Santa Cruz scherpt ook de Tallboy aan voor 2023

Wie het nieuws in de fietsindustrie enigszins volgt, was het al opgevallen dat Santa Cruz nagenoeg zijn hele programma aan fullsuspensions aan het vernieuwen is. Het (voorlopig?) laatste nieuws vinden we bij de Tallboy voor 2023 die Santa Cruz vandaag presenteert. Met 130 mm veerweg vooraan en 120 mm achteraan, gecombineerd met 29” wielen is de Tallboy volgens Santa Cruz al jaren een favoriet bij velen. De veranderingen voor de 2023-Tallboy zijn dan ook subtiel gehouden, althans qua uiterlijk. Grotere veranderingen zijn er bij het VPP-veersysteem.

Met 29 inch wielen, 120 mm veerweg achteraan en 130 mm veerweg vooraan is de Tallboy volgens Santa Cruz veel meer capabel dan andere trailbikes met dezelfde hoeveelheid veerweg. Ten opzichte van veel soortgelijke fietsen is de Tallboy qua geometrie en veergedrag beduidend meer toegespitst op snelheid bergaf. Daardoor is het minder een allrounder dan menig andere bike in deze categorie. Ze zetten hem dan ook al enige tijd weg als de ‘downhillers’ xc bike’ die veel meer thuis is op erg technische trails, waarbij de snelheid bergaf bij voorkeur hoog is.

Terwijl de dikkere Nomad, Hightower, Megatower en de vorige week nog gelanceerde nieuwe 5010 redelijk veel wijzigingen kregen, heeft Santa Cruz de 2023 Tallboy ‘slechts’ aangescherpt. Qua hoeveelheid veerweg is er niets veranderd en de Tallboy blijft rondom een 29er. Geen mullet-setup met een kleiner achterwiel bij deze trailbike. Uiteraard is er nu ook een glovebox, Santa Cruz’ opslagruimte in de onderbuis, maar de geometrie is marginaal veranderd. Iets grotere veranderingen zien we bij de vering.

Santa Cruz claimt dat de Tallboy ‘ondanks’ z’n 120 mm veerweg achteraan afdaalt als een veel dikkere bike…

… en dat mag zo zijn, maar het is een universele waarheid dat alles beter gaat wanneer je…

…je tong uitsteekt.

Meer actief Lowerlink-VPP veersysteem

Al jaren vertrouwt Santa Cruz op z’n VPP-concept, waarbij het voor- en achterframe met elkaar verbonden zijn met twee hevels. Tijdens het inveren roteert de achterbrug hierdoor rond een virtueel (niet vastliggend) draaipunt; een Virtual Pivot Point (VPP), dus. Door met de lengtes van de hevels en de scharnierpunten te spelen, kan Santa Cruz heel specifiek de karakteristieken van veersystemen tunen. En bij de Tallboy is dat dusdanig dat-ie betere afdaalcapaciteiten heeft dan de ‘slechts’ 120 mm veerweg impliceert.

Toch heeft Santa Cruz bij deze nieuwe, vijfde generatie van de Tallboy de grootste veranderingen juist bij het veersysteem doorgevoerd. De verhouding tussen veerweg gemeten aan het achterwiel en de slag van de demper (‘leverage curve’) is aan het begin van de veerweg wat verkleind en aan het einde juist verhoogd. Hierdoor is de vering over de gehele veerweg dus ietsje minder progressief geworden. Daardoor zak je minder snel door de eerst helft van de veerweg en is de tweede helft juist beter bruikbaar.

Aan de buitenkant zijn de vernieuwingen misschien niet zo zichtbaar, maar het Lowerlink-VPP-veersysteem van de 2023-Tallboy is behoorlijk op de schop gegaan.

De leverage curve is minder progressief, voor meer fijngevoeligheid aan vanaf het midden van de veerweg. Minder anti-squat en anti-rise geven meer tractie bij klimmen en dalen. De flipchip is gebleven; hiermee kun je de trapas wat lager zetten en de stuur- en zithoek iets flauwer maken.

Verder heeft Santa Cruz de anti-squat (de mate waarin kettingspanning inveren van de achtervering tegenwerkt) in de eerst helft van de veerweg gereduceerd. Zoals je in onze review van de Blur al kon lezen, levert dit in combinatie met een minder progressieve vering veel stabiliteit én grip op in het eerste deel van z’n veerweg. Ook de anti-rise is verlaagd, waardoor de vering juist minder verstijft tijdens het remmen.

