Merida Big.Nine – (P)review

Op de EuroBike vorig jaar september was het meer dan duidelijk. Na jaren van twijfelachtig proberen, is de europese markt meer dan klaar om de negentwintig duims wielmaat volledig te omarmen. Het ‘geloof’ in de verkoopbaarheid van het concept werd onderstreept door vrijwel elk merk; ze hadden allemaal tenminste 1 model in het gamma voor het komende seizoen. Toch was voorzichtigheid te merken. De eerste modellen hadden vooral aluminium frames en waren gericht op het instap- en middensegment van de markt. Ook wel logisch: een aluminium frame is sneller op de markt gezet vanaf concept tot verkoopbaar eindproduct in serieproductie. De boodschap was echter duidelijk. De 29er is er… en blijft er.

Het ligt dan ook geheel in de lijn der verwachting dat de grotere merken snel met lichtgewicht, meer high-end afgeleiden als volgende stap zouden komen. Deze vragen typisch meer ontwikkelingstijd en investering voor de productie op volle toeren is. Merida is hierop geen uitzondering en in navolging van hun opgedane kennis in het construeren van zeer lichte carbon frames als de Ninety-Six full suspension en O.Nine hardtail introduceerde men begin dit jaar een afgeleide van die laatst genoemde: een 29er hardtail met een duidelijke racing-heritage.

Op het in februari al zonnige Mallorca maakten we voor het eerst kennis met de Big.Nine en konden we gedurende 2 dagen de eerste impressies op doen van Merida’s visie op wedstrijdwaardige 29ers.

Big.Nine Team D

Dat de Big.Nine een afgeleide is van de O.Nine wil nog niet zeggen dat het slechts een O.Nine is met grotere wielen. Merida’s ontwerpteam, gesitueerd in Duitsland, vertrok feitelijk van een leeg canvas en men heeft ‘slechts’ de opgedane ervaringen van de O.Nine meegenomen als basis voor de Big.Nine. Het resultaat? Een carbon frame van 1.097 gram voor een 17″ framemaat en ondanks een langere achterbrug toch nog eens 20% winst in zijdelingse stijfheid in het trapas gedeelte en een -niet nader gekwantificeerde- winst in ‘front end’ stijfheid (balhoofd/onderbuis stijfheid).

Eigenlijk mag het geen verrassing meer zijn dat een frame van dit kaliber verder is uitgerust met een BB30 bracket, direct-mount voorderailleur, postmount rembevestiging, taps balhoofd en interne kabelgeleiding. Dat pakket van details lijkt vandaag de dag eerder een industriestandaard dan uitzondering te zijn, al verschillen de details per merk onderling sterk. Wat meer opvalt is de keuze voor een thru-axle 142x12mm systeem. Typisch is dan weer wel dat we bij het geteste topmodel, de Big.Nine Carbon Team D, een DT vork met gewoon een ouderwetse quickrelease aantroffen. Dat is echter te wijten aan het feit dat DT nog geen 29er vork leverbaar heeft met een steekas.

Hoewel er minder nadrukkelijk op werd gewezen in zowel de presentatie door de Duitse engineer Jürgen Falke als ook de aanwezige afkortingen en andere uitingen op het frame zelve, is dit frame ook voorzien van een variant van Merida’s ‘Flex Stays’, wat zoveel betekend als een afgeplat buisprofiel voor de staande vork. Hiermee ontstaat er enige ‘micro’ vering, waarvan de werking ons tijdens een test van de O.Nine in een eerder leven al aangenaam verraste in doeltreffendheid.

Verbazing
Waar ik me nog altijd in de Nederlandse media over verbaas is het credo dat de 29er uitermate geschikt is voor het ‘vlakke, snelle werk’. Al hoewel de grotere wielmaat daar zeker niet ’tegenvalt’, excelleert de 29″ wielen vooral daar waar het echt ruig wordt! Mallorca staat niet echt bekend als vlak en zanderig, zeg maar dat wat kenmerkend is voor Nederland. De uitgestippelde testparcoursen en ook de zelf opgezochte paden tijdens de twee lange dagen dat we met de Big.Nine op pad waren, kenmerkten zich als steil en door de talloze grote en scherpe rotsen vooral technisch lastig tot zelfs zeer lastig.

Juist op dit soort paden realiseer je je waar de echte kracht van de grote wielen hem in zitten. Mijn persoonlijke onboard computer heeft in de loop der jaren een redelijke referentielijst opgebouwd met welke obstakels en gradiënten nog als ‘haalbaar’ geacht kunnen worden (met 26″ wielen). Als je vervolgens geconfronteerd wordt met een steile klim, bezaait met serieus flinke step-ups in de vorm van scherpe stenen en sterk uitstekende boomwortels, kijk je automatisch vooruit en schat je in een luttele seconde al in tot waar je wèl kunt komen en of je daar nog kunt afstappen. Groot is echter de verbazing, of liever zelfs de euforie, wanneer je op het bewuste punt aankomt …. en er overheen rolt alsof het kinderspel lijkt.

