Cervelo R5-CX: Het niet zo goed bewaarde geheim
Een echt geheim was het niet dat Cervelo aan een cyclocrosser werkte. Marianne Vos reed er de Amerikaanse cyclocross wereldbekerwedstrijden al op, en Wout van Aert startte zijn veldritseizoen afgelopen zaterdag in het Belgische Boom op de nieuwe Cervelo R5-CX. En won, overigens. Het kon ook niet echt uitblijven. Als materiaalsponsor van het Jumbo-Visma wielerteam met meervoudige wereldkampioenen in dienst, kun je ze niet laten rondrijden en -glijden op overgespoten bikes van de concurrent.
De carbon R5-CX wordt door Cervelo neergezet als volbloed cyclocrosser. Waar andere merken hun investering in zo’n toegewijde crossfiets nog enigszins proberen te recupereren door hem ook als gravelracer te vermarkten, is daar – ondanks genereuze bandvrijheid – bij de R5-CX vooralsnog geen sprake van. Bovendien heeft het merk al gravelracers, namelijk de Aspero en Aspero 5.
* Niet de eerste veldrijder van Cervelo
Strikt genomen is de R5-CX de eerste productie cyclocrosser van Cervelo. Zoals we bij de test van de Aspero ook al benoemde, ging Cervelo in 2007 al eens offroad met een verzaagde en verlijmde R3 wegracer. Daar maakten ze een aantal van voor Jonathan Page, die er tijdens het knotsgekke WK veldrijden in het Belgische Hooglede-Gits uiteindelijk tweede op werd. Van een productieversie van deze R3 veldrijder kwam het nooit.
Stijf en licht
De R5-CX is qua vormen gebaseerd op de R5 wegracer, maar Cervelo heeft het nieuwe crossframe wel meer stijfheid gegeven. Comfort en cyclocrossen? Dat is een contradictio in terminis. Alles is ontwikkeld om strak en efficiënt te reageren op korte snokken op de pedalen en aan het stuur.
Uiteraard is er bij de R5-CX meer ruimte voor de banden dan bij de R5 wegracer. De UCI limiteert cyclocrossers tot een maximale bandbreedte van 33 mm, maar in de R5-CX heeft Cervelo rondom dusdanig veel moddervrijheid gecreëerd dat banden van 50 mm ook nog wel passen, zo leren we via de podcast van Cyclingtips.
Qua gewicht zou een 56 cm frame volgens Cervelo inclusief lak tussen de 830 en 860 gram wegen. De voorvork weegt zo’n 360 gram. Deze gewichten zijn aannames van Cervelo gebaseerd op pre-productie-exemplaren.
D-vormige zadelpen en dubbele zadelpenstrop
Cervelo voorziet de R5-CX van een dubbele zadelpenstrop. De onderste is de ’traditionele’ strop die de zadelpen vastklemt in het frame. De tweede zit rond de zadelpen. Dat geeft extra zekerheid bij het opspringen, maar maakt ook dat de zadelpen meteen op de juiste hoogte zit wanneer-ie terug gemonteerd wordt na het loshalen voor schoonmaak… en vervangen van een Shimano Di2-batterij, bijvoorbeeld.
De zadelpen heeft een D-vormige doorsnede, waarbij de afplatting aan de achterkant zorgt voor net wat meer flex. Maar ja; comfort op een cyclocrosser? Voel je je écht comfortabel op je crosser, dan doe je het verkeerd. De échte reden voor die vorm is dat zo’n zadelpen niet kan verdraaien in het frame. En dat is bij een valpartij – het overkomt de besten – een extra zekerheid, zodat je niet per se van fiets moet wisselen omdat je zadel schuin staat.
Geometrie
De trapas is 11 mm hoger gezet dan op de R5 en de stuurhoek is – afhankelijk van de framemaat – zo’n 0,5º flauwer. Logische keuze voor een bike die offroad gebruikt wordt. Verder staan er maar vier maten in de tabellen; veldrijden blijft een niche, framemallen zijn erg duur, dus begrijpelijk dat Cervelo het aanbod van hun nieuwe cyclocrosser ietwat beperkt houdt.
