Eagle 70 en 90 Transmission: Sram komt tóch met nieuwe mechanische derailleurs en schakelaars

De toekomst dus niet alleen elektrisch

Dat niet iedereen fan is van elektronisch schakelen is ook Sram ook niet ontgaan. Het in de gaten houden van je batterijen en ze op tijd opladen zien veel bikers als een nadeel. En goedkoop is het in de regel ook niet.

In het lagere prijssegment zijn de extra kosten van elektronisch schakelspul bovendien snel onhandig. Ook is het verre van ideaal voor de mooiweerfietser die er pas bij het uit de schuur halen van de fiets achter komt dat er geen leven meer in de derailleur zit. Maar ook veel doorgewinterde bikers die meer dan gemiddeld besteden aan hun tweewieler(s), vinden de meerwaarde van elektronisch schakelen niet opwegen tegen het extra gedoe. Nee, de keuze om uitsluitend nog voor elektronisch schakelspul te gaan en de huidige mechanische groepen niet meer op te volgen, zou voor Sram onherroepelijk een flinke hap in een belangrijk marktaandeel betekenen.

Sram Eagle 70 en Eagle 90 Transmission: mechanisch schakelen met geoptimaliseerde vertanding

Sram zegt dat het vanaf het begin van de ontwikkeling van hun Transmission-schakeltechnologie óók altijd oog heeft gehad voor een mechanische variant. En dat het dus beslist géén nagekomen gedachte is na de inzet van het geëlektrificeerde Transmission-offensief.

De Transmission-technologie komt er in het kort op neer dat derailleur, ketting en de specifiek geprofileerde vertanding op de cassette onderling volledig zijn afgestemd om onder zware belasting goed te kunnen schakelen. De vader van deze gedachte is het extra vermogen van fietsen met trapondersteuning. ‘Ouderwetse’ schakeltechnologie verslikt zich namelijk wel eens wanneer je een motortje in het vooronder hebt. Met hogere slijtage en gebroken kettingen tot gevolg.

De belofte dat Transmission onder volle belasting goed schakelt komt Sram zéker na, zo is onze ervaring op e-mountainbikes én spierfietsen. Maar geen voordelen zonder nadelen, zou je zeggen. Het geheel schakelt trager, omdat de ketting alleen op de cassette verplaatst in zeer specifieke zones. En op mountainbikes zónder trapondersteuning werd dat ook als een nadeel ondervonden.

“Sram doet met Eagle 70 Transmission en Eagle 90 Transmission dezelfde belofte ten aanzien van het schakelen onder belasting.”

Hoewel het verregaande samenspel mede te danken leek aan de iet wat (bewust) tragere elektronische derailleur, komt het onderdelenmerk nu op de proppen met mechanische Transmission op twee niveaus. En Sram doet met Eagle 70 Transmission en Eagle 90 Transmission dezelfde belofte ten aanzien van het schakelen onder belasting. Uitgangspunten hierbij zijn dus ook de T-Type-cassettes met de specifieke vertanding en natuurlijk de rechtstreekse framemontage, full-mount genoemd. Die geeft betere nauwkeurigheid zónder de noodzaak van allerlei verstelmogelijkheden. Ook Eagle 70 en Eagle 90 Transmission ontbreekt het dus aan stelschroeven. En net als de draadloze Transmission-derailleurs, zijn deze mechanische pendanten (deels) te reviseren met losse onderdelen.

Zowel Srams Eagle 70 Transmission als Eagle 90 Transmission komen als complete groepen, met geheel nieuwe derailleurs, schakelaars, cranks en cassettes.

Wat is full-mount ook al weer?

Bij het full-mount-principe monteer je de derailleur rechtstreeks aan het frame en niet op een los derailleurpat, zoals we dat tot dusver gewend waren. Sram introduceerde dit concept twee jaar geleden bij z’n eerste Transmission-groepen. De rechtstreekse framemontage stelt natuurlijk specifieke eisen aan het frame. Maar in de vorm van de ‘universal derailleur hanger’ – die Sram al enkele jaren promoot voor reguliere derailleurs – zijn er al veel frames op de markt die daaraan voldoen. Die universele derailleurpat was dus in feite een Trojaans paard in opmaat naar Transmission.

Het full-mount-concept gaat er vanuit dat de toleranties tussen naaf, cassette en derailleur veel nauwkeuriger bepaald zijn. En dus bij alle compatibele frames hetzelfde zijn. En met die striktere afmetingen kan Sram veel nauwkeurigere schakelprestatie garanderen. En daarom zijn er ook géén begrenzingsschroeven of een schroef nodig om de afstand tussen het bovenste derailleurwieltje en de cassette in te stellen. Laatst genoemde beïnvloedt in grote mate de schakelprecisie. Niets van dat bij het full-mount-concept.

