Vorig jaar introduceerde Magura een elektrische, draadloze lockout die automatisch werkt op basis van 3D versnellingssensoren. Op het onlangs gehouden Press Camp werd een uitbreiding op het systeem gepresenteerd: de eLECT achterdemper. Met de pers rond zich verzameld, gaven de Magura constructeurs tekst en uitleg en kon men op pad met de systemen voor de eerste indrukken. Na die eerste indrukken was er ruimte voor feedback. Feedback die er ook zeker kwam…
Draadloos. Om daarom.
RockShox introduceerde twee jaar geleden al een computergestuurd vork- en demperplatform. Dat is echter bedraad en vooralsnog voorbehouden aan enkele fietsmerken onder de Accell paraplu. Magura’s eLECT systeem is eenvoudiger van opzet en is draadloos. De reden voor laatstgenoemde is tweeledig. Enerzijds wordt het steeds voller op het stuur door de extra hendels voor de bediening van de voorvork, achterdemper en verstelbare zadelpen. Magura wilde het stuur niet volhangen met nog meer spaghetti. Anderzijds biedt een draadloos systeem mogelijkheden tot uitbreiding in de toekomst. Uitbreiding in diverse richtingen wel te verstaan.
De dempereenheid in de vork bezit de sensoren en het regelbrein en dankzij de draadloze communicatie kan nu dus ook een regeleenheid op de achterdemper aangestuurd worden zonder dat deze ook nog voorzien moet zijn van sensoren. De achterdemper zit namelijk altijd achter je voorwiel en de draadloze, Bluetooth verbinding is snel genoeg om de hem aan te sturen met de input die de voorvork van de ondergrond krijgt. De eLECT achterdemper heeft dus enkel een ontvanger, een verstelmotortje en een accu. Daarmee worden meteen twee problemen opgelost. Ten eerste worden achterdempers in allerlei verschillende posities in frames gemonteerd en kunnen, afhankelijk van het veersysteem, heel bewegelijk zijn tijdens het inveren. Het is dan lastig voor sensoren om nauwkeurig de beweging van de demper zelf en ‘het pad onder de wielen’ te onderscheiden. Ten tweede zouden voorvork en achterdemper elk een eigen gedrag kunnen gaan vertonen en je kan je afvragen of je dat moet willen.
Feedback
Een draadloze verbinding vraagt om stroom – en dus separate accu’s – in elk afzonderlijk onderdeel in het systeem. Voor je aan je rit begint wil je uiteraard weten of die vol genoeg zijn en of de draadloze verbinding correct werkt. Informeren dus. Ook al werkt het systeem automatisch, soms wil je wel invloed kunnen uitoefenen op het systeem. Om de accu’s niet onnodig leeg te trekken wanneer je de fiets vervoert (sensoren detecteren dat ook als beweging) zou een aan/uit knop ook wel handig zijn. Bedienen dus. Hierin lag dan ook een uitdaging voor Magura.
De remote op het stuur is geheel symmetrisch en kan dus zowel links als rechts worden gemonteerd. Er zijn drie toetsen voorzien, waarbij de middelste gebruikt wordt om manueel zowel de voorvork als de achterdemper te openen of te blokkeren. De pijltoetsen staan je toe om individueel de voorvork en achterdemper te bedienen. Zodra je één van deze toetsten bedient terwijl het systeem in de automaat modus stond, wordt deze opgeheven. Een 2 kleuren LED in de remote laat zien of de communicatie met voorvork en achterdemper actief is.
Om het gehele systeem in automaat modus te schakelen dien je de drukknop boven op de voorvork eenheid te bedienen. Een ingebouwde LED geeft de terugkoppeling van de geselecteerde modus en wordt ook gebruikt om de batterijlading weer te geven. Bij de achterdemper is een knop inclusief LED enkel om deze laatste reden voorzien.
Een goed systeem behoeft weinig uitleg om begrepen te worden. Zo dacht Magura en dus werden we op pad gestuurd met slechts een korte uitleg van de werking en de bediening van het systeem. Dat bleek meteen een goede casus voor Magura. De reacties waren namelijk te verdelen in twee uitersten. Sommigen gooiden de benen rond de testfiets en gingen op pad zonder blikken of blozen, terwijl anderen vertwijfeld naar LED lampjes bleven kijken en op knoppen bleven drukken om te ‘begrijpen’ in welke stand het systeem stond. Je kunt je echter ook afvragen of die laatste categorie ook nog naar de derailleur kijkt om te zien of er nu werkelijk geschakeld is…
Het toonde vooral aan dat de bediening en terugkoppeling van het systeem cruciaal is in de beleving van de gebruiker. In die gedachten is het misschien niet eens zo raar van Magura om het systeem nu al aan de pers te tonen terwijl het pas op zijn vroegst in het najaar van 2014 op de markt zal komen. Dat creëert ruimte voor optimalisatie van het systeem.
De vormgeving van de remote staat het toe om hem op verschillende plekken tussen of naast de rem- en schakelgreep te monteren, al is de combinatie met de indicatoren van Shimano schakelaars beperkt. Door het symmetrische ontwerp volstaat één remote voor toepassing links of rechts op het stuur. De bediening van de pijltoetsen is eveneens aan te passen zodat ongeacht de positie, de bovenste knop altijd de voorvork bedient en de onderste de achterdemper.
Ruimte voor optimalisatie
Het woord is gevallen: optimalisatie. Vooropgesteld dat mijn testrit kort was maar wel op behoorlijk geaccentueerd terrein, was mijn indruk dat het systeem snel genoeg en voorspelbaar reageert. Het heeft daarmee absoluut potentie voor een breed publiek, niet slechts de cross country wedstrijdrijders.
Toch waren er situaties waarin ik de voorvork en achterdemper bewust open wilde hebben, zoals bij een technische klim. Met een simpele druk op de middelste knop van de remote was dat snel voor elkaar. Het kwam mij wat omslachtig over om vervolgens de hand naar de vorkkroon te moeten bewegen om daar op knop te drukken om terug te schakelen naar de automaat modus. Het had mij logischer geleken wanneer dit ook via de remote zou kunnen. Daarnaast zijn de LED lampen in zowel remote als op de voorvork niet altijd duidelijk zichtbaar. Opvattingen die bij andere journalisten echoden.
Hoewel het systeem zichzelf in een slaapmodus zet als de fiets enkele minuten stil staat, dien je ter besparing van de acculading zowel voorvork als achterdemper compleet uit te zetten wanneer je de fiets vervoert. De aan/uit schuifschakelaar zit bij de achterdemper onder een rubberen klep en bij de voorvork dien je de kunststof drukknop los te halen. Ik verwacht dat velen dit uiteindelijk vergeten… Toch lullig als je dan met een (bijna) lege accu aan de start van de wedstrijd staat. Hierbij moet wel worden opgemerkt dat het systeem beide dempers volledig open zet, wanneer de accu leeg is. Je kan dus gewoon doorrijden, maar niets meer blokkeren.
Daarnaast vraag ik me af hoe gebruikers het laden van de accu’s zullen ervaren. Dat kan namelijk enkel via de USB aansluiting onder de knop van de dempermodule in de voorvork en onder een rubberen afdichting op de achterdemper. Dat betekent dat je je fiets in de buurt van een voedingsbron zal moeten stallen. Je gaat voorvork en achterdemper niet voor elke laadbeurt uitbouwen… Een volle accu zou goed zijn voor 30-40 uur rijtijd.
Misschien dat ter ondermijning van deze perceptie Magura bewust een universele accu met USB aansluitingen voor ‘onder andere het opladen van het eLECT systeem’ in de pers-bescheiden opgenomen had?
Toekomst
Magura maakt gebruik van een ANT+ protocol voor de draadloze communicatie zoals bij vele fiets apps. Op de vraag of er op korte termijn al combinaties te verwachten zijn met andere ANT+ systemen (fietscomputers) kwam geen resoluut antwoord. Wel een bevestiging dat men daar mee bezig is. Het systeem staat nog in de kinderschoenen, maar de mogelijkheden zijn groots, aldus Magura. Zo wordt er hardop nagedacht om parameter instellingen van het systeem instelbaar te maken zodat de gebruiker desgewenst kan fine tunen. Men gaat in dat hardop nadenken zelfs zover dat een GPS-gebaseerde programmering mogelijk zou zijn. Zo zouden wedstrijdrijders bij het verkennen van het parcours kunnen aangeven waar het systeem open en dicht gezet wordt, zodat dat elke ronde automatisch op vooringestelde punten gebeurt, al dan niet in combinatie met draadloos verstelbare zadelpen. Geen van deze applicaties zijn nog ontwikkeld, maar Magura speelde bewust deze kaart om te peilen of zoiets werkelijk interessesant kan zijn.
Het systeem wordt in het komende najaar pas publiekelijk gelanceerd. Prijzen van het gehele eLECT systeem zijn ook nog niet bekend. De losse dempermodule voor de voorvork was al leverbaar voor €649,- en is toe te passen in alle Magura voorvorken vanaf 2010. De afgelopen jaar al uitgeleverde eLECT vorkmodules werken met een ANT protocol. Besluit je om een losse eLECT achterdemper er bij te kopen, dan kun je je vorkmodule naar Magura opsturen voor een upgrade naar ANT+. Feitelijk krijg je dan een geheel nieuwe module aangezien de bestaande versies niet om te bouwen zijn.
We kijken uit naar een langdurige test om te zien hoe het systeem zich houdt op lange termijn en in diverse omstandigheden. Tegelijkertijd zal dat mogelijk ook de vraag kunnen beantwoorden of dat dit systeem voor ieder offroad fietsdiscipline geschikt is of dat het slechts passend is voor enkelingen en niche applicaties (race-only). Magura schaart zich in elk geval met dit systeem onder de mensen die elektronica zien als een nieuw hoofdstuk in de fietsenindustrie waar een skala aan innovaties door mogelijk gemaakt wordt. Nu maar hopen dat de UCI niet op gedachten is gebracht door een schrijfsel begin april…
Tekst & foto’s: Jeroen van den Brand
Meer informatie: elect.magura.com
