Sram Rival eTap AXS – Uiterst complete, draadloze, 12-speed groepset…

Rival is Sram’s de derde weggroepset onder de Red en Force. En al zijn het vooral die twee laatstgenoemden waarmee de fanfare loopt te pronken, de Rival-groepset was lange tijd voor Sram wat de witte puntjes zijn voor de bakker. De huidige Rival-groepset draait al sinds 2014 mee, toen-ie als 2×11-speed mechanische groepset werd gelanceerd. Iets later volgde de 1x-optie. En die kon op redelijk wat interesse bij cyclocrossers en de eerste gravelbikers rekenen. Maar sinds Shimano GRX-familie lanceerde, zijn het vooral dié componenten die je op nieuwe gravelbikes tegenkomt. Tijd voor wat nieuws, dus, aldus Sram.

12-speed, draadloos, ‘Wide’ en vermogensmeteropties

De nieuwste Rival is nu 12-speed en onderdeel van Sram’s AXS platform. Juist ja, de nieuwe Rival-groepset is dus elektrisch én draadloos. Daarbij is er maar één achterderailleur en dat is meteen een ‘Wide’-variant, die eerst bij de Force-groepset en later bij de Red-groepset ietwat als nagedachte gelanceerd werd voor gebruik met grotere cassettes. Met deze Wide-derailleur kun je tot een 36t krans achteraan schakelen en die is er dus bij Rival vanaf dag één. Vooraan heb je de keuze uit een smalle of een ‘Wide’-voorderailleur én, als kers op de taart, zijn er Quarq vermogensmeters in de trapas beschikbaar vanaf € 225! Een complete Rival-groepset zonder vermogensmeter is er vanaf € 1.228, wat – afhankelijk waar je shopt – al snel zo’n € 200 goedkoper is dan een niet-draadloze Shimano GRX Di2 11-speed 1x-setup!

Vraag je je – net als wij ook al eerder – af of er ook nog een mechanische 12-speed Rival-groepset in de pijplijn zit, dan is het korte antwoord simpelweg: “nee.”

1x- en 2x-opties. Bereik tot 516%

Net als bij de Red en Force eTap-groepsets borduurt Sram bij de Rival voort op hun aandrijfconcept met iets kleinere kettingbladen en kransen, X-Range, noemen ze dat. Hiermee kan Sram méér bereik aanbieden met kleinere sprongen. Dus ook hier zien we de 10t als kleinste krans op de cassette-opties. Er zijn overigens maar twee cassettes met een Rival-logo; een 10-30t en een 10-36t. Met de 10-36t als grootste, gecombineerd met de kleinste 43/30t setup op de crankset, kom je tot een bereik van 516% (met als effectieve uiterste ratio’s 4,3 en 0,83). Uiteraard kun je bij deze groepset alles van Sram’s Red en Force groepsets tussen 10-28t en 10-36t monteren.

520% bereik in ‘mullet-setup’

Sram lanceerde AXS als een compleet platform met racefiets-/cyclocross-/gravelbike- én mountainbikecomponenten, waarbinnen allerlei combinaties te maken zijn. Dus ook rem-/schakelgrepen voor een racebocht en een mountainbikederailleur en -cassette; een ‘mullet-setup’. En voor Red en Force waren er de XX1 Eagle en X01 Eagle tegenhangers.

Heb je op gravelbike géén ruimte voor een voorderailleur, of wil je simpelweg nóg meer dan de 516% bereik die je met de 2x-setup binnen de Rival eTap AXS-groepset kan maken, dan kun je dus – op gelijke ‘groepsethoogte’ – terecht bij GX Eagle AXS. Je combineert dan de Rival eTap AXS-rem-/schakelgrepen met een GX Eagle AXS achterderailleur en een 10-50 of 10-52t cassette en bijpassende ketting uit één van de Sram’s mountainbikegroepsets. Je hebt dan dus een bereik van 500 of 520%, zónder voorderailleur. Het nadeel? Grotere sprongen per versnelling.

Rival eTap AXS achterderailleur

Red en Force eTap AXS werden beide gelanceerd met een achterderailleur die maximaal een 10-33t cassette kon schakelen. Relatief snel kwam Sram al met een aangepaste achterderailleur, ‘Wide’ genaamd, die simpelweg wat ‘lager hing’ zodat een (eveneens nieuwe) 10-36t cassette geschakeld kon worden, omdat er tóch meer behoefte aan een groter bereik was. Voor Rival is er meteen maar één achterderailleur en dat is de Wide-variant.

