Test | Magura eLECT duurtest: Gadget of must-have?

Werking

Het meest complete Magura eLECT-demper systeem bestaat uit een voorvork, een achterdemper en een remote op je stuur. Zowel voorvork als achterdemper zijn voorzien van een accu en wat regelelectronica die een kleine elektromotor aanstuurt die de ingaande demping open of dicht zet. In de voorvork komen daar nog acceleratiesensoren bij. Het meet- en regelwerk gebeurt dus alleen in de module in de voorvork. Deze stuurt via een Bluetoothverbinding een signaal naar de achterdemper. Registreren de sensoren in de voorvork een klap of een vrije val wanneer je plots ergens vanaf duikt, dan worden de ingaande dempercircuits geopend. Datzelfde gebeurt wanneer de voorvork voorover kantelt wanneer je een afdaling in duikt. Rijd je een klim op of – afhankelijk van de instelling – rij je op het vlakke en zijn er niet of nauwelijks trillingen onder je voorwiel, dan sluit het systeem de dempers weer.

Open: logisch!

Dat registreren van een oneffenheid en het daarop reageren gaat snel. Zo snel zelfs, dat het elke scepticus overtuigt, mijzelf inclusief. Nooit heb ik gedurende de testperiode het idee gehad dat het systeem traag was. Nergens merkte ik een duidelijke, abrupte omschakeling wat duidt op te laat reageren op een oneffenheid.

Ik heb dan ook nauwelijks een moment gekend waarbij ik het oneens was met het systeem. Nauwelijks? Ja. Op die uitzondering kom ik later terug. Of ik nu op het lokale, vlakke boscrossrondje rondtrapte, of losging in de op-en-af-speeltuin op de Utrechtse Heuvelrug; het systeem deed ongemerkt zijn werk. Dat komt door de schakellogica. Terwijl de dempers bij een trilling direct geopend worden, gaat het sluiten met een flinke vertraging. Bewust. Pas nadat de sensoren in de voorvork een paar seconden géén noemenswaardige trillingen geregistreerd hebben, gaan de dempers dicht. De dempers gaan wel wat sneller dicht zodra je een klim onder je wielen krijgt.

De schakellogica voorkomt dat het systeem onvoorspelbaar reageert. Dat moet ik namelijk écht niet hebben. Onvoorspelbaar gedrag van je materiaal is namelijk erg hinderlijk, zeker als je een actieve rijstijl hebt. Ik preload mijn voorvork en achterdemper regelmatig om over een greppeltje of opstapje te hoppen. Als het systeem dan dicht zou staan, moet je eigenlijk twee keer preloaden; de eerste keer om het systeem te triggeren de dempers te openen, om vervolgens pas écht te kunnen preloaden. Met wat pech lig je dan al op je pannenkoek en heb je je achterwiel op de rand van de greppel getacoed…

In de praktijk staat het systeem met deze schakellogica op mijn rondjes nagenoeg de gehele tijd gewoon open… en dat is ook precies wat ik wil.

Knoppen en stekkers

Naast voorspelbaar is het Magura eLECT systeem ook beïnvloedbaar. Zo kun je via een kalibratie instellen bij welke hellingshoek de dempers open en dicht gaan. Dit doe je uiteraard als je stil staat. Tijdens het rijden kun je via de remote handmatig ingrijpen als je daar behoefte aan hebt. Met een druk op één van de drie knoppen haal je het systeem uit de automaat-modus. Vervolgens kun je de voorvork of achterdemper individueel, of tegelijkertijd bedienen. Om terug te gaan naar de auto-modus, druk je de knop bovenop de vork in. Dat kwam mij wat vreemd over, aangezien je de overige functies wél via de remote bedient.

Een ander bezwaar is dat je bij het Magura eLECT systeem de modules van de voorvork en de achterdemper individueel aan- en uit moet zetten vóór en na je rit. Het systeem heeft weliswaar een slaapstand om de accu’s te sparen als je op een terrasje aan het doorzakken bent, maar het herkent niet het verschil tussen die vette trail die je rijdt, of de bewegingen die de fiets maakt in of op je auto onderweg naar huis.

