KTM Scarp EVO III: niet één, maar vier modellen
De Scarp is de belangrijkste mountainbike van KTM. Want met inmiddels vier verschillende veerwegen beslaat KTM met min of meer één frame het hele spectrum, van crosscountry tot en met trail. Op het eerste gezicht heeft deze nieuwe Scrap behoorlijk wat weg van z’n voorganger, buiten dat de lijnen van het frame iets rechter en hoekiger zijn. Maar schijn bedriegt, want de Scarp Evo III is top tot teen opnieuw ontworpen. Niettemin laten de vernieuwingen zich deels raden. Een UDH achteraan? Check. Kabels door het balhoofd? Check. Steilere zitbuishoek en flauwere balhoofdhoek én grotere reach? Check. Opbergvak in de onderbuis? Check. Nee, die biedt KTM dus niet. Bewust niet. Maar niet getreurd; er is wel degelijk opbergruimte voor reservespul.
Maar voor we in de details duiken van KTM’s nieuwste generatie Scarp, eerst nog even kort het overzicht van de hele familie. Zo heeft de Scarp rondom 100 millimeter veerweg. De Scarp Exonic stelt het met 110 millimeter veerweg. Is 110 millimeter veerweg voor jouw xc-en nog te weinig, dan biedt KTM met de Scarp MT je 120 millimeter veerweg rondom. Tot slot is er nog de Scarp LT met 140 millimeter veerweg, die duidelijk de brug slaat naar het sportieve trailsegment.
Framedetails
De Scarp Evo III-familie omvat dus vier modellen, maar KTM maakt die in feite met drie frames. De lichtste familietelgen hebben een carbon voor- én achterframe. Die is niet alleen voorbehouden aan de xc-racer(s) in de familie. Want je komt dat full-carbon frame tegen in de Scarp, Scarp Exonic en Scarp MT-reeksen. Daarnaast is een frame met een carbon voorframe in combinatie met een achterframe uit aluminium. En tot slot is er een volledig aluminium frame, dat je tegenkomt bij de goedkoopste Scarp MT en beide Scarp LT-modellen.
Met name rondom de trapas heeft KTM de Scarp Evo III frames vergroot voor meer trapstijfheid. Ook de liggende achtervork is doorsnede gegroeid, waardoor de zijdelingse stijfheid met de helft is toegenomen. Verder lopen bij alle frames lopen de kabels binnendoor, waarbij ook de overgangen tussen voor- en achterframe extra zijn afgedicht.
Geen opbergvak maar HUT
In géén van deze frames heeft KTM in een opbergvak in de onderbuis voorzien. Ja, dat is tegenwoordig haast groter nieuws, dan het wél aanbieden van zo’n broodtrommel in het vooronder. In z’n persbericht zegt KTM hierover dat het maken van een gat in de onderbuis een nadeel oplevert in de vorm van extra gewicht en verminderde stijfheid. Dat kán inderdaad een punt zijn. Maar aangezien de concurrentie er wel mee wegkomt is er blijkbaar wél rond dat soort zaken heen te construeren tot een werkbaar compromis. Het is maar net welke aspecten van zo’n ontwerp uiteindelijk de doorslag geven.
Broodtrommels terzijde; KTM geeft z’n Scarp Evo III-frames toch opties om gereedschap en reservemateriaal mee te nemen. Zo zit er onderop de bovenbuis, net boven de demper van de achtervering een montagepositie voor een Hut. Nee, geen tent om mee te bikepacken. Hut, of HUT, liever, staat voor Helpful Universal Tool. Ja, de marketingafdeling in Oostenrijk heeft overuren gedraaid. In essentie is het een minitool met een universele sleutel met torx- en zeskantbitjes, een kettingpons én bandenlichter. Op sommige van de nieuwe Scarp Evo III modellen krijg je hem standaard, maar KTM levert hem ook los.
Veersysteem
Het veersysteem is bij al deze frames hetzelfde. De hoeveelheid veerweg wordt uiteindelijk bepaald door de slaglengte van de demper. In de basis is het een éénpuntsveersysteem. Net als bij de vorige generatie mist de Scarp Evo III een scharnierpunt bij de achternaaf. De beweging die bij het inveren nodig is, wordt opgevangen doordat de achtervork kan doorbuigen. Flexstays dus. Ten opzichte van de vorige generatie heeft KTM de anti-squat waarden wat verhoogd en de verhouding tussen veerweg en demperslag is verkleint. Het veersysteem ondervindt dus minder invloed van trapkrachten, maar is tegelijkertijd gevoeliger voor kleine oneffenheden.
Ook bij de constructieve details is KTM niet over één nacht ijs gegaan. Zo is de hevel tussen de staande achtervork en de demper gemaakt van aluminium. Niettemin weegt-ie slechts 49 gram en als je hem in detail bekijkt, snap je ook wel waarom. Gatenkaas heeft mínder gaten, zullen we maar zeggen. De lagers zijn bewust opgenomen in de aluminium hevel én niet het carbon van het frame. Een lagerpassing in carbon is namelijk lastiger te maken en met oog op vervangen van lagers bovendien snel een oorzaak van gekraak en in potentie een vervroegd afschrijven van een frame. Aluminium leent zich een stuk beter als materiaal om lagers in te persen. En aangezien bij een veersysteem als KTM toepast bij de Scarp Evo III-frames de korte hevel een relatief grote rotatiehoek maakt, krijgen de lagers ook wat meer te verduren. Rij je veel, dan is de kans dus groot dat je ze eens zult moeten verversen.
