Test | Schwalbe Aerothan binnenband: Vernieuwd en getest

Schwalbe Aerothan: een kunststof binnenband

Schwalbe maakt de Aerothan binnenband van thermoplastisch polyurethaan (TPU, of ook bekend als TPE-U), dat ze samen met het chemische concern BASF ontwikkeld hebben. Dit materiaal heeft dempende eigenschappen en is óók elastisch. Maar het is vooral veel sterker dan butyl. Daarmee is het de Duitse bandenfirma gelukt om binnenbanden te maken die vooral heel veel lichter zijn dan butyl exemplaren — ze wegen grofweg de helft van hun rubberen equivalenten — terwijl ze ook nog eens een lagere rolweerstand hebben.

Voor wie nu denkt ‘dit verhaal komt me erg bekend voor’; dat zou kunnen. Zo testten we onlangs nog de binnenbanden van het Oostenrijkse Tubolito. Ook die banden zijn van thermoplastisch elastomeer (TPE) gemaakt en zij beloofden exact hetzelfde.

2015: Evo Aerothan

Het gebeurt maar zelden dat een product voor de tweede keer wordt gelanceerd, nadat de eerste poging vroegtijdig van de markt werd gehaald. In 2015 kwam Schwalbe namelijk al met de Evo Aerothan binnenband.

Het bleek nog niet zo eenvoudig om de productiekwaliteit stabiel te krijgen. Iets dat we ook al merkten bij de Oostenrijkse concurrent. Kort na lancering in 2015 haalde Schwalbe de binnenband dan ook al van de markt. In een verklaring op hun website gaf Schwalbe aan dat de benodigde nauwkeurigheid voor een stabiele productie binnen handbereik was en dat een seizoen later de leveringen hervat zouden worden. Inmiddels kunnen we concluderen dat dát niet gehaald werd, want het is inmiddels toch echt 2020.

Aerothan 2020: lekbestendiger

Wat er exact aan het productieproces is veranderd, vertelt Schwalbe — uiteraard — niet. Iets met geheim en smid, logischerwijs. Wat in elk geval zichtbaar anders is, is de kleur. Of liever: het gebrek daaraan. De eerste versies waren Schwalbe-blauw. De nieuwe versies zijn geheel transparant. Naast een optimalisatie in het productieproces is ook het uitgangsmateriaal verbeterd. Want naast een laag gewicht en lage rolweerstand, zijn ze nu volgens Schwalbe ook beter bestand tegen hitte, waardoor ze ook prima te gebruiken zijn in combinatie met velgremmen. Iets wat met concurrerende alternatieve binnenbanden niet kan.

Verder is de lekbestendigheid sterk toegenomen. Zo sterk zelfs, dat snakebites een zeldzaamheid moet zijn. Zelfs rijden met slechts 1 bar zou géén probleem zijn volgens Schwalbe. En daarmee is het verschil met een butyl binnenband en óók concurrerende kunststof binnenbanden dus nog verder vergroot, tot op het niveau dat het een erg goed alternatief is voor een tubeless setup.

In navolgende grafieken zet Schwalbe het verschil uiteen tussen hun Aerothan binnenband, hun eigen Extralight binnenband, hun TLE (Tubeless Easy setup), een latex binnenband van een concurrerend merk én een kunststof binnenband van een concurrerend merk. Het laat zich bij die laatste raden welk merk dát is. (Hint: de kleur…)

Specificaties en prijzen

Schwalbe ziet voor de Aerothan een brede inzet. De voordelen werken voor alle bikers en dus bieden ze de Aerothan binnenbanden aan in redelijk wat maten.

Tubolito Tubo versus Schwalbe Aerothan

In vergelijking met de Tubolito binnenband zijn er drie aspecten die echt opvallen aan de Aerothan van Schwalbe. Nou ja, buiten het gegeven dat de Aerothan’s kleurloos zijn. Allereerst valt het op dat de overlappende lasnaad die de binnenband eindloos maakt, bij de Aerothan binnenband pakweg de helft is van wat we bij de Tubolito zien. Eenmaal opgepompt rekt bij de Aerothan — net als bij de concurrent — dit deel ook minder uit dan de rest van de binnenband. Maar waar we dit bij de Tubolito duidelijk aan buitenzijde van de buitenband terugzagen, is dat bij Schwalbe’s kunststof binnenband nauwelijks het geval. Over oprekken gesproken: ook de Aerothan vormt zich naar de buitenband. Eenmaal opgepompt (en dus opgerekt) wordt het sterk afgeraden om hem in een band met een andere breedte te monteren.

