Kort daarna lanceerde het Duitse merk de SAM^2; hun endurofully met méér (170 mm) veerweg, trapondersteuning én het F.O.L.D. veersysteem. Nu wordt ook de ‘reguliere’ SAM voorzien van de F.O.L.D.-upgrade.
De SAM enduro fully werd in 2013 gelanceerd als Focus’ Super All-Mountain-machine met 160 mm veerweg en – de toen nét nieuwe – 27,5” wielen. Qua geometrie was de fiets opzienbarend. De stuurhoek was met 65° flauw en de zitbuishoek met 75° behoorlijk steil. Tegenwoordig zijn die waarden de norm. Voor 2019 heeft Focus de hoeken van de SAM vrijwel ongemoeid gelaten (de stuurhoek is slechts 0,2° flauwer gemaakt) maar het frame wel langer gemaakt. De kleinste framemaat is 12 mm langer qua wielbasis, de grootste maat zelfs 15 mm. De achtervork is verkort van 438 naar 428 mm en de SAM is nog maar in drie maten te krijgen: S, M of L. De XL is vooralsnog uit de catalogus verdwenen.
Als reden voor het inkorten van de achtervork geeft Focus te kennen de fiets meer levendig te willen maken. Het verklaart de overdaad aan actiefoto’s met cross-ups, tailwhips, tabletops en manuals die het persbericht vergezelde…
De belangrijkste verandering is het veersysteem en de veerweg. Zowel voor- als achteraan heeft de SAM nu 170 mm ter beschikking. Achteraan nu dus via het Focus Optimized Linkage Design, kortweg F.O.L.D. Dit systeem werd parallel geïntroduceerd op de O1E cross country 29er fully en de de SAM trailfully in 2016. In basis is het een veersysteem waarbij het achterwiel draait rond het scharnierpunt nabij de trapas; een ‘single-pivot’ dus. De liggende en staande achtervorken zijn daarbij één geheel. De verbinding met de achterdemper bestaat uit twee in elkaar passende, compacte hevels, bovenaan rond de zitbuis. Waar single-pivots slechts een miniem aantal lagers hebben, grossiert Focus met het F.O.L.D. concept in industrielagers juist door die hevelconstructies.
De hevels van de FOLD constructie zijn er enkel om een specifieke overbrenging (de ratio-curve tussen de slag van het achterwiel en de slag van de demper) te bereiken. In de eerste 30% van de veerweg, grofweg tot het sagpunt, is de werking sterk degressief. Dat wil zeggen dat naarmate de SAM inveert, de overbrengingsvehouding naar de demper toeneemt. De demperdruk stijgt nog wel maar dat gebeurt minder dan evenredig hard. De eerste 30% van de veerweg wordt hierdoor heel makkelijk aangesproken. De overige 70% van de slag is progressief: naarmate het achterwiel inveert, daalt de overbrengingsverhouding. Gecombineerd met de progressiviteit van de luchtdemper zelf zorgt dit ervoor dat je niet bij elke stoeprand de volle 170 mm veerweg gebruikt.
Bij de Focus JAM die we eerder kort testten, ondervonden we dat het veersysteem inderdaad erg fijngevoelig, maar ook erg actief is in het begin van de veerweg, zonder overactief te worden bij grotere obstakels. Er is dus tractie te over en in onze optiek is FOLD daarmee één van de best aansprekende veersystemen op de markt. Of je dát een positieve eigenschap vindt, ligt geheel aan jouw rijstijl en voorkeuren, uiteraard.
Slechts 2 modellen: carbon en carbon-alu
Opvallend genoeg zijn er slechts 2 modellen beschikbaar. De SAM 9.9 is met een prijs van €5.999 het topmodel. Deze versie heeft een full carbon frame; zowel het voor- als achterframe zijn dus uit zwarte vezels. Bij dit frame heeft Focus een flinke gewichtswinst weten te pakken ten opzichte van de vorige carbon SAM. Met 2337 gram voor een medium frame is deze versie maar liefst 400 gram lichter dan de vorige! Bij de vorige claimde Focus ook 2400 gram voor het frame, maar dat bleek eenmaal in serieproductie toch 2750 gram – oeps. We gaan er van uit dat Focus hun huiswerk nu beter gemaakt heeft: 2337 gram is namelijk in dit segment behoorlijk licht. De SAM 8.9 heeft hetzelfde carbon voorframe, maar de achtervork is aluminium. Het meergewicht van deze keuze is niet medegedeeld.
Beide frames zijn one-by specifiek. Focus hield lang vast aan voorderailleurs, of op zijn minst de mogelijkheid om die te monteren, maar voor het endurosegment zien ze er nu duidelijk niets meer in. Een ISCG 05 montage voor een kettinggeleider is standaard, net als dat er bij elk van de 3 framematen een bidon bínnen de driehoek van het voorframe past. Kabels en leidingen lopen uiteraard binnendoor en op diverse plekken zijn kunststof platen voorzien als extra framebescherming.
Zoals al gemeld is de geometrie slechts subtiel gewijzigd ten opzichte van de vorige generatie. Wel zijn de zitbuizen korter gemaakt om ruimte te bieden voor droppers met een langere slag.
Uitvoeringen
Bron: www.focus-bikes.com