Integratie
Integratie is de laatste jaren bij nagenoeg alle fietstypen een dingetje. Bij een crosser is dat wel haast de meest logische plek, wanneer de boel écht goed is afgeschermd en afgedicht. Want een cyclocrosser ziet bij een ‘fatsoenlijke’ cross toch wel meerdere wasbeurten per wedstrijd. En dat gaat er met hogedrukreinigers zelden zachtzinnig aan toe. Alle kabels lopen dan ook bij de R5-CX binnendoor. En met kabels bedoelen we elektronische; Cervelo heeft de R5-CX exclusief gemaakt voor elektronische groepsets met bekabeling (al kan draadloos logischerwijs ook). De remleidingen lopen eveneens geheel binnendoor, al vanaf het stuur. Cervelo zegt extra aandacht te hebben geschonken aan de afdichting van het balhoofdlagers. Maar goed ook, want het laatste wat je wil is elke week die lagers vervangen, terwijl de remleiding er ook doorheen loopt…
Zoek ook geen montagegaten voor spatborden of dragers. Mocht het nog niet duidelijk genoeg zijn; dit is écht een crosser. En ook alleen op de zitbuis zijn montagegaten voorzien voor een bidonhouder. Tegenwoordig is het bij hogere temperaturen toegestaan om een bidon mee te nemen tijdens een cyclocrosswedstrijd. Dat gezegd hebbende, in de podcast van Cyclingtips over de ontwikkeling van de R5-CX, noemt Maria Benson van Cervelo dat dit opgaat voor de pro-frames en dat de consumentenversie een tweede set montagegaten zal hebben.
BBright-T47: Bracketpot met schroefdraad a la Cervelo
Cervelo past al jaren op al zijn frames de zogeheten BBright bracket lagering toe. Dit is een press-fit concept voor de trapaslagers, wat in feite een asymmetrische variant is van press-fit 30. De asymmetrie staat de frameontwikkelaars toe om de buizen rondom de trapas zo breed mogelijk te maken, voor trapstijfheid.
Voor de R5-CX wijkt Cervelo niet af van die asymmetrie. Maar wél van pressfit-lagers. Ze schroeven namelijk aan de kettingzijde een externe T47 lagercup in het frame. Aan de andere zijde wordt een T47 cup gemonteerd die geheel verzinkt in het frame. T47 is een bracket-standaard waarbij het idee van de aloude BSA bracketpot-met-schroefdraad naar een grotere diameter is gebracht. Deze standaard maakt stilaan en opmars in de industrie.
Wat Cervelo hiermee dus in feite neerzet is BBright-T47. Een combinatie die nog niet eerder bestond. Daar kun je van alles van vinden. Vooral het los verkrijgen van een externe en interne cup als set is in de vervangingsmarkt nog wel een uitdaging. Maar ongetwijfeld zal Cervelo hierin zelf bijspringen.
Het feit dat Cervelo de R5-CX voorziet van een bedrade trapaslagering is in de kern wel een logische keuze waar de ‘mechaniekers’ in het veld blij mee zullen zijn. Als je een cyclocrosser namelijk flink gebruikt, spuit je hem vaak af… loopt er toch onverhoopt water het frame in en wil je ook dat lagers optimaal blijven draaien voor je coureurs. Demontage, schoonmaken, opnieuw smeren en terug monteren is dus een wekelijkse, of zowat dagelijkse klus bij dit soort bikes. Press-fit is daar simpelweg minder geschikt voor.
Verkrijgbaarheid
Getallen over het gewicht zijn, zoals je hierboven al las, nog aannames. Serieproductie is nog niet opgestart en voorlopig zijn er dan ook alleen mondjesmaat enkele 51 en 58 cm frames gemaakt voor Marianne en Wout. In de loop van 2022 komt de R5-CX beschikbaar voor ‘iedereen’ als complete fiets en als frameset. Prijzen of exacte data heeft Cervelo in het persbericht nog niet vermeldt.
Bron: www.cervelo.com
De olifant in de kamer: blijft het hierbij?
Cervelo en Jumbo-Visma vinden elkaar écht heel leuk. Zo leuk dat Cervelo een sponsorcontract met het wielerteam is aangegaan zónder einddatum. Best bijzonder. En waar ik ‘wielerteam’ zeg, moet ik eigenlijk iets anders zeggen, want het team doet meer dan alleen wielrennen. Ze hebben ook een schaatsploeg. Maar om even bij de tweewielers te blijven; het kon dus niet uitblijven dat Cervelo iets specifieks zou ontwikkelen met kleppers als Marianne Vos en Wout van Aert op de loonlijst van Jumbo-Visma.
Maar wat moeten we dan denken van de onlangs naar het team overgestapte mountainbiker Milan Vader? “Ah joh, die zal vast wel aan de start verschijnen met een Santa Cruz Blur”. Inderdaad; die kans is er, aangezien Santa Cruz en Cervelo stalgenoten zijn onder Pon.Bike. Maar Cervelo zet zich met Jumbo-Visma flink in de kijker. Dus dat geeft toch te denken…
Wordt vervolgd?