Nieuwe schakelaars

Met Eagle 70 en 90 Transmission brengt Sram niet alleen nieuwe derailleurs, óók de schakelaars zijn volledig nieuw. Qua bediening volgt Sram daarbij de bekende opzet van de ‘authentieke’ mechanische schakelaars die het al jaren heeft. Maar het grote verschil is dat de hendel voor het schakelen naar een groter kettingblad (lichter verzet dus), een stuk langer is en de slag korter. De mate van kabel verplaatsing tijdens het schakelen is anders dan bij eedere mechanische schakelaars van Sram, dus de nieuwe Transmission-schakelaars werken niet met oudere derailleurs (en andersom).

De behuizing van de schakelaar is ook groter, maar vervolgens nu parallel geplaatst aan het stuur. Ook de kabelloop is meer in lijn met het stuur. Dit noemt Sram de Stealth-kabelloop, waarbij geclaimd wordt dat door de krappere bocht naar het frame toe minder wrijving ontstaat in de kabel. Bij schakelaars waar de kabel schuiner van het stuur wegloopt, maak je in de regel een grotere, dus langere bocht en dat geeft volgens Sram méér wrijving.

Twee of één klik per keer

Je kunt maximaal maar twee kransen per keer groter schakelen, wanneer je de groep op een spierfiets zet. Dit is geheel te wijten aan de verregaande optimalisatie van de vertanding op de cassette. De ketting wil en – tot op zekere hoogte – kán uitsluitend schakelen in specifieke zones waar een goed ingrijpen in de volgende krans kan worden gegarandeerd. Wanneer je méér verplaatsing van de ketting zou willen realiseren gaat dit samenspel onherroepelijk mis. Sram borgt de schakelprestaties dus meer door je maar maximaal twee kransen groter te laten schakelen. Goed; het staat je vrij om alsnog twee keer twee schakelingen snel te doen. Schakelen naar een kleinere krans kan ook één krans per keer, zoals bij Sram altijd al het geval was.

Voor e-bikes heeft Sram single click-schakelaars. Dat zagen we bij eerdere mechanische groepen ook al, waarbij je dus maar één krans per keer groter kunt schakelen. Daarmee wordt het goed schakelen onder het hogere vermogen van de trapondersteuning nog meer gegarandeerd. Dat dit uiteindelijk allemaal iets langzamer schakelt wanneer je méér dan één krans wilt schakelen is juist omwille van die trapassistentie nauwelijks een probleem, zo is de gedachte.

Eagle 70 en Eagle 90 Transmission-derailleurs

De topgroep van de nieuwe mechanische Transmission-groepen is de Eagle 90 Transmission. Daarbij is de full-mount-derailleur verregaand te repareren met losse onderdelen, mocht je hem onverhoopt bij een valpartij hebben beschadigd. Verder past Sram bij deze derailleur z’n type 4-demper toe, zoals die gebruikt wordt bij de GX, X0 en XX Transmission-derailleurs. De Eagle 70 Transmission-derailleur maakt op zijn beurt gebruik van een sleepveer-demper. Een constructie die we onder meer kennen van de Apex en Rival AXS gravelbike-derailleurs.

Om de prijs te drukken is de Eagle 70 Transmission-derailleur sowieso iets eenvoudige van opzet. Zo zijn alleen de binnenste en buitenste parallellogramplaten en de skid plates te vervangen. Een losse kooi specifiek voor deze derailleur is er niet. Maar je kunt echter wél die van de Eagle 90 Transmission-derailleur monteren.

Instelling behulp van inbussleutel

Kenmerkend voor de Transmission-derailleur installatie is dat je hierbij de derailleur op de juiste manier instelt op basis van een vooraf bepaalde kettinglengte en met de derailleur uitgelijnd onder de zesde of zevende versnelling, afhankelijk van je frame. Dit is bij de elektronische Transmission-derailleurs eenvoudig; die schakel je simpelweg maar die betreffende versnelling en blijft vervolgens staan. Bij de mechanische Eagle 70 en 90 Transmission-derailleurs heb je tot op dat punt de schakelkabel nog niet gemonteerd. Om toch de derailleur ten opzichte van de ‘set-up-versnelling’ uit te lijnen, heeft Sram een slim trucje toegepast. In de parallellogram is een gat aangebracht, waar je een 4 of 5 millimeter inbussleutel steekt, waarmee de derailleur dus op de juiste instelversnelling gezet wordt.

T-Type cassettes en kettingen

Sram Eagle 90 en 70 Transmission zijn beide nagenoeg volledig compleet nieuwe groepen. De uitzondering is de ketting die Sram voorschrijft voor de Eagle 90; die komt uit de GX Eagle Transmission-groep. En in feite gaat dat ook op voor de cassettes. Voor Eagle 90 specificeert Sram de XS-1275-cassette van GX Eagle Transmission. Eagle 70 wordt gecombineerd met XS-1270-cassette die werd geïntroduceerd bij de lancering van de Srams opstap S-1000 Transmission. En met deze cassette is iets bijzonders. Want waar veruit de meeste cassettes van Sram alleen op de specifieke XD-cassette passing passen, monteer je de XS-1270-cassette op de nog veel voorkomende Shimano HG-drivers.

