Neo: Van Transfer dropper-zadelpen naar Live Valve
Nee, het behoefde weinig fantasie om te voorspellen dat Fox aan een nieuwe generatie van z’n Live Valve elektronische dempingssysteem werkte. De afgelopen twee jaar werden talloze fabrieksteams al gespot met prototypes van dempers met ‘iets extra’s’. Zes jaar na de introductie van de eerste generatie volgt Fox nu met de tweede generatie van Live Valve en die krijgt de toevoeging van de term ‘Neo’. Precies zoals bij die Transfer Neo dropper-zadelpen. En Live Valve Neo is dan óók draadloos, in tegenstelling tot Fox eerste generatie die – een tikkie omslachtig – volledig bedraad was.
Dat onder meer het Rocky Mountain enduroteam met prototypes onderweg was, gaf ook al een duidelijke hint naar waar Fox Live Valve Neo primair voor bedoelt. Kwam je de eerste generatie van het elektronische dempingssysteem vooral tegen op crosscountry- en (lichte) trailbikes, nu is het duidelijk dat Fox vooral de dikkere full-suspensions in het vizier heeft. En opvallend: er is een focus op achterdempers, in de vorm van de luchtgeveerde Float X en schroefgeveerde DHX-achterdempers met Live Valve Neo.
Nieuwe systeemarchitectuur
Live Valve Neo bestaat slechts uit drie componenten: twee sensoren (acceleratiemeters) en een achterdemper. Alle bekabeling van de eerste versie Live Valve is verdwenen, evenals de losse accu en het kastje met regelelektronica. Die laatste twee zijn nu in de demper geïntegreerd.
De voorste sensor, zo dicht mogelijk bij de as van het voorwiel geplaatst, meet de hellingshoek en versnelling, de achterste sensor meet enkel versnelling nabij de achteras. De meetwaarden van beide sensoren worden naar de achterdemper gestuurd, die met behulp van de signalen bepaalt of de ingaande demping open moet staan of juist afgeknepen wordt (‘firm’ stand). Dat afknijpen gebeurt razendsnel met een solenoïde, elektromagnetisch spoeltje, in het oliecircuit.
‘Razendsnel’ is in dit geval écht snel. Fox claimt dat z’n eigen draadloze protocol honderd keer sneller is dan Bluetooth, waardoor responstijd slechts 14 milliseconden bedraagt. Juist, hetzelfde protocol dat Fox bij de nieuwe Transfer Neo draadloze dropper-zadelpen toepast. Dit is misschien ook de clou: eerdere en andere automatische systemen leverden toch vaak het gevoel dat de vering nét te laat reageerde. Maar daarover later meer…
Live Valve Neo versus Flight Attendant
Live Valve Neo biedt duidelijk een simpelere opzet dan z’n voorganger, maar is óók simpeler dan Rockshox’ Flight Attendant. Niet in de laatste plaats omdat Fox zich alleen concentreert op de achterdemper. Bij Flight Attendant meet én regelt Rockshox immers in beide veerelementen en wordt tevens een sensor in de crank gebruikt om vast te stellen of je al dan niet trapt. Flight Attendant biedt vervolgens drie standen voor de ingaande demping (open/pedal/firm), terwijl het dat bij Fox maar twee zijn (open/firm). Hoe wel in onze ervaring Flight Attendant absoluut snel werkt, is Fox’ gedachte dat juist door die extreme snelheid van schakelen Live Valve Neo die tussenstand niet nodig heeft.
Ook qua details loopt Fox uit de pas met z’n concurrent. Fox meet namelijk de versnellingen op de opgeveerde massa, iets dat zowel de kwaliteit van de meting als de responstijd – in theorie – ten goede komt. De regeltechniek is ook anders. Flight Attendant past de ingaande demping aan door met een elektromotor de doorstroomopening voor de dempingsolie aan te passen. Fox gebruikt een spoeltje om de olie door óf de ene, óf de andere klep te sturen. Dit laatste gaat veel sneller en is bovendien stiller. Je hoort namelijk geen motor zoemen.
Waarom brengt Fox geen Live Valve Neo voorvork?
Rockshox Flight Attendant was er aanvankelijk alleen voor achterdempers, maar sinds dit jaar is Flight Attendant er ook voor XC vorken. Fox concentreert zich nu ook alleen op de achterdemper. Hier zijn twee redenen voor, die beide te maken hebben met het beoogde inzetbereik.
Het formele antwoord van Fox is dat op een trail- of endurobike de vork mogelijk tóch niet snel genoeg opent, ondanks de razendsnelle respons van Live Valve Neo. Gek is dat niet: er zit altijd iets aan vertraging tussen meten en regelen op hetzelfde veerelement; dat is onvermijdelijk. Gebruik je dezelfde meting op de voorvork om de achterdemper aan te sturen, dan heb je in ieder geval nog een hele wielbasis (en dus ietsje tijd) voor het achterwiel hetzelfde obstakel moet nemen!
