reden is simpel: het gewicht kan zodoende laag in het frame worden geplaatst, wat de stabiliteit bij afdalen ten goede komt.
Een speciale protector moet er uiteraard op toezien dat de demper niet beschadigt door opspattende stenen en andere troep. De constructie is rondom bewust open gehouden zodat er lucht langs de demper kan lopen voor enige mate van koeling (ja, een demper wordt warm bij flink afdalen en dat heeft effect op zijn werking). Ook wordt hiermee voorkomen dat de ruimte waarin de demper zit, een verzamelbak wordt voor water en andere materie die je liefst gewoon op de trail achterlaat.
Ai – Asymmetric Integration
Ook bij de Jekyll past Cannondale hun ‘Ai’-concept toe. Hierbij is de achtervork asymmetrisch, daardoor staat de cassette staat ten opzichte van het hart van de fiets wat verder naar buiten (en het kettingblad schuift mee.). Dit geeft meer moddervrijheid in de buurt van de cranks: de achtervork kan immers wat verder naar buiten omdat het kettingblad ook wat verder naar buiten zit. Verder is de spaakhoek links en rechts in het achterwiel daardoor meer gelijk. Dat geeft een betere verdeling van spaakspanning, wat zich laat vertalen naar een sterker en meer duurzaam wiel.
Een logische gedachte, maar compatibiliteit blijft natuurlijk lastig; je kan in principe elke reguliere boost-naaf/wielset toepassen, maar je moet de velg tijdens het bouwen dus wel 3 mm uit het midden zetten.
Geometrie
De nieuwe Cannondale Jekyll is er in vier framematend die allemaal op 29” wielen rollen. Lang, laag en lui zijn uiteraard sleutelwoorden. Zo staat de voorvork onder een hoek van 64º, terwijl de zitbuis met 77,5º behoorlijk rechtop staat. Daarmee wordt de langere reach wat gecompenseerd. Dat ‘langere’ moet je zeker relatief zien; deze nieuwste generatie is langer dan de voorgaande, maar niet extreem. Uiteindelijk kunnen we ook niet aan de gang blijven met ‘steeds maar langer wordende frames’ en Cannondale doet dus geen gooi naar ‘de langste’…
Jekyll modellen
Cannondale heeft bij de lancering van de nieuwe Jekyll maar twee modellen aan je voor te stellen. Die hebben beide een carbon frame. Een losse carbon frameset is er ook; die kost je € 3.499. Het is dus een duur frame, wat je ook terug ziet in de verhouding van prijs en afmontage bij de twee beschikbare complete modellen; de Jekyll 1 en Jekyll 2.
Over gewichten van de frames en de complete bikes, alsook de levertijden heeft Cannondale (nog) geen uitspraken gedaan.
Jekyll 1
De Jekyll 1 is het topmodel met een prijs van € 6.499. Je hebt dan dus een carbon frame met 165 mm veerweg achteraan via een Fox Float Factory X2 achterdemper, vooraan is er 170 mm veerweg beschikbaar in de Fox Float Factory 38. Schakelen doe je met Sram GX Eagle 12-speed onderdelen, waar je vooraan een Sram X1 aluminium crankset hebt. De remmen komen ook bij Sram uit de schappen; het zijn Code RSC exemplaren met een 200 mm remschijf achteraan en een 220 mm exemplaar vooraan. De dropper is Cannondale’s eigen DownLow dropper met 125 mm (S), 150 mm (M) of 170 mm (L-XL) droplengte. De wielset bestaat uit een setje Formula en Sram naven met WTB KOM Trail i30 aluminium velgen, met daar omheen Maxxis Assegai en Minion DHR II rubber.
Jekyll 2
Voor € 4.599 heb je de Jekyll 2. Hierbij wordt de 165 mm veerweg gecontroleerd door een Fox Float DPX Performance EVOL achterdemper. De 170 mm veerweg vooraan komt voor rekening van een RockShox Zeb Select. Op de Jekyll 2 géén Sram onderdelen; de aandrijving bestaat uit Shimano Deore 12-speed componenten en ook de remmen – met 203 mm remschijven voor en achter – komen uit de Deore-groep van Shimano. De wielset bestaat uit MT400 naven van Shimano, die in een setje WTB STX i30 aluminium velgen zijn gespaakt. Ook hier liggen Maxxis Assegai en Minion DHR II banden omheen gemonteerd. De TranzX dropper, tot slot, heeft 130 mm verstelweg bij framemaat S, en 150 mm bij de M, L en XL.
Bron en meer info: www.cannondale.com
