Al 13 jaar maakt Shimano elektronische derailleurs, maar die zijn altijd bedraad. Concurrent Sram ging in 2015 een stukje verder door hun Red racefietsgroepset draadloos te maken. En inmiddels heeft Sram hun draadloze AXS-platform vernieuwd en uitgebreid naar het offroad segment.
De timing van een draadloze Di2 groepset lijkt logisch: dit jaar bestaat Shimano 100 jaar en hoe dat nu beter te vieren dan met de lancering van groot nieuws?
FCC
Om een product met draadloze communicatie te kunnen verkopen, moet je aan strikte regels voldoen en goedkeuring krijgen. Wil je in Amerika zo’n product verkopen dan moet je goedkeuring hebben van de Federal Communications Commission, kortweg FCC. En net zoals dat bij patentaanvragen gaat, is dat proces deels openbaar. De collega’s van CyclingTips ontdekten recent twee nieuwe typegoedkeuringen van voor draadloze systemen van Shimano.
Het gaat over een achterderailleur (WY7-3GK1) en een shift module (WY7-927A). Meer specifiek spreken die documenten over Shimano-specifieke zender/ontvangers met een frequentie van 2.478 MHz, wat impliceert dat beide componenten draadloos met elkaar communiceren. Daarnaast heeft de achterderailleur een ANT+ en Bluetooth Low Energy zender/ontvangers. Deze technologiën worden in allerlei applicaties gebruikt om data te versturen. Denk aan data van een vermogensmeter, maar ook aan software-updates.
Opmerkelijk genoeg gaat het dus voor nu alleen nog over een achterderailleur. Er lijkt nog geen aanvraag te zijn voor de typegoedkeuring van een voorderailleur. En dat zou dus kunnen wijzen op een mountainbikegroepset!
Volledig draadloos? Waarschijnlijk niet
Een van de grote vragen is of Shimano hetzelfde zal doen als Sram: op elk onderdeel een eigen batterij. Deels is dat omwille van patenten al niet mogelijk, maar Shimano heeft al vaker bewezen prima in staat te zijn om om bestaande patenten heen te kunnen werken.
Een andere optie is dat ze een zelfde insteek pakken als FSA met hun K-Force WE groepset. Daarbij zijn de voor- en achterderailleur met een kabel verbonden, waarbij er dus één centrale batterij is. En alleen de aansturing vanuit de shifters naar beide of één van de derailleurs is dan draadloos.
De eerste die zo’n concept patenteerde was het Italiaanse Tiso, die in 2012 een 12-speed groepset aankondigde. De communicatie verliep daarbij naar de voorderailleur. Het was echter FSA die het idee van Tiso overnam/opkocht en verfijnde. De markt overspoelen met hun semi-draadloze setup is FSA tot dusver echter nog niet echt gelukt.
Subtiel, maar cruciaal anders
Ook zit in dit scenario een perfecte verklaring voor het ontbreken van de typegoedkeuring van een draadloze voorderailleur in Shimano’s geval. Als die immers toch met een kabel verbonden is met batterij én – nog crucialer – de achterderailleur, dan kan het schakelsignaal ook prima vanuit de achterderailleur doorgegeven worden. En… dikke kans dat ze daarmee het Tiso/FSA-patent al omzeild hebben, want bij FSA zit de zender/ontvanger dus in de voorderailleur.
Racefiets én mountainbike versies?
Of het dus een racefiets- of mountainbikegroepset óf misschien wel beide is, is dus nog dé grootste vraag… Beide zouden overigens prima passen in het huidige programma van Shimano. Over nieuwe Dura Ace en Ultegra (2×12-speed) groepsets gaan al langer geruchten. Maar ook een draadloze uitbreiding van één of meerdere mountainbikegroepsets zou niet onlogisch zijn. Want inmiddels is het ruim 2,5 jaar geleden dat Shimano de 12-speed XTR groepset aankondigde. Oók de Deore XT en SLX 12-speed groepsets zijn inmiddels al enige tijd op de markt. En dat alles is ‘slechts’ (…) mechanisch. Als je vervolgens nog bedenkt dat Shimano patenten heeft ingediend voor elektronische dropper zadelpennen en veerelementen, dan zie je vanzelf wel waar de broodkruimels naar toe kunnen leiden.
Interessante timing
Verder is vooral de timing van de typegoedkeuringen interessant. Want Shimano bestaat in 2021 namelijk 100 jaar. En dat ze dat niet onopgemerkt voorbij zullen laten gaan, getuige ook het aftelmoment op hun specifieke jubileum website. Het is dan ook meer dan logisch te denken dat ze flink zullen uitpakken en hoe nu beter dan met een arsenaal aan draadloze apparatuur voor de racefiets en mountainbike – en wellicht zoals bij Sram – voor alles daar tussenin?