Ten tweede zien we óók bij de Schwalbe een kunststof ventiel. Bij de Oostenrijkse binnenband is de ventielkern geschroefd én verlijmd om hem luchtdicht te krijgen. Bij de Aerothan’s is hij alleen geschroefd. Aangezien we met de oranje exemplaren wel wat aanloopproblemen hadden met lekkende ventielen, hebben we de Aerothan’s dan ook eerst lichtjes opgepompt om ze vervolgens in een bak met water te controleren op luchtdichtheid. Opluchting (…): ze bleken luchtdicht.

Tot slot oogt de basis van de het ventiel bij de Aerothan een stuk steviger. De conische vorm werkt centrerend ten opzichte van het ventielgat in de velg, waardoor zowel het ventiel als de band tijdens montage beter op zijn plek blijven.

De montage van de Schwalbe Aerothan is niet noemenswaardig anders dan je van een binnenband gewend bent. Ik monteerde ze in de eveneens recent getestte Racing Ralph en Ray met Super Race karkassen.

Lek

De geschiedenis lijkt zich te herhalen… Want net als bij de Tubolito’s die ‘aanzienlijk lekbestendig’ zouden moeten zijn, werd ik verrast door een slappe achterband daags na de eerste rit met de Aerothan binnenbanden (de voorband had géén problemen). Plat stond ‘ie niet, maar er was duidelijk iets mis.

Na controle of het ventiel goed genoeg dicht zat en vervolgens of de verbinding van ventielkern en -schacht niet lekte, werd het flink sporen naar het echte lek. En dat is best lastig. Enerzijds omdat je een losse (niet gemonteerde) Aerothan binnenband niet harder dan 0,3 bar mag oppompen. Hij zet immers zonder een buitenband er rond nóg verder uit en dat is een permanente vervorming… Anderzijds omdat het materiaal de eigenschap heeft om gaten goeddeels dicht te drukken. Dat klinkt fijn, want de band loopt dus niet extreem hard leeg, zodra je onverhoopt tóch lek rijdt. Waarvan akte… Maar het betekent óók dat het traceren van het gat vervolgens best lastig is. Pas in een bak met water en lang en geduldig kijken, bracht het lek aan het licht.

Vreemd genoeg zat het gaatje aan de zijde van het velgbed. Ik heb hem dus niet lek gereden op een doorntje of spijker, of door een doorstootlek. Een grondige inspectie van het velgbed van de carbon velg op de plek waar het lek zat, gaf echter nog geen sluitend antwoord waarom de band lek is gegaan. Er zijn wat subtiele randjes in het velgbed voelbaar; afdrukken van de mal waarin de velg gemaakt is. Maar die randjes zijn beslist niet scherp óf groot en het velglint vlakt ze ook nog eens verder af. Ook aan het velglint zelf was niets te merken, maar uit voorzorg heb ik wel het vervangen.

Schwalbe was zo vriendelijk om een patch kit mee te leveren met onze test-binnenbanden, dus óók die hebben we dan ook meteen maar getest. Die kit bestaat uit zelfklevende, eveneens transparante, kunststof stickers. Het enige dat je moet doen is zorgen dat de band schoon is, waarna je een sticker over het gaatje heen plakt. Maar, als gezegd… het gat zie je amper, dus dat is nog best een opgave! Ik geloof dan ook niet dat een reparatie onderweg écht handig is uit te voeren.

Rijden: copy-paste

Qua rij-eigenschappen zou ik me er gemakkelijk af kunnen maken door simpelweg te zeggen dat het niet afwijkt van de ervaringen die ik opdeed met de Tubolito. En heel eerlijk gezegd: spannender kan ik het ook écht niet maken. Schwalbe claimt dat de Aerothan minder rolweerstand heeft. Alleen dat kan ik niet echt verifiëren. De variabelen tijdens het mountainbiken zijn — zeker nu de herfst is begonnen — dermate groot dat ik zo’n verschil in de praktijk niet snel kan opmerken.

En ook al wijzen metingen uit dat tubeless setups nóg minder rolweerstand hebben, ik kon het verschil bij de Racing Ray en Ralph die ik eerder tubeless had, ook niet echt voelen. Wat ik echter wél voelde — en ook al bij de Tubolito’s opmerkte — is dat de Aerothan bij een lage bandenspanning extra stabiliteit biedt aan de buitenband. Ik heb op de lokale singletracks comfortabel met 1,25 bar haakse bochten ‘gehoekt’ en boomwortels niet-zachtzinnig getoucheerd, zonder enig probleem. Nooit zwikte de band om de velg of werd de grip en het stuurgedrag onvoorspelbaar.

Hét grote verschil tussen de twee alternatieve binnenbanden is dat Schwalbe claimt dat de Aerothan beduidend méér resistent is tegen doorstootlek. Dat, terwijl de Tubolito’s op dit vlak nauwelijks beter scoren dan reguliere butyl binnenbanden. Schwalbe gaat zelfs zover door te zeggen dat drukken zo laag als 1 bar geen probleem zijn. Ja, je zult je velg veel vaker raken, maar de Aerothan binnenband zul je dan niet snel lek rijden, aldus de Duitse fabrikant.

Conclusie: volwaardig alternatief voor tubeless setup

Vooropgesteld, een duurtest mag dit beslist niet genoemd worden. Toch heb ik in de beperkte tijd vóór deze productlancering met die paar ritten een redelijke indruk kunnen krijgen. Juist ook omdat ik de concurrent nog redelijk vers in mijn geheugen zat. Eerlijkheidshalve had ik een half jaar geleden niet eens gedacht dat ik ooit nog eens een binnenband zou reviewen, laat staan twee concurrenten.

In beide gevallen ging het testen niet zonder problemen. Bij de Tubolito’s liep ik tegen lekkende ventielen aan, bij de Aerothan was de band zelf lek na slechts één rit. Maar ik ga er in het geval van de Schwalbe binnenband even vanuit dat het lek dat ik aan de velgbed-zijde had een freak-accident was… Want een echt duidelijke oorzaak heb ik nooit gevonden. Ik ben hierover overigens nog wél in overleg met de fabrikant en hoop er dan ook later alsnog op terug te kunnen komen.

“…tubeless-setups zijn inmiddels ingeburgerd en er zijn genoeg velg-band-combinaties te vinden die weinig gedoe geven. Maar… zelfs tubeless-kits die het geklieder minimaliseren ten spijt; niet iedereen is er van overtuigd… Er is dus zeker nog plek voor een lichte binnenband met weinig rolweerstand.”

Het was echter meteen ook een goede praktijktest hóe de Aerothan binnenband te repareren is. De zelfklevende bandenplakker werkt snel en doeltreffend… zolang je het gat maar weet te vinden. De materiaaleigenschappen maken dat een gat deels al gedicht wordt, waardoor een band niet plotseling plat staat. Dat klinkt als een fijne eigenschap als ‘doorrijden’ je doel is, maar uiteindelijk moet je toch de band repareren… en zonder een bak water ben je wel eventjes aan het zoeken…

Had me 5 jaar geleden gevraagd of het ontwikkelen van alternatieve binnenbanden ‘nog zin’ had, en ik had zoiets geantwoord als ‘waarom zou je de moeite doen…’. Immers; tubeless-setups zijn inmiddels ingeburgerd en er zijn genoeg velg-band-combinaties te vinden die weinig gedoe geven. Maar… zelfs tubeless-kits die het geklieder minimaliseren ten spijt; niet iedereen is er van overtuigd.

Er is dus zeker nog plek voor een lichte binnenband met weinig rolweerstand. En Schwalbe heeft met een hogere resistentie tegen doorstootlekken bij hun Aerothan hét belangrijkste pijnpunt van de Tubolito geadresseerd. Ze claimen dat drukken zo laag als 1 bar geen probleem zouden zijn. In mijn geval vind ik 1,25 bar bij 2,35” brede Racing Ray en Ralph al ruim voldoende comfort en tractie geven, dat nóg minder druk voor mij niet veel meer toevoegt. En ik hoef daarbij ook niet zo nodig mijn velgen elke rit een keer te voelen… Wat het echter wél betekent is dat er blijkbaar nog ruim voldoende marge in ‘het systeem’ zit en dat is een prettige gedachte.

Maar het blijft een binnenband. Dus rij je tóch lek, dan heb je geen dichtmiddel of plug om zonder te verwisselen het lek te dichten. Daar staat tegenover dat je ook geen fontein van dichtmiddel hebt… Het materiaal zou beduidend beter bestand zijn tegen scherpe voorwerpen dan een butyl binnenband én ook de oranje concurrent. Met vervolgens de resistentie tegen doorstootlek op het niveau van Schwalbe’s eigen tubeless-easy (TLE) buitenbanden, zou lekrijden dus echt tot een zeldzaamheid moeten behoren. Gecombineerd met de lage rolweerstand, zou de Aerothan daarmee inderdaad een volwaardiger alternatief kunnen zijn van een tubeless setup dan zijn naaste concurrent.

Tekst & foto’s: Jeroen van den Brand