Volgens Santa Cruz rijdt de 2023 Tallboy door al deze wijzigingen hoger in z’n veerweg. Daardoor heb je dus méér marge, terwijl je ook méér tractie hebt op het achterwiel bij klimmen (tijdens trappen) én dalen (tijdens remmen), zo is de gedachte. De achtervering is dus nu meer actief in het eerste deel, maar tegelijktijd zorgt de eindprogressie ervoor dat de Tallboy de laatste millimeters veerweg lang als reserve overhoudt. En precies dit geeft dat gevoel alsof er méér dan 120 mm veerweg beschikbaar is op de ruigste paden bergaf.

Geometrie

Net als voorheen is de nieuwe Tallboy er ook in 6 framematen. De balhoofdhoek en ook de hoogte van de trapas zijn ongemoeid gebleven. Wel heeft Santa Cruz de reach en stack iets vergroot. De zitbuisbuishoek is bij de drie kleinste maten marginaal vlakker gezet, terwijl bij de drie grootste het omgekeerde opgaat.

De vergrootte reach betekent overigens ook een langer frame, wat we dan ook terug zien in de wielbasis. Die is nu bij alle frames groter; bij de XS 9 mm en bij de XXL 18 mm. Opvallend daarbij is dat de achtervorklengte’s bij de XS en SM met 430 mm en 433 bij de medium framemaat juist korter zijn dan voorheen. De large heeft een achtervork die 1 mm langer is dan voorheen. De XL en XXL groeien naar respectievelijk 439 en 443 mm. Bij de vorige generatie had elke framemaat nog dezelfde achtervorklengte. Nu is er dus een framemaatafhankelijke achtervorklengte, waarmee Santa Cruz ervoor wil zorgen dat iedere rijder zo goed mogelijk gecentreerd zit tussen voor- en achterwiel.

Framedetails

Het enige dat aan de buitenkant weggeeft dat we met een nieuwe Tallboy te maken hebben, is dat de onderbuis aan de bovenzijde een luikje heeft. In navolging van al z’n dikkere fully-broers heeft de 2023-Tallboy nu óók een Glovebox; Santa Cruz’ opbergvak. Bij elke Tallboy krijg je standaard de tool wallet en tube purse. In de tool wallet stop je je gereedschap, reservemateriaal en bijvoorbeeld je bankpas. De wallet stop je vervolgens in de tube purse, zodat het geheel rammelvrij in de onderbuis zit.

Santa Cruz heeft de 2023-Tallboy in twee smaken carbon; een C- en CC-versie. De CC-versie is dankzij een iets andere samenstelling van het carbon zo’n 200 tot 250 gram lichter dan de C. Lichter, maar ook duurder. Op alle andere details verschillen de C- en CC-frames niet. Dat betekent dus dat alle kabels en de remleiding door interne buisjes lopen om geklapper tegen te gaan. De trapaspot heeft schroefdraad en je kan een kettinggeleider monteren via de ISCG05-montagepunten. Verder heeft de Tallboy een Universal Derailleur Hanger en is dus compatibel met de binnenkort te lanceren nieuwe direct mount derailleurs van Sram.

De kabels/leiding gaan aan de zijkant van het frame naar binnen en…

… lopen binnenin het frame door individuele buisjes, zodat klapperen wordt voorkomen.

Beide hevels van het Lowerlink-VPP veersysteem van aluminium. Daarbij monteert Santa Cruz de lagers ín die hevels en dus niet in het carbon. Een doordachte constructie die qua toleranties meer garantie geeft. Santa Cruz is zo overtuigd van de duurzaamheid dat je als eerste eigenaar levenslang garantie krijgt op de lagers van het veersysteem.

Santa Cruz Tallboy 2023: 6 modellen

De Tallboy wordt door Santa Cruz in 2023 vooralsnog alleen in carbon-versies geleverd. Maar aangezien het zo’n succesnummers is volgens het merk, kan het niet uitblijven dat er ook van deze vijfde generatie een aluminium versie zal komen. Tot die tijd ben je minimaal € 5.399 kwijt om met de nieuwe Tallboy op pad te kunnen. Je hebt dan het C-frame, een RockShox Pike voorvork en een Sram NX Eagle aandrijving. Nee, een koopje is de 2023 Tallboy dus niet. Een los (CC) frame kost € 3.799. Over levertijden heeft Santa Cruz nog niets medegedeeld.