Blacx Jewel AM+ AIR – “Kroonjuweel voor de troon”

Bij zakbare zadelpennen, ook wel bekend als ‘dropper posts’, vraag je je af of iemand in staat is om wat goeds te maken. De fora barsten van de verhalen over het falen van deze producten en geen merk lijkt daarbij gespaard. Gelukkig blijven fabrikanten de ontwerpuitdaging aangaan met nieuwe, originele aanvliegroutes en zo ook het Spaanse merk Blacx. De dit jaar geïntroduceerde laatste generatie Blacx Jewel heeft alles in zich om te kunnen slagen, voor zover we dat kunnen beoordelen in een korte periode. De Jewel AM+ AIR, die van de 4 Jewel modellen degene is met het meeste – 125 millimeter – verstelbereik en naast de twee uiterste standen van respectievelijk 0 en -125 millimeter ook nog een middenpositie die 45 millimeter lager ligt dan de volledig uitgeschoven lengte. De andere modellen hebben respectievelijk 110, 80 en 70 millimeter verstelling, waarbij de laatste een specifiek DH model is zonder een middelste blokkade positie. Alle Jewels hebben een zadelpenmontage met 0 millimeter offset en zijn in 30.9 of 31.6 millimeter diameter te krijgen.

De Jewel werkt met mechanische ver- en ontgrendeling, bekrachtigd door luchtdruk en aangestuurd door magneten. Kan je hem aan de koelkast hangen? Nee, daar weegt hij, met rond de 500 gram voor de verschillende Jewel modellen, te veel voor. Dit gewicht is voor het bedoelde gebruik overigens zeer netjes en volledig marktconform.

Bij dropper posts staat “mechanisch” niet voor “low tech”. Naast de magneet trucs, barsten de specs van de Jewel van de buzzwords die op hoogwaardige onderdelen wijzen: SKF® en SIMRIT® seals, IGUS® en QUADRANT® bushings. Allemaal bedoeld om de rommel buiten te houden, de lucht er in en de frictie laag.

OK, klinkt indrukwekkend, maar hoe werkt dat in de praktijk?
Toegegeven, de eerste kennismaking liep niet vlekkeloos. Dat komt doordat de bediening een hoog ‘moet je weten’ gehalte kent. Dit is eerder een verwijt aan de handleiding dan aan de pen zelf. Als je eenmaal weet hoe het werkt, doet de pen wat hij moet doen. Druk de remote knop in en je kan de pen naar beneden drukken. De pen vergrendelt op de blokkade positie waar je hem het laatst doorheen gedrukt hebt terwijl je   de remote knop inmiddels los hebt gelaten. Ontgrendelen vanaf de onderste of de middelste stand doe je door met je met de remote knop ingedrukt het zadel even in te drukken, waarna de pen uitschuift.

Hydraulisch verstelbare pennen hebben echter wat gebruiksgemak betreft een streepje voor, omdat je ze traploos verstelt en loslaten = fixeren. Minder handelingen, minder noodzaak om met je kont iets nauwkeurigs te doen en dat is in lastig terrein een voordeel. Maarja, lees nog even die forum getuigenissen. Hydraulische pennen hebben het risico van druk op de seals en daardoor lekken en de noodzaak van ontluchten.

Deze pen verschuift nieuw al makkelijk genoeg. Dat zal nog beter worden naarmate hij wat ingelopen is, maar zolang hebben wij niet getest. Het terugkomen naar boven is vrij gecontroleerd en dat kan enigszins beïnvloed worden door de druk in de luchtkamer, die je kan aanpassen via een ventiel. Je ontgrendelt altijd met je kont op het zadel, dus een aanslag op je eigen kroonjuwelen terwijl je er boven hangt en het zadel ‘opvangt’ (…) zal niet gebeuren. Wie dat toch wil, moet de luchtdruk verhogen tot boven de voorgeschreven waarde, enorm snel van het zadel afgaan na ontgrendeling en Velozine mailen voor het maken van een filmpje. Klein muggezift puntje is dat de dop van het luchtventiel met een dopsleutel verwijderd moet worden. Met de hand was mooier geweest, maar luchtdruk controleren of aanpassen doe je zeer incidenteel, dus zoals gezegd; muggenziften!

