Niet te stoppen…
Wat heet: zelfs als je hij vertelt over iets simpels als remmen, is hij niet te stoppen! Vandaag toont Jeroen ons namelijk twee verschillende remsets van het ter ziele gegane met Marinnovative. Take it away, Jeroen!
Marinovative Decelerators
Jeroen: Remmen zijn mooie voorwerpen. Ook los van hun functie of los van de fiets zijn het soms prachtige vormen. Je zou bijna zeggen: juíst los van de fiets! Dan zie je die vormen namelijk nog beter. Naafjes hebben dat en sommige frames ook. Maar goed, het gaat hier om de remmen.
Marinnovative Decelerator. Er horen wel blokjes op hoor, geen voodoo hier, ofzo..
Dit zijn de Decelerators. Wat je noemt een “engineering legacy”. Terwijl de hele wereld rondreed op nauwelijks werkende canti’s en u-brakes, kwam een 19 jarige jongen met een winkelwagentje vol met deze remmen Interbike 1989 opgelopen. Meer dan 25 jaar later is het nog steeds een ontwerp waar techneuten van gaan kwijlen. Het combineert kracht en doseerbaarheid op een manier die met cantilevers onhaalbaar is. Het is simpel. Je hebt niet zo’n onhandig kabeldriehoekje nodig. De rembalans links-rechts is met een steeksleutel instelbaar. Daarnaast kreeg je bij elke set niet één maar drie metalen ‘loops’ van verschillende lengtes, waarmee je de hoek tussen de remmen en het gevoel van de remmen verder kan tunen. Hoe innovatief wil je het hebben? Merkjes als dat heb je tegenwoordig nauwelijks meer. Helaas!
Let wel, het is niet alleen het ontwerp dat deze remmen zo bijzonder maakt. Als je goed naar de glans van de buisjes kijkt, dan zie je dat ze van titanium gemaakt zijn. De veertjes zijn van RVS, en de kabelrolletjes bovenaan zijn gelagerd met industrielagers! Dat verklaart ook de prijs…
375 gulden. Per rem. In 1989. Tegenwoordig koop je een voor + achter set Shimano XTR schijremmen voor hetzelfde bedrag in euro’s.
Deze set vond ik in de winkel van een kameraad. Hij kwam uit een oude stoffige doos. Ik had ze nog nooit eerder gezien in het echt, en ineens had ik een setje in mijn handen, met doosje en al!
Van de remmen weet je nu het verhaal. Benieuwd naar het verhaal van deze vork? Lees verder…
Marinovative: het begin
Zoals zoveel ‘bedrijfjes’ eind jaren ’80 en begin jaren ’90 in de mountainbikescene, begon Marinovative gewoon in de slaapkamer. Ben Capron was ontevreden met zijn cantilever remmen en verlengde zijn Shimano Deore canti remmen met delen van een Blackburn drager om een krachtigere rem te maken. Het bleek te werken en zijn zus spoorde hem aan ‘er iets mee te doen’. Amper 19 jaar oud, belde hij naar lokale materialenleveranciers en vertelde dat hij voor zijn bedrijf een nieuwe leverancier zocht voor high-end materiaal voor prototypes. De leveranciers dachten met een vertegenwoordiger van een groot bedrijf te spreken (…) en gingen gretig in op zijn verzoek tot proefmateriaal. Met tekeningen én zo’n 6 meter aan titanium ‘proefmateriaal’ ging hij te rade bij Mark Norstadt van Paragon Machine Works. Norstadt hielp Capron het ontwerp te verfijnen en zette zijn CNC machines aan om de eerste serie Marinovative producten te produceren.
Toen hij zijn eerste remmen toonde aan de redacteuren van het Mountain Bike Action magazine, waren die zo enthousiast dat ze een pagina-grote publiceerden. Dat was de kick-off voor een haast wekelijkse opschaling in productie; Capron verkocht in no-time 500 sets per maand.
Cheap Trick
Jeroen: Een later product van Marinovative was de Cheap Trick. De aluminium versie van de titanium Stop Light. Een ontwerp waarvoor Marinovative inspiratie opdeed bij een oude motorfiets! Daar komt namelijk het kabelbochtje (niet afgebeeld) vandaan. Ook dit ontwerp vind ik geweldig. Strak, simpel en retelicht. Het is misschien een goedkoper model, maar nog steeds niet cheap! Behalve voor mij dan, want ik kreeg mijn set van een kameraad-verzamelaar. De bidon is gelijk de verpakking, prachtig!
Je moet het maar weten… de afbeelding op de bidon toont de verschillende lengte voor voor- en achterwiel.
Marinovative: de afloop
De Decelerators hadden eigenlijk maar één probleem: de kabelloop. Ze vroegen net als cantilevers om een centraal geplaatste remkabel boven de rem. Al vroeg in de jaren ’90 werd er geëxperimenteerd met verende achtervorken. Capron deed dat ook, maar merkte dat de traditionele kabelloop vaak totaal niet werkte. Hij zocht een oplossing. Hij vond die in het gebogen stukje buis onderaan een gashendel van een motorfiets. Dit gaf hem de inspiratie om een rem te maken waarvan de kabel aan één zijde van de fiets naar de rem liep om daar door een gebogen buisjes boven aan de remarmen bevestigd te worden. Dat gebogen buisje kennen we nu als het ‘v-brake bochtje’.
Hij was met die creatie één van de eersten die een dergelijke rem maakte, maar patenteerde het niet. Bij een eerdere poging een ontwerp te patenteren, werd hij onvolledig voorgelicht over de kosten en besloot zich er niet meer druk over te maken. Parallel was in Europa Florian Wiesmann tot eenzelfde idee gekomen. In 1996 pakte Shimano het idee op en ontwikkelde er de XT V-brakes uit, waarmee dit type rem de wereld veroverde.
In 1993 ging Ben Capron bij Specialized werken en werden zijn activiteiten onder het Marinovative label stilgezet.
Tot slot
Voor wie zich afvraagt waar die apart gekleurde vork vandaan komt: Deze Rock Shox vork hoort bij een 1992 Mountain Goat Whiskey Town FS frame. Een frame dat werd ontworpen als masters degree van een medewerker van Mountain Goat. Er zijn er zeer weinig van gemaakt, en één ervan ligt natúúrlijk in Arnhem… Komt dat zien!
Tekst: Lars Vogelenzang & Jeroen van Roekel
Foto’s: www.erikboschman.com