De aan/uit knoppen zitten onder respectievelijk de schroefdop van vorkmodule en een rubber afdekklepje op de achterdemper. Bij de achterdemper is die wat lastig te bereiken omdat hij verzonken ligt in de module en het knopje klein is. Naast die aan/uit-knop zit een andere cruciale feature: de micro-USB poort om de accu op te laden. Magura claimt dat je met een volle acculading zo’n 40 tot 60 uur kan rijden.

Die tijd heb ik nog niet gehaald. Enerzijds omdat ik wel eens vergat de modules uit te schakelen, anderzijds omdat de achterdemper tot twee maal toe terug is gestuurd naar Magura, waardoor ik tussentijds met een niet-eLECT achterdemper rondreed.

Overigens: zodra de accu’s leeg raken, worden beide dempermodules geopend. De voorvork en achterdemper zijn dus volledig bruikbaar als de prik op is. Zelfs als je je – net als ik dus – gedraagt als de gemiddelde Nederlandse hybride-leaseauto-rijder: gewoon doorrijden met een lege accu en dus niet werkend elektrisch systeem.

Chopper

Ik gaf al aan dat ik het nauwelijks oneens was met het systeem. Bij de eerste ritten heb ik echter steeds de auto-modus uitgeschakeld om de voorvork en achterdemper actief te houden. Later heb ik de hellingsgraad waarbij het systeem blokkeert, vergroot om in auto-modus minder vaak met dichte dempers te rijden. De reden hiervoor is Magura’s achterdemper.

Magura heeft een aantal jaren geen achterdempers gebouwd. Pas sinds modeljaar 2014 levert de Duitse firma ze weer. Die liggen in lijn met hun overige producten: keep it simple. Die gedachte kan ik wel waarderen. In het geval van Magura leverde dat onderhoudsvriendelijke en duurzame systemen op. Helaas komt dat ook tegen een prijs: net als de voorvork is de achterdemper vrij elementair en zijn alleen de luchtdruk en de rebound in te stellen. Het sluit daarmee eenvoudige fine-tuning (extern met knoppen) uit en daarmee wordt het spul gewoonweg geen allemansvriend.

Fine-tunen was bij deze demper namelijk wel nodig! Na het instellen van de juiste luchtdruk (20-25% voorspanning) spreekt de demper weliswaar goed aan, maar zakt bij het inveren vrij snel door naar een gebied halverwege zijn veerweg, waar hij vervolgens blijft hangen. De fiets voelde zodoende aan als een chopper omdat de achterkant te diep in zijn veerweg hing. Zodra het Magura eLECT systeem de achterdemper blokkeerde, werkte de demper zich onder trapinvloeden wat uit zijn veerweg en bleef vervolgens wél ‘bovenin’ staan. Maar zodra de demper weer opende, zakte de achterkant van de fiets weer in. Oftewel: continue variabele geometrie tijdens het rijden… en dat rijdt echt niet tof! Zodra het systeem dus blokkeerde, zette ik het doelbewust weer open.

De achterdemper ging retour naar Magura om dit euvel te tackelen. Er werd een volume-spacer in de luchtkamer geplaatst. Daarmee verkleinde de luchtkamer en bleef de achterdemper bij de juist ingestelde voorspanning inderdaad ‘hoger’ in zijn veerweg en de fiets reed daarom niet meer als een ‘chopper’. Een echte oplossing was het niet: Een luchtveer wordt bij een kleiner volume namelijk progressiever. Je hebt dus steeds méér kracht nodig naar mate de luchtveer inveert en dat gaat ten koste van de veerweg en daarmee het comfort en ook controle. Het einde van de veerweg bereikte ik dan ook niet meer en dat voelde toch als het kopen van een doos met 8 negerzoenen chocoladezoenen, waarvan ik er slechts 4 mocht opeten.

Veringlogica dicteert dat ik juist een groter luchtvolume nodig heb om de veercurve minder progressief te maken. De demper zakt dan minder ver in het middengebied, maar gebruikt wel makkelijker zijn volle veerweg. Helaas levert Magura geen grotere luchtkamers voor deze demper.