Los van de technische kant is er ook een praktisch aspect. Op je dikke trailbike trek je doorgaans niet staand op de pedalen sprintjes, maar zit je op het zadel, vechtend om grip om je zware bike een technische klim op te sleuren. Grip en stabiliteit zijn dan belangrijker dan rendement, en hierin is een soepele vork doorgaans geen minpunt. Saillant is echter wel dat Fox Live Valve Neo ook voor endurobikes in de markt zet en juist daar trek je wel eens een sprintje. Maar ook daar geldt volgens Fox dat een harde lockout vooraan zelden nuttig is.
Tunen met de app
Zoals bij veel draadloze elektronica is installatie van Fox Live Valve Neo redelijk simpel: de componenten vastschroeven en vervolgens de benodigde app op je telefoon installeren en openen. Dan doorloop je de quick setup (hoe quick die is is altijd de vraag) en kan je in principe op pad. Het hele idee is natuurlijk wel dat je de balans tussen grip (door de soepele open stand) en rendement (middels de firm stand) optimaliseert door het schakelgedrag aan te passen.
Voor dit laatste biedt Fox in een reeks tunes, die bepalen bij welke meetwaarden de demper tussen open en firm standen schakelt. Tunes kan je downloaden uit een online bibliotheek en delen met je vrienden. Als dit niet genoeg is kan je in iedere tune apart aparte grenzen instellen voor de meetwaarden voor klimmen, dalen en stoempen op het vlakke. Wát jouw definitie van die dingen is, is eveneens aanpasbaar, maar ook of je beide of enkel de achterste sensor wilt gebruiken. Of hoe lang een bepaalde stand aangehouden wordt. Alles om een optimum aan grip, rendement en stabiliteit te vinden.
Toch zal je nog een paar zaken met de hand in moeten stellen. Luchtdruk uiteraard (op de Float X-demper), uitgaande demping en de mate van ingaande demping in zowel de open- als firm-stand. Live Valve Neo-dempers hebben daarom dus ook twee lowspeed compression (LSR-) hendeltjes.
(Nog) geen remote
Er is overigens géén remote beschikbaar voor op je stuur om het systeem te overrulen. Je moet het dus vooralsnog stellen met de instellingen die in het systeem zitten. Wil je onderweg toch wat anders? Dan zit er niets anders op dan je app er bij te pakken. Of nog even geduld te hebben. Want Fox geeft op z’n website aan druk bezig te zijn met een remote, maar die volgt pas medio 2025.
Fox Live Valve Neo: specificaties en prijzen
Fox brengt Live Valve Neo naar je trail- of endurobike in de vorm van de luchtgeveerde Float X-achterdemper, of de DHX met spiraalveer. Goedkoop is het geheel niet: de Float X achterdemper kost 1.299 euro. Voor de DHX met Live Valve Neo betaal je 1.249 euro, waarbij je bij die laatste ook nog los een schroefveer moet aanschaffen. De set met twee sensoren, accu en acculader komt op vervolgens op 499 euro. De accu is identiek aan die van de Transfer Neo dropper-zadelpen.
Vergeleken met de eerdere versie van Fox Live Valve spaart dit grofweg de kosten van een voorvork uit. Qua gewicht is de Live Valve Neo-technologie zo’n 220 gram zwaarder vergeleken met een ‘normale’ Float X achterdemper; bij de DHX variant is het een toename van 200 gram.
Zowel de Float X als DHX achterdempers zijn in diverse inbouwmaten (regulier en trunnion montage) verkrijgbaar.
Batterijduur
Omdat de componenten draadloos communiceren heb je drie stroombronnen nodig. Beide versnellingsopnemers werken met een knoopcel die pakweg een volledig kalenderjaar mee zou moeten gaan. De achterdemper heeft dezelfde uitneembare accu als die van de Transfer Neo dropper-zadelpen en is op te laden via een USB-C poort. Voor die accu claimt Fox zo’n 15 tot 20 uur gebruiksduur.
Bron en meer info: ridefox.com
Slotgedachten
In tegenstelling tot eerdere en andere systemen, ook wellicht de vorige variant Live Valve, is de Neo versie duidelijk niet bedoeld om het denkwerk uit het bedienen van je vering te halen. Er is absoluut een compromis tussen grip in open stand en rendement of stabiliteit in de afgeknepen stand van je ingaande demping. Live Valve Neo is bedoeld om zo snel tussen die twee standen te schakelen zodat je beide ook werkelijk nuttig tot je beschikking hebt. Daarmee zou het compromis moeten verdwijnen. Als gebruiker moet je echter wel de moeite nemen om te experimenten om zowel het Live Valve Neo-schakelgedrag, als de hydraulische instellingen op de demper zélf (ingaande demping in open- en firm-stand) aan te passen op jouw rijgedrag.
Fox Live Valve Neo opent de deur naar andere uitwerking van veerconcepten. We zien de afgelopen tien jaar steeds meer een trend om een veerconcept te optimaliseren voor (lees: het compromis zoeken tussen) trapefficiëntie, grip en stabiliteit. Met snelle, betrouwbare actieve dempingstechnologie is het mogelijk een veerconcept geheel te optimaliseren voor grip en vervolgens de achterdemper het rendementsvraagstuk af te laten handelen. Betekent dit dat we dergelijke systemen op veruit de meeste bikes tegen gaan komen? Nee, vooralsnog is de prijs te hoog. Maar ja, riepen we niet hetzelfde bij de introductie van de eerste elektrische derailleurs…?