Hoofdscharnierpunt
De lagers van het hoofdscharnierpunt zijn echter wel ín het frame gemonteerd. Meer bepaald: ín de liggende achtervork. En dat betekent dus dat ze bij het full-carbon frame in het carbon zijn geperst. Deze lagers krijgen echter minder beweging voor de kogels kiezen, maar een belangrijk punt hier is dat ze vooral véél groter zijn omdat er meer ruimte is. Toch neemt KTM het zekere voor het onzekere. De lagers zijn extra gevuld met vet, hebben relatief zware afdichtingen (lage wrijving is op lagerpunt als dit minder van belang) en zijn aan de buitenzijde van het frame extra afgedicht met een rubberen kap én aan de binnenzijde met een rubberen asafdichting.
De lagers worden individueel vastgezet aan het voorframe met grote, hol gemaakte roestvaststalen bout. Bij het aluminium voorframe zit de schroefdraad rechtstreeks in het aluminium frame. Bij de carbon voorframes is een aluminium bus gelamineerd in het carbon. Om te zorgen dat de aluminium schroefdraad in het frame of framebus niet beschadigd, past KTM een Helicoil toe. Dit is een stalen bus met binnen- én buitenschroefdraad. Die zit in principe semi-permanent (hij kan altijd nog verwijderd worden indien noodzakelijk) in de aluminium schroefdraad geschroefd. Zodoende maken de roestvaststalen bouten alleen contact met de stalen Helicoil en kunnen daardoor een hoger aanhaalmoment overbrengen. En belangrijker nog: je loopt geen risico dat je de aluminium schroefdraad beschadigd bij (de)montage van de lagers tijdens onderhoud.
Geometrie
Bij de geometrie zijn er ook wijzigingen, al zijn ze relatief gematigt. De stuurhoek is bij deze derde generatie vlakker, terwijl de zitbuis iets verticaler staat. Geen wereldschokkende wijzigingen en KTM is dan ook géén koploper ten aanzien progressieve geometrie. Dit is overigens verre van kritiek, want de waarden die KTM aanhoudt zullen beslist bij een grote doelgroep in de smaak vallen.
Modellen
Over prijzen en levertijden van de Scarp Evo III modellen heeft KTM nog geen uitspraken gedaan. Zodra we meer informatie hebben over de verkrijgbaarheid en prijzen, zullen we dit artikel voorzien van een update.
11 modellen
KTM levert de Scarp Evo III in maar liefst elf uitvoeringen. De Scarp met 100 millimeter veerweg is er als Scarp Prime en Scarp Master, beide voorzien van het lichte carbon frame met carbon achtervork. De Scarp Exonic met 110 millimeter veerweg rondom is in feite dé topper uit het programma. Uiteraard heeft die een volledig carbon frame, maar is verder afgemonteerd met een complete Sram XX SL Eagle Transmission, Rockshox Sid SL Ultimate en Six Luxe Ultimate veerelementen mét Flight Attendant en om het geheel af te maken Trickstuff Piccola C22 schijfremmen (!).
Van de Scarp MT heeft 120 millimeter veerweg. Het is duidelijk dat dit marktsegment volgens KTM de meeste potentie heeft, want ze brengen maar liefst zes modellen van de Scarp MT. Vier daar van hebben het lichte full-carbon frame. De Scarp MT Pro heeft vervolgens een carbon voorframe en een aluminium achterframe. Met een volledig aluminium frame is de Scarp MT 291 de opstapper van de reeks. Tot slot zijn er nog twee Scarp LT modellen die rondom 140 millimeter veerweg hebben. Zowel de Scarp LT 291 als Scarp LT 292 hebben een volledig aluminium frame.
Drie gelimiteerde framekits
Zelf een Scarp Evo III opbouwen kan ook. KTM levert de Scarp in drie uitvoeringen als framekit, dus een frame mét voorvork en achterdemper, zij het beperkt. Zo is er de Scarp LT 291; het aluminium frame met 140 millimeter veerweg voor- en achteraan. Hiervan heeft KTM er niet meer dan 120 stuks. Oók de Scarp Exonic met 110 millimeter veerweg in de vorm van Rockshox Flight Attendant veerelementen zijn er 60 stuks als framekit leverbaar.
Van de Scarp MT Exonic met 120 millimeter veerweg zijn er drie versies te koop. De Proto25 heeft het Erlkönig-ontwerp van, juist ja, de prototype frames. Hiervan zijn er 220 sets beschikbaar. Daarnaast is er de Scarp Paris, die specifiek gemaakt is voor de door KTM gesponsorde rijders die deelnemen aan de Olympische Spelen in Parijs dit jaar. 75 stuks zijn er óók te koop. Zijn deze limited editions niets voor jouw, of grijp je er naast, dan is de Scarp MT Exonic er ook in de KTM zwart-oranje kleurstelling.
Bron en meer info: ktm-bikes.at
