‘Hier gaan heel veel bikers blij van worden’. Dat was mijn gedachte nadat ik de DT Swiss XMM 120 29″ OPM testte, onder andere bij de Hel van Groesbeek. Een mooie uitdaging voor een verende voorvork, aangezien het parcours een mooie variatie bevatte van technische paden op zowel lage als hoge snelheid. De geteste versie heeft een QR15 as, 120 milimeter veerweg en een tapered vorkbuis.
Ongecompliceerd
De vork is net uit de doos en ik keer hem om op zoek naar afstelknoppen en/of ventielen. Aan beide kanten een inbusbout om de boel bij elkaar te houden. Niets dus! Wat kan ik dan wel? Ik ga verder op ontdekkingsreis, want dat is wel zo leuk; de specs en handleiding lezen kan altijd nog. Bovenop vind ik een rebound demping versteller. Deze is ingebed in een draaiknop onder veerspanning voor de remote lockout kabel. Aan de andere kant zit een ventiel.
OK, moet ik het daar mee doen? Geen HSR, HSC, LSC, LSC “Threshold”, Negative Air Spring Pressure of Air Chamber Volume aanpassing mogelijk? Nope, Low speed rebound demping en veer voorspanning, dat is het.
Als je A. alle bovenstaande termen snapt, B. weet hoe je ze moet gebruiken en C. die instellingen belangrijk vindt, dan is de kans groot dat dit niet jouw vork is. Het goede nieuws voor DT Swiss is: de overgrote meerderheid van de mountainbikers wil een voorvork één keer instellen en dan rijden. Voor deze groep is basic instellingen een groot voordeel, – mits – het ‘pre-set’ veergedrag deugt.
Even ongecompliceerd is de wielbevestiging. Er is een 15 mm RWS steekas en de juiste bediening daarvan is intuïtief te vinden. Je draait hem simpelweg rond totdat hij vast genoeg zit in het schroefdraad van de tegenovergestelde dropout. Daarna kun je de hendel in de positie zetten waarmee je wil rijden. Door hem iets op te lichten uit de as, wordt de hendel ontkoppeld en kun je hem verplaatsen zonder dat de as meedraait.
Er lijkt echter 1 valkuiltje te zijn: aan het einde van het inschroeven, komt de binnenkant van de hendel tegen de poot aan. De enige manier om de as tot het einde te schroeven, is de hendel in de vrije stand een beetje terug te draaien en hem daarna weer een korte slag te geven. Echter, dit is zo bedoeld. Hoewel het een hindernisje is bij het monteren van het wiel, zorgt het er ook voor dat de as nooit uit het schroefdraad kan trillen. Er zit standaard een bescherming sticker op de plek waar de handel langs de poot roteert.
Wat van mij wat minder simpel ontworpen had mogen worden, is de remkabel bevestiging. Die lijkt een achteraf nog toegevoegd te zijn aan het ontwerp. Andere merken lossen dit wat mooier op, op een manier waarbij de kabel wat meer vrij ligt van de lak.
Solide demping prestaties
De XMM heeft vanuit de doos al weinig stictie. Dat is een goed teken, want met het verspreiden van smeermiddel en het inlopen van seals en glijbussen zal dit alleen maar beter worden. Dit is alvast een flinke plus ten opzichte van modellen van concurrerende merken, waarvan hele generaties een fractie te dikke binnenpoten voor de buitenpoten lijken te hebben. De veercurve van de vork is voldoende progressief dat je met 25% sag kan rijden zonder risico op dat de vork door zijn veerweg heen slaat (bottom out). Voor de vering leken onder ons: progressief betekent dat naarmate de vork meer van zijn veerweg gebruikt, er relatief meer kracht nodig is om hem verder in te veren.
Tijdens hobbelige afdalingen valt op dat de XMM vrij hoog in zijn veerweg rijdt. Dat is een zeer goede eigenschap, want dan blijft er veel veerweg over voor de volgende klap. Het rebound demping circuit kan snelle klappen goed bijhouden, waardoor de vork snel genoeg terug keert.