Bij gebrek aan toeschouwers…

Ditzelfde gaat op voor de afdaling: je referentiekader in ‘wat haalbaar is’ of ‘waar de betere lijn ligt’ wordt serieus verschoven met de grotere wielen. Daarmee lijkt het alsof je net dat beetje extra hebt ten opzichte van je hardtail zoals je dat zou hebben bij een 26″ 100 millimeter fully op een dergelijk parcours. Voor iedereen (journalisten incluis!) die dus nog steeds ‘gelooft’ dat een 29er vooral geschikt is voor het betere vlakke-paden-stoemp-werk: zoek een liefst zo intimiderend mogelijke technische sectie op met veel obstakels, rotsen, boomwortel en andere obstakels die nog niet zouden misstaan bij een Wereld Beker downhillparcours en geef een 29er hardtail daar eens de sporen. Dat zal geen religieuze ervaring zijn, maar het werk van natuurkunde en wetenschap!

“Voor een 29er kan geen obstakel groot genoeg zijn!” – jawel hoor…

Big.Impressions
Terug naar de Big.Nine. Met deze 2 daagse testperiode heb ik voor het eerst fatsoenlijk wat tijd kunnen doorbrengen op een high-end 29er. Logischerwijs vallen de typische 29er-eigenschappen dan vooral op, maar het neemt niet weg dat de overige eigenschappen niet ervaren werden. Maakt Merida waar wat ze belooft? Op het gebied van de stijfheden kan ik slechts gissen. Mijn interne sensoren zijn niet voldoende gekalibreerd om die 20% stijfheidswinst ten opzichte van de eerder al eens geteste O.Nine exact te staven. Wat wel waar te nemen valt is dat het lichte frame met dito lichte afmontage (9,7 kilogram voor de complete fiets) ondanks de grotere wielen erg lichtvoetig aanvoelt. Uiteraard merk je dat je een groter wiel moet ‘omgooien’ in de bochten, maar dat valt eigenlijk met enkele kilometers al niet meer op. De lichtvoetigheid en het direct reageren op meer druk op je pedalen geeft direct resultaat waardoor het geheel toch erg levendig blijft. Met de O.Nine had Merida al bewezen dat een comfort en een ‘racey’ gevoel niet per definitie onverenigbare tegenpolen hoeven te zijn. De Big.Nine is hierop geen uitzondering en eerder nog een overtreffende trap op het gebied van comfort!

Dit goede huwelijk komt voort uit het comfort van het carbon frame, de carbon zadelpen, de merkbaar werkende Flex Stays en uiteraard voor een groot deel de grotere wielen. Het race-gevoel wordt versterkt door het lage gewicht, maar begint bij een uitgekiende geometrie. De fiets is allerminst traag qua stuureigenschappen en de Merida engineers hebben het voor elkaar gekregen om een compact persoon (1.67 meter) als ik gebalanceerd tussen de 29″ wielen te plaatsen, waardoor de fiets vertrouwen wekt zonder een toerfiets te worden.

Uit ervaring weet ik dat het goed passen op een 29er voor mensen van grofweg 1.65 meter en kleiner snel een groot compromis wordt. Merida lijkt het met mij eens te zijn: zij zijn niet van plan om de 29″ fietsen uit te brengen in framematen kleiner dan 17″, simpelweg omdat ook zij van mening zijn dat het voordeel van de grote wielen pas echt zijn nut begint te bewijzen voor berijders vanaf 1.75 meter. Merida zal de Big.Nine frames in 17″, 19″, 21″ en 23″ maten op de markt brengen.

Op een fiets van dit kaliber zijn de onderdelen van een dito hoge kwaliteit. De 2×10 SRAM X.X/X.O schakelgroep met een 11-36t cassette bleek een goede match te zijn en Merida’s eigenlabel PRC carbon stuurpen, stuur en de in samenwerking met Selle Italia ontwikkelde Monolink zadelpen ogen erg strak. Overigens waren we meer dan aangenaam verrast door de DT vork! In tegenstelling tot eerdere varianten voelde hij door de hele veerweg zeer lineair aan, kon zowel lage als snelle impacten goed verwerken en gaf een minder ‘opvallend’ gevoel dan eerdere modellen (which is good!).

Big.Nein?
Met een prijskaartje van op één Euro na net geen €7.000 zal echter de door ons geteste Big.Nine Team D voor velen vooral een Big Nein! worden. De Team D is het topmodel dat ook door het Multivan-Merida team gebruikt wordt, maar wordt geflankeerd door 2 iet-wat-budget-vriendelijkere versies die in basis allemaal hetzelfde frame hebben. Voor €3.899 lijkt de 3000 D met een Fox F32 Fit RLC voorvork en een Shimano XT afmontage direct al een stuk prijsbewuster. Het instapmodel is de 1200 D, die met een RockShox Reba, Magura’s nieuwe MT4 schijfremmen en SRAM X.9 schakeldelen vanaf €2.999 leverbaar zal zijn.

De Big.Nine modellen zullen aan het eind van 2011 op de markt verkrijgbaar zijn.

Big.Nine 3000 D

Big.Nine 1200 D

Tekst: Jeroen van den Brand
Foto’s: Coen de Jongh & Merida

Met dank aan: www.merida-bikes.com