Mechanische pennen zijn gekend om de rotatie speling die het telescopisch mechanisme typisch heeft om ze vrij soepel te laten lopen. Van speling is bij deze Jewel in geen enkele richting sprake geweest, alhoewel we de pen op een lichte klik konden betrappen bij het op het zadel gaan zitten in de hoogste stand. Tijdens het fietsen was hier echter totaal niets meer van te merken.

Bij het monteren laat de Blacx Jewel voor- en nadelen zien. Een kabel aan het vaste deel van de pen is erg prettig. Het oogt zeer clean en scheelt je maatregelen om de lak van je frame te beschermen wanneer de kabel tijdens het telescoperen op en neer beweegt. Helaas is de klem van de remote knop niet scharnierend uitgevoerd. Dat is pech voor wie zonder lock-on grips rijdt en vaak onderdelen verwisselt. Die pech wordt enigszins opgeheven doordat de kabel aan de zadelpen met de hand te demonteren is. Hierdoor kan je de kabel op je frame en stuur laten zitten als je tijdelijk met een andere, uiteraard megalichte XC zadelpen voor ‘Nederlands’ gebruik wil rijden.

Het zadelklemmechanisme is wat bewerkelijk met 4 bouten en de zadelhoek verstelling is gebaseerd op in elkaar grijpende tandjes op ronde schijven en de klemkracht van 1 bout. Dit mechanisme zal niet verspringen met een flink aanhaalmoment op de bout, maar het zou prettig zijn als de handleiding vermeldt hoeveel aanhaalmoment is toegelaten. Nadeel van dit soort constructies is dat als het zadel toch een keer verspringt, de tandjes verslijten en daarna de kans op hetzelfde probleem toegenomen is. De hoek van het zadel kan echter met deze constructie wel makkelijk worden aangepast, zonder het hele zadel los te maken.

Bij de hoeveelheid zadelpenlengte buiten het frame van onze testfiets had een model met minder drop beter gepast. Hand in eigen boezem: dat is geen enkel verwijt aan Blacx, maar volledig ‘user error’, RTFM en weet wat je koopt. De pen zat zover in het frame dat alle strepen voor de hoogte aanduiding in de zitbuis verdwenen. Daarbij hebben we de kabelaansluiting tegen het voorschrift in aan de achterkant gezet, omdat aan de voorzijde te weinig ruimte was om de kabel een bocht te laten maken naar de bovenbuis. De symmetrische kop van de zadelpen maakt deze omkering overigens moeiteloos mogelijk.

Edit Na ruggespraak met de importeur en fabrikant blijkt de pen toch met de kabelaansluiting naar achteren gemonteerd te moeten worden… En dus niet zoals de bij ons testexemplaar meegeleverde handleiding impliceerde aan de voorzijde.

Resumé
De Blacx Jewel AM+ AIR is een dropper post met goede afwerking, cleane looks en een slimme kabel bevestiging. Wat ons betreft heeft de pen iets minder gebruiksgemak dan een hydraulische, maar aan de bediening is snel te wennen. Hier staat degelijkheid en onderhoudsvrijheid tegenover. Hij is voor adviesprijs €299,- te krijgen in volledig zwart, of met zilver-, rood-, blauw- of goudkleurig geanodiseerde zadelmontage klemmen, afsluitring en remote klem. Uiteraard vinden we dat alleen een zilveren of gouden pen volstaat als kroonjuweel voor je troon…!

Met dank aan: www.canadian-dirt.com
Meer informatie: www.blacx.eu

Tekst: Jeroen Kooij
Foto’s: Eric Wictor