De vork pakt soepel het eerste deel van de veerweg, waardoor het reactievermogen op kleine schokken goed is. Ik zeg bewust ‘goed’, want er zijn vorken in hetzelfde marktsegment die uitmuntend zijn op dit gebied. DT Swiss zet bij dit model zoals veel fabrikanten een stalen negatieve veer in, wat herkenbaar is aan de afkorting ‘NCS’ negative coil spring bij de specificaties. De functie hiervan is top out, het terugveren naar de hoogste positie van de vork, te verzachten en daarna inveren te helpen initïeren. Bij rijdergewicht aan de extreme kant en dito luchtdruk in de vork, kan de sterkte van de negatieve veer tekort schieten en de top out hard gaan aanvoelen. DT Swiss past in zijn modellenlijn ook ‘ABS’ automatic balancing spring toe. Dit is een negatieve luchtveer die zich vult met de lucht in de positieve veer, waardoor beide altijd in balans zijn.
Wat me weerhoudt om het reactievermogen op kleine klappen uitmuntend te noemen, is een lichte low speed compressie demping. Dit heeft ook zijn voordelen, want het is precies genoeg om te voorkomen dat de vork teveel duikt bij in een afdaling aanremmen voor een bocht. Ook dit draagt bij bij het hoog in de veerweg rijden en het is genoeg om, in niet geblokkeerde stand, de vork bij het klimmen rustig te houden.
Solide… en licht!
Stijfheid is bij gebrek aan meetwaarden een subjectief begrip. Ik werd me pas bewust toen ik na het rijden de vork op een weegschaal plaatste. Dat is een goede manier om onbevooroordeeld de rij-eigenschappen aan te voelen. Met starnut, zonder RWS as en vorkbuis ingekort tot 20 centimeter weegt de XMM 1570 gram.
Pardon?
Dan ga je nadenken: heb ik een moment het gevoel gehad dat mijn voorwiel extra overtuiging nodig had om de kant op te gaan die ik wilde? Heb ik gezwabber door bochten gemerkt, of hinderlijke vibraties bij het aanremmen? De XMM heeft altijd zo solide aangevoeld dat het lage gewicht als een verrassing kwam. Kennelijk doet het OPM ‘One Piece Magnesium’ chassis uitstekend zijn werk.
To lock or not to lock
Het door ons geteste exemplaar is voorbereid voor een externe lockout knop. Standaard komt de vork met een lockout knop op de vork en kan de remote kit nabesteld worden. Er zijn 2 types remote bediening: Een eenvoudig, rank gebouwd exemplaar en een ‘duo’ , die de mogelijkheid biedt om gelijktijdig een voorvork als een DT achterdemper te bedienen.
De lockout voelt vrij hard en dat heeft zijn fans. Persoonlijk geef ik de voorkeur aan een minder harde lockout, omdat dat in technische klimmen helpt met het over obstakels rollen. Zoals gezegd, in niet geblokkeerde toestand blijft de vork ook zeer rustig, dus mijn advies zou zijn om de lockout te bewaren voor asfalt of zeer effen ondergrond. Mocht je in geblokkeerde stand een flinke klapper maken, is er is een blowoff om de vork en je polsen te behoeden voor schade.
Voor iedereen, op de tunings-freak na
Ik heb de XMM op weinig manco’s kunnen betrappen, waarbij aangetekend moet worden dat we nog weinig weten over de duurzaamheid. DT Swiss kiest voor licht gewicht en stijfheid, ten koste van instelmogelijkheden. Ze zijn er in geslaagd om noch veerprestaties, noch prijs het slachtoffer daarvan te laten zijn.
Dit is een duidelijke positie ten opzichte van het duurdere broertje, de XMM Torsion Box, waarbij wederom licht gewicht en stijfheid de constante factoren zijn. Deze heeft een lichte, holle magnesium boog en carbon vorkkroon en buis, maar weegt toch ongeveer hetzelfde, omdat er opties zijn toegevoegd. DT Swiss past bij de Torsion Box versie wel ‘ABS’ toe. Daarnaast is er standaard een remote lockout die een complexere ‘Twin Shot’ demper bedient die naast open en lock ook een klimstand heeft.
Dacht je hierboven toch nog dat je in ieder geval een deel van het rijtje extra instellingen nodig had? De kans is heel groot dat de XMM ook zonder die instellingen voor jou uitstekend werkt. Het is een zeer geschikte vork voor een XC hardtail die vooral in de lage landen wordt gebruikt en de 120 milimeter variant past goed bij een XC/Marathon fully.
De adviesprijs is 629 euro voor het 29″ model en je krijgt daar een nette vorkpomp bij.
Tekst: Jeroen Kooij
Foto’s: Eric Wictor
Meer informatie: www.dtswiss.com