Cranks

Als gezegd mikt Sram met deze nieuwe mechanische groepen op zowel spierfietsen als mountainbikes met trapondersteuning. Het aanbod aan cranks is dan ook vrij breed. Voor Eagle 90 zijn er gesmede aluminium cranks met een directe 8-bouts kettingbladmontage. Daarbij heb je vervolgens de keuze voor aluminium of stalen kettingbladen. Stalen exemplaren zijn uiteraard wat zwaarder, maar tevens een stuk duurzamer. In beide gevallen kun je ze voorzien van de bashguards van de GX en X0 T-Type kettingbladen. Er is de keuze uit crankarmlengtes 155, 160, 165, 170 en 175 millimeter.

Voor Eagle 70 brengt Sram eveneens een crankset uit gesmeed aluminium, maar in dit geval is die voorzien van een 3-bouts kettingblad bevestiging. Hierbij zijn er alleen stalen kettingbladen verkrijgbaar. En ook hier kun je de bashguards van de GX en X0 T-Type kettingbladen op monteren. Zowel de Eagle 90 als 70-cranks hebben uiteraard Srams DUB-assen. Eagle 70-crankarmen zijn te krijgen in drie lengtes: 165, 170 en 175 millimeter.

Sram biedt bij Eagle 70 en 90 losse armen aan voor toepassing op de eigen Powertrain en Brose (in essentie identieke) middenmotoren. Crankarmen met de ISIS-vertanding geven verder compatibiliteit met motoren van onder meer Bosch. Ook hierbij geldt dat bij Eagle 90 de meeste crankarmlengten beschikbaar zijn, beginnende bij 150 millimeter, oplopend tot 170 millimeter. Eagle 70-crankarmen voor middenmotoren zijn er alleen in 160, 165 en 150 millimeter.

Compatibiliteit met alle 12-speed T-Type onderdelen

De mechanische Eagle derailleurs werken met alle 12-speed T-Type cassettes, kettingen en cranks. Sterker; tijdens de presentatie stelde Sram zich zelf voor dat gebruikers prima een Eagle 90 Transmission-derailleur kunnen combineren met bijvoorbeeld de lichtere aluminium of carbon cranks, cassette én van de X0 of XX (SL) Transmission-groep. De schakelaars werken alleen met deze mechanische Transmission-derailleurs en zijn dus niet compatibel met de vorige generatie mechanische Eagle-derailleurs.

Remote voor dropper-zadelpen

Sram brengt overigens ook meteen een remote voor mechanisch bediende dropper-zadelpen. De kabelloop is hier eveneens parallel aan het stuur uitgevoerd, voor wat Sram dus ‘stealth-routing’ noemt. De hendel is compatibel met de meeste mechanisch bediende dropper-zadelpennen en monteer je via een matchmaker-adapter aan je Sram-rem, of een losse klemband.

Positionering

Ik hoor je denken: “Leuk, die twee nieuwe groepen, maar op welk niveau moet ik ze inschalen?” De reden van Sram om niet met de bekende #X-labels (SX, NX, GX, enzovoorts) te werken bij deze groepen is niet medegedeeld. Speculerend: ik denk dat Sram dit bewust doet om de nieuwe groepen met een schone lei neer te zetten, zonder dat het rechtstreekse vervangingen zijn van andere groepen die met hun eigen reputatie en verwachtingen kwamen. Een uiteenzetting van de gewichten én de prijzen geeft echter wel wat inzicht waarmee je Eagle 70 en 90 kunt vergelijken.

In onderstaande tabel hebben we Srams Eagle 70 en 90 Transmission vergeleken met de mechanische GX Eagle 12-speed groep. Ook hebben we de gewichten en prijzen van Shimano’s Deore M6100 en Deore XT M8100 mechanische 12-speed groepen er ter vergelijking bij gepakt. En om dat Sram met z’n Eagle 70 en 90 Transmission óók mikt op e-bikes, hebben we ook de e-bike-specifieke Deore XT Linkglide-onderdelen meegenomen. Merk daarbij op dat Shimano het bij die groep op 11 versnellingen houdt.

Merk overigens ook op dat de derailleurs weliswaar gewichtig lijken in een rechtstreeks vergelijk met de mechanisch GX Eagle en enkele Shimano derailleurs. Maar realiseer je ook dat de full-mount-constructie inhoudt dat het derailleurpat vervalt. En dan spreken we al snel over zo’n 28 gram.

Sram Eagle 70 en 90 Transmission: specificaties en prijzen

Alle Sram Eagle 70 en 90 Transmission onderdelen zijn per direct leverbaar en vanaf nu zul je ook diverse complete bikes met Srams nieuwe mechanische Transmission gaan tegenkomen.

Bron en meer info: sram.com