Vernieuwde mountainbikeroute Veluwezoom geopend... en ge-S.W.O.T.

Hij was al even in gebruik, maar op zaterdag 23 november werd de vernieuwde Veluwezoomroute officieel geopend door Natuurmonumenten. Op het eerste gezicht een wat raar moment, maar toch bewust uitgekozen: Enerzijds vanwege de activiteitendrukte in de zomer, anderzijds om de route al wat “in te rijden” en de puntjes op de i te kunnen zetten.

Benieuwd naar het eindresultaat? Lars reed een rondje mee met de bouwers.

…maar vooraf praatte ik eerst nog even met Susanne Blommaert, communicatieboswachter Veluwezoom. Zij geeft aan hoe lastig de puzzel was om in dit kwetsbare natuurgebied een uitdagende mountainbikeroute te maken. En hoeveel ze hebben geleerd over wat bikers graag willen. Ze is erg tevreden over het resultaat. Tijd voor een rondje dan maar?

De mensen die het werk verzet hebben. Links onderin; Susanne Blommaert. Met bladblazer: Leonard, aanjager van de MTB Veluwezoom community.

De nieuwe route op papier.

Rijden en praten

De trailcrew is – terecht – trots op het werk wat ze verzet hebben. Leonard stopt nauwelijks met praten, terwijl we de route rijden. Over de gemaakte keuzes, de ondergrond en de mogelijkheden en onmogelijkheden als je graaft voor Natuurmonumenten. Zo kan niet overal zomaar grond weggegraven worden, of afwateringskuilen worden gemaakt. Natuurmonumenten is namelijk erg beducht op wat ze ‘bodemroering’ noemen: het verdwijnen van de structuur en de samenhang in de bodem als er teveel gegraven wordt. Dat kan niet alleen voortgaande erosie veroorzaken, maar ook een slechte invloed hebben op het bodemleven in kwetsbaar gebied. Bovendien loopt de route deels over stuifduintjes, een kwetsbare ondergrond waarin graven geen soelaas biedt. Tegelijkertijd beperkt het niet kunnen graven de mogelijkheid om een goede afwatering te creëren.

Het werk is overigens nog niet af, nog even afgezien van het onderhoud: Leonard geeft aan dat er al plannen zijn voor meer kilometers aan singletrack, maar dat het gewoon tijd kost voordat ze daar mee aan de gang kunnen. En ook aan de nieuwe delen wordt nog gesleuteld. Nog op vrijdag 22 november werd een deel van de nieuwe ‘Plaggenronde’ met een kraan geschraapt, om het zo wat gladder te maken zonder écht te hoeven graven. Een plaggenronde die overigens -vanwege de dikke laag humus- met enige scepsis werd ontvangen: Die rolde voor geen meter! Inmiddels is ook het niet geschraapte gedeelte goed te berijden, kan ik mededelen.

Dit stukje van de ‘Plaggenronde’ zag er de dag voor de opening nog anders uit!

De vernieuwde route: een S.W.O.T. analyse

Na de rit vraagt Susanne me wat ik er van vond, en we bespreken het kort. Op weg terug naar huis denk ik er verder over na. Na nog wat digitaal napraten met Leonard kom ik langzaam tot een -persoonlijke- S.W.O.T. analyse.

Strengths

Het karakter van de route is bewaard gebleven en laat de goed zien hoe mooi het landschap is;
De lengte: er zijn niet zoveel routes van 50 kilometer in Nederland. Perfect voor je lange trainingen;
De mogelijkheid tot afwisseling vanwege het tweerichtingsverkeer. Ik kan me nog herinneren dat ik vroeger wel eens twee rondjes “Posbankroute” reed, als lange marathontraining;
Door het tweerichtingenbeleid kom je veel andere bikers tegen;
De kans om ruiters op je route tegen te komen. Toch leuk.
De nieuwe plaggenronde -een ‘vierkantje’ in het noordoosten van de route- is een mooi kronkelend pad geworden;
De nieuwe technische ‘rode’ stukjes zijn leuk!
Het is geen “knikkerbaan” geworden die je volledig op flow kan rijden. Op het leuke stukje pumptrack na, natuurlijk.