Hij kost € 265, zonder batterij. Dat is dus € 200 minder dan een Force eTap AXS Wide achterderailleur. Maar zoals we bij GX Eagle AXS ook zal zagen, zijn de elektronische componenten identiek. Er is bespaard door iets andere materialen toe te passen, maar dat gaat slechts over details zoals een stalen bout voor de montage. De grootste slag maakte Sram met het weglaten van de Orbit vloeistofdemper in het scharnierpunt van de kettingkooi. In plaats daarvan is gewoon een sterke(re) veer toegepast met een wrijvingselement dat de beweging van de kooi in één richting afremt zodat de ketting – ook in een 1x-setup – voldoende strak op het kettingblad vooraan zou moeten blijven liggen. In feite is het eenzelfde constructie als bij Sram’s mountainbikederailleurs. Dit alles maakt dat de Rival eTap AXS achterderailleur met 366 gram dus 40 gram méér weegt dat de veel duurdere Force eTap AXS versie.

Rival eTap AXS voorderailleurs

Wil je vooraan schakelen, dan kies je de derailleur die past bij je crankset. En globaal is daar de kettinglijn de enige factor. De ‘reguliere’ Rival eTap AXS voorderailleur is afgestemd op de 46/33t en 48/35t cranksets. De compactere 43/30t-crankset is afgestemd op gravelgebruik en heeft een bredere kettinglijn. Oftewel; de kettingbladen staan iets verder naar buiten om ruimte te geven aan bredere banden. Hiervoor gebruik je de Rival eTap AXS ‘Wide’ voorderailleur, die de schoudernoppen van je 27,5×2.1” of 700x45c banden ongemoeid laat, door zijn iets bredere bouw.

Rival eTap AXS HRD rem-/schakelgrepen

Ook al zijn de elektronische componenten binnen alle eTap AXS groepsets gelijk en zullen ze hetzelfde ‘schakelgevoel’ geven, tóch ‘voelt’ Rival anders aan. De bodies van de rem-/schakelgrepen zijn namelijk herzien. Ze zijn iets compacter, meer bepaald: smaller. Dit is een gevolg van het weglaten van de aansluitmogelijkheden voor externe satellietknoppen die je bij Red en Force wél kunt aansluiten. Verder ontbreekt het de Rival-grepen aan een verstelling van het contactpunt van de remmen. De reikwijdte van de remgrepen blijft wel verstelbaar.

Tot slot is het vermeldenswaardig dat de Rival eTap AXS HRD-remmen en -grepen geen Bleeding Edge-interface hebben. Dat is een Sram’ specifieke aansluiting die het vullen en ontluchten van hydraulische remmen wat vergemakkelijkt. Deze technologie blijft dus vooralsnog voorbehouden aan de duurdere groepsets.

Schijfremmen

Over de schijfremmen is Sram niet zo uitbundig in hun persbericht. De remklauw is identiek aan die van de andere AXS-groepsets, maar heeft dus – net als de grepen – niet de Bleeding Edge technologie. Er zijn alleen Flat Mount versies, waar je ze met 140 of 160 mm schijven kunt gebruiken. De Rival eTap AXS-remmen worden standaard uitgeleverd met de Paceline-remschijven met een 6-bouts of centerlock bevestiging, die wat goedkoper zijn gemaakt door ze niet te voorzien van 3x 2 zwart gelakte ‘spaken’.

Cassettes

Sram verwacht dat de Rival eTap AXS-groepset vooral zijn weg zal vinden naar racefiets- en gravelbikes in het middensegment, waarbij men al snel kiest voor een groter bereik. Om die hebben ze dan ook géén 10-28t cassette ontwikkeld op Rival-niveau. De meest compacte cassette is een 10-30t. En dat is opvallend, want bij zowel Red als Force eTap AXS groepsets is die optie er niet. Deze nieuwe 10-30t cassette zit zodoende tussen de 10-28t en 10-33t cassette-opties die de duurdere groepsets wél hebben. Als tweede optie is er ook een 10-36t cassette.

Beide cassettes zijn opgebouwd uit losse stalen kransjes die onderling worden verbonden met pinnen; ‘Full Pin’-constructie, noemt Sram dit. Deze constructie vind je óók bij de Force cassette, maar waar er bij die cassette(s) aluminium is gebruikt voor de grootste krans, is dat bij de Rival-cassettes er een uit staal. Het geheel is verchroomd en uiteraard monteer je hem op Sram’s specifieke XDR-driver.