Voor de oplettende lezers: die tweede keer dat de demper terug moest, was omdat een o-ring lekte. Onze testdemper was een pre-productie model en bleek te zijn voorzien van een o-ring met de verkeerde hardheid.

Eenvoud is troef, maar ook achilleshiel

Toegegeven, ik ben eigenlijk nooit zo’n fan van lockouts geweest. Ik heb lang nagedacht waarom dat nu eigenlijk zo is en mijn conclusie luidt: het continu moeten bedienen, met als risico dat je een afdaling induikt en vergeten bent je dempers open te zetten. Om diezelfde reden kies ik bij mijn andere fietsen met Fox’ CTD (Climb Trail Descend) dempers ook vaak maar één stand, waarin ik hem vervolgens laat staan. Ik wil trappen en mijn handen aan het stuur en mijn aandacht op het pad kunnen houden. Magura’s eLECT systeem zou dus de perfecte uitzondering kunnen zijn…

Zou… kunnen. De praktijk pakt namelijk in mijn geval helaas anders uit. Eén reden hiervoor is het basisgedrag van de achterdemper, maar even bezwaarlijk – of onhandig, liever – is het aan/uit moeten schakelen van de modules én het opladen. Waar het systeem me tijdens het fietsen het werk uit handen neemt, ben ik er nu vóór en na elke rit druk mee. Juist dan ben ik, gehuld in een houthakkers-blouse, kijkende naar de laatste shred-filmpjes online, liever bezig met het cultiveren van mijn baard, het zetten van koffie en praten over obscure biersoorten. Uiteraard.

Dat van die aan/uit-knop en het opladen is misschien muggenziften, maar dat van die achterdemper niet. Zelfs als ik Magura eLECT op een hardtail zou monteren, dus zonder achterdemper, kan het me momenteel nog niet volledig overtuigen. Het gemis aan echte tuningsmogelijkheden is in mijn optiek de grootste achilleshiel van Magura’s veersystemen.

Het zou briljant zijn geweest wanneer de ingaande demping regelbaar was. Daarmee doel ik niet op een continue – computer geregelde – variabele compressie demping, maar de mogelijkheid om de ‘dicht’-stand handmatig (extern met een knop) wat open te zetten ten opzichte van volledig dicht. Vaak is een volledige lockout niet nodig maar wil je gewoon altijd méér compressie demping, en slechts ‘alles open’ wanneer je die dikke afdaling aan het einde van je rit pakt.

Ik vind dat eigenlijk een jammerlijke conclusie. Het elektrische systeem werkt namelijk feilloos én snel. Bedenkingen bij het draadloze concept ten aanzien van verbindingen werden ook weggenomen. Nooit was de communicatie tussen de modules verbroken. Het koppelen (pairen) van alle modules is daarbij kinderlijk eenvoudig en je hoeft het maar eenmalig te doen. Het ruimt je fiets ook op: in plaats van een grote hendel met kabels naar voorvork en achterdemper, heb je nu enkel de afstandbediening op het stuur. De modules zelf maken ook amper indruk op de weegschaal. De voorvork module is zelfs een paar gram lichter dan de niet-eLECT dempercartridge.

Eerder gadget dan must-have

Het totale gebrek aan (externe) fine-tune mogelijkheden van de compressiedemper voelt voor mij een als een zwakte bod – zeker voor het prijssegment – en ondermijnt de potentie die Magura eLECT wél heeft. Maak de ingaande demping iets regelbaar, en laat eLECT dan nog steeds binair schakelen tussen twee uitersten en je hebt een systeem dat automatisch veel meer geschikt is voor een bredere groep gebruikers; zowel qua rijders (gewicht en persoonlijke voorkeuren) als rijstijlen. Nu is het gewoon een lockout. Een automatische lockout, zoals Specialized’s Brain, maar dan met echte brainpower én het voordeel dat je bij eLECT on-the-fly nog kunt ingrijpen.

Meer informatie: www.magura.com

Tekst & foto’s: Jeroen van den Brand