Een klein stukkie knikkeren is natuurlijk altijd wel leuk. Het pumptrack-lusje!

Een cultuurhistorische mijlpaal, zo noemt Leonard ze: de eerste switchbacks op de Veluwezoom. En ze zijn verre van makkelijk!

Weaknesses

Het verdwenen Zuidelijke gedeelte met veel hoogteverschil en wortels blijft een gemis. Het was een hoogtepunt van de oude route;
Nog steeds veel lange rechte paden, vooral in het Noordelijke gebied van het Geldersch Landschap. Kilometers lang, technische uitdaging: nul.
De nieuwe technische stukjes liggen gevoelsmatig een beetje los van de hoofdroute. Dan komt omdat ze soms geen lusje vormen, maar letterlijk een heen- en-weer-lijntje zijn. Aan het einde van dat spoor draai je je fiets 180 graden en rijd je deels over dezelfde paden weer terug naar de hoofdroute;
Het geheel voelt daarom een beetje als vlees noch vis;
Je moet uitkijken op sommige nieuwe paden, die ondanks de beperkte breedte tóch tweerichtingsverkeer zijn. Daarover straks meer…

Kilometervreters, weest gerust: ook van deze paden zijn er nog zát.

Wie heeft er hier voorrang!?

Opportunities

Als de nieuwe technische stukken beter als lusjes in de mountainbikeroute geïntegreerd worden, voelen ze meer als een vast deel van de route en worden ze meer bereden. Bij één van de rode lijntjes (de Schietberg) gaat dit overigens op korte termijn al gebeuren;
Nog verder gedacht: Probeer alle technische stukjes tot één geïntegreerde “hoogtepuntenroute” te maken van circa 25 kilometer. Die zou ik persoonlijk liever twee keer rijden dan één keer de hele. Probeer die hoogtepunten zoveel mogelijk met singletracks te verbinden;
De grote hoeveelheid brede, redelijk harde paden op de Veluwezoom is perfect voor een type fiets dat op dit moment behoorlijk in de mode is: De gravelbike. Ik denk dat de Natuurmonumenten het Veluwezoom met relatief weinig werk kan afficheren als het gravelcentrum van Nederland. Leg een aantal -niet verplichte, noch betaalde- gravelrondjes aan over bestaande paden en smallere wegen, simpelweg door het plaatsen van wat specifieke bordjes.

Threats

De beperkte mogelijkheden tot afgraven en afwateren gaan mogelijk een probleem vormen. Meer achtergronden hierover hier. De tijd zal het leren.
Ik verwacht problemen met het tweerichtingsverkeer. Niet op de oude, brede paden, dat gaat prima. Nee, Sommige nieuwe technische stukken zijn slechts twee moderne sturen breed, of zelfs minder dan dat… en zijn ondanks eerdere toezeggingen tóch tweerichtingsverkeer. Terwijl je juist op dit soort paden lekker wilt raggen. Ik vind dit ronduit gevaarlijk en ben echt bang dat dit komend zomer, als het drukker wordt, aanrijdingen gaat geven.

Conclusies: Tweesporenbeleid als tip?

Hoe leuk de nieuwe stukjes ook zijn, toch houd ik een wat gemengd gevoel over aan mijn kennismaking met de vernieuwde route. Het zijn voor mij persoonlijk vooral de lange rechte stukken en de smalle stukken met tweerichtingsverkeer die maken dat ik waarschijnlijk eerder even doorrijd naar de Utrechtse Heuvelrug, als ik tóch in de auto zit om naar een mountainbikeroute te gaan.

Tegelijkertijd denk ik dat Natuurmonumenten op de Veluwezoom nog veel kan winnen als ze -letterlijk en figuurlijk- een tweesporenbeleid gaan volgen. Letterlijk door daar waar tweerichtingsverkeer mogelijk onveilig is een extra spoor aan te leggen, en figuurlijk met een ‘hoogtepuntenroute’ voor de mensen die technisch willen rijden plus routes en rondes voor mensen die op een mountainbike of graveler- minder technisch willen rijden.

Meer info over de route: mtb-nationaalparkveluwezoom.nl

Tekst en foto’s: Lars Vogelenzang