Ketting

Net als bij de Red en Force eTap AXS-groepsets maakt ook Rival eTap AXS gebruik van de zogeheten ‘Flattop’-ketting. Hierbij is de bovenzijde, zoals de naam het impliceert, vlak. Dit maakt de ketting sterker. Je kan hem gebruik voor de 2x- en 1x-setups, maar die laatste alleen in combinatie met de Red, Force of Rival eTap AXS-cassettes en kettingbladen vooraan. De Flattop-kettingen hebben namelijk rolletjes die 0,2 mm groter zijn in diameter dan die van de kettingen voor hun andere groepsets. Wil je een 1x-setup maken met een Eagle AXS derailleur en bijbehorende cassette, dan kun je dus de Flattop-ketting niet gebruiken.

De Rival-Flattop-ketting weegt overigens slechts een paar gram meer dan de Force. De constructie is dan ook identiek. Het enige verschil is dat bij de Rival-ketting alleen de buitenste links zijn hardverchroomd, waar dat bij de Force-ketting het geval is voor zowel de binnenste als buitenste links.

Cranksets

De cranks komen in vier versies. Drie met wee kettingbladen. De 48/35t en 46/33t zijn smal, voor toepassing op racefietsen. Daarnaast is er een 43/30t ‘Wide’-optie voor de gravelbikes, waarbij de kettingbladen dus verder naar buiten staan om ruimte voor dikkere banden te maken. Deze werkt uiteraard alleen met de ‘Wide’-voorderailleur. Al deze cranksets werken vanwege de looks alléén met Rival-kettingbladen: ze zijn dus niet uitwisselbaar met die van Red of Force. Alle cranksets hebben gesmede aluminium armen en DUB-assen met hun (dubieuze…) diameter van 28,99 mm.

Tot slot is er nog een Rival 1 Wide-crankset, met één direct-mount kettingblad van 38 tot 46t. Dit zijn kettingbladen die met 6 bouten worden bevestigd; Sram’s direct-mount mountainbikekettingbladen passen dus niet. De specifieke Rival 1x-kettingbladen hebben wél de X-Sync tandprofilering bekend van de mountainbikekettingbladen.

Quarq vermogensmeter

Maar daarmee zijn we er nog niet wat betreft het nieuws rond de cranksets. Dat Sram voor minder geld een 12-speed draadloze groepset neer weet te zetten dan concurrent Shimano, is op zich al behoorlijk groot nieuws. Maar misschien nog wel groter nieuws is dat Sram vanaf nu óók een vermogensmeter aanbiedt tegen welhaast ondenkbaar lage prijzen.

Want voor € 225 extra koop je een Rival-crankset mét een Quarq vermogensmeter ín de trapas. Die voegt 40 gram toe, waarbij het merendeel van dat gewicht voor rekening komt van de enkele AAA-batterij. Sram geeft aan dat je zo’n 400 uur moet kunnen doen met een volle batterij. En dat is voor velen genoeg voor een heel fietsseizoen, aldus Sram.

€ 225 als meeerprijs, of € 260 wanneer je alsnog later een losse linkerarm/as-combinatie koopt als upgrade, is een schijntje voor een vermogensmeter. Waar is er dan bespaard, vraag je je af? Op twee punten. Enerzijds meet-ie in feite alleen het vermogen van je linkerbeen. Het (/de) kettingblad(en) zit(ten) immers aan de rechter crankarm en dus gaat de kracht van je rechterbeen niet dóór de as. Daarnaast claimt Sram een nauwkeurigheid van 3%. Dat is voor topatleten misschien niet nauwkeurig genoeg. Maar wees eerlijk; die rijden niet snel met Rival-niveau producten, toch? Voor generieke trainingsdoeleinden is het al snel wél voldoende. Overigens meldt Sram dat 3% gegarandeerd is; uit uitvoerige veldtesten blijkt dat deze vermogensmeter een nauwkeurigheid van 2,5% haalt over een breed bereik aan temperaturen.

Specificaties

In tijden waarin niets met zekerheid leverbaar is, is het opvallend dat Sram zegt dat alles per direct beschikbaar is. Dus niet alleen het prijsniveau maakt Rival eTap AXS het wat ons betreft een zéér interessante groepset, ook het simpele gegeven dat er vrijwel niets per direct beschikbaar is, zal betekenen dat je deze nieuwste telg van Sram de komende periode op veel plekken zult zien verschijnen!

Prijzen

Complete groepsets

Groepset omvat: Rem-/schakelgrepen, remschijven, crankset, bottom bracket, ketting, cassette, derailleur (voor- en achterderailleur bij 2x, alleen achterderailleur bij 1x), batterijen, oplader.

Componenten

Bron: www.sram.com