Test | Cadex AR 35 gravelwielen: Bloedsnel, licht, zeer stijf en… erg prijzig!

Tekst: Jeroen van den Brand // Foto’s: Marleen Mescher & Jeroen van den Brand

Technisch extravagant

Cadex Cycling mikt met z’n carbonexpertise bewust op de hogere regionen van de markt. En hoewel het AR 35 Disc WheelSystem, zoals Cadex deze wielset voluit noemt, er misschien niet extreem extravagant uitziet, is het dat in aantal opzichten wél. De carbon velgen zijn hookless, tubeless-ready, 35 mm hoog en intern 25 mm breed. Nee, dat is allemaal nog niet zo bijzonder. Zelfs niet dat er in het achterwiel 24 en in het voorwiel slechts 21 spaken zijn toegepast. Maar de spaken zelf… die zijn wél heel bijzonder. Die zijn namelijk óók van carbon. En dat is alles behalve doorsnee. Bovendien komen de wielen standaard met keramische lagers.

Alles bij elkaar weegt het geheel 1.325 gram, gewogen inclusief velglint. Dat is dus iets meer dan de 1.270 gram die Cadex Cycling opgeeft. Dat is nog steeds licht, maar toegegeven, die waarden zijn niet extreem. De getallen die Cadex opgeeft voor de zijdelingse stijfheid en de stijfheid in aandrijfrichting zijn dat echter weer wél. Bij de introductie pakte Cadex flink uit met meetwaarden van z’n AR 35 Disc wielen en die van high-end wielen van concurrenten Bontrager en Zipp. Numeriek scoorden de AR 35 Disc wielen hogere waarden. Oftewel: deze carbon gravelwielen van Cadex zijn stijver. Leuk en goed gedaan Cadex! Toch?

Snel, sneller, Cadex AR 35

Om op de vraag uit voorgaande alinea een antwoord te vinden, monteer ik de wielen in de Origine Graxx gravelbike die ik al enkele maanden in gebruik heb. Die bike reed ik met diverse wielen, maar geen van die gravelwielen waren zo high-end als de Cadex AR 35 Disc-wielen. En om maar met de deur in huis te vallen; de AR 35 Discs geven dankzij hun stijfheid een zeer bijzondere sensatie bij het accelereren. De carbon spaken zijn namelijk niet alleen lichter dan stalen exemplaren, ze zij vooral ook stijver in lengterichting. En dat is cruciaal. Het vertaalt zich simpelweg naar een nóg snellere omzetting van trapkracht in voorwaartse beweging. Nu laat dit zich misschien amper in een meetbare tijdseenheid uitdrukken, maar – en ik probeer altijd voorzichtig te zijn met krachttermen omdat het snel als marketing-turbotaal overkomt – het gevoel dat deze AR 35 Disc wielen geven is absoluut sen-sa-tio-neel!

“…het gevoel dat deze AR 35 Disc wielen geven is absoluut sen-sa-tio-neel!”

Het gemak waarmee je snelheid maakt is écht bizar en tegelijkertijd verslavend. En zelfs na heel wat ritten is dat gevoel er nog steeds. Het daagt me telkens weer uit om nét wat fanatieker de bocht uit en een heuveltje op te sprinten. Bovendien maakt de hoge zijdelingse stijfheid dat ook het sturen vlotter gaat. Ja, wederom een effect dat zich moeilijk in tijd laat uitdrukken en wat vooral inspeelt op het gevoel. Zoals ik al eens bij een andere wielset met strak sturende carbon velgen aanhaalde; vergelijk het met de directheid die je voelt wanneer je je banden harder hebt opgepompt dan normaal. Maar dan zonder dat dit ten koste gaat van tractie in de bochten, want de banden staan niet harder. Het voelt gewoonweg véél directer.

Ik betrap me er dan ook op dat mijn gravelritten korter én speelser worden. Sterker, het doet me terugdenken aan de tijd dat ik als afwisseling op het mountainbiken een cyclocrosser kocht. Want op de weg rijden vind ik soms leuk, maar veel vaker héél saai. Met zo’n racefiets met noppenbandjes pakte ik een stukje asfalt, strookje gras, karrenspoor, gravelpaadje… Juist ja, gravelbiken avant la lettre. Ik reed zelfs een paar van die wedstrijdjes in het veld. Maar dan liefst zonder lopen, want ik blijf wél een fietser natuurlijk. Die periode viel samen met mijn fitste levensjaren tot nu toe. En ik gebruik bewust de woorden ‘tot nu toe’. Ik ga er natuurlijk nog van uit dat ik met wat training weer net zo fit en snel zal zijn als pakweg 10 jaar terug. En die training begint altijd volgende week…

Stijf, stijver, Cadex AR 35

Hoe vermakelijk de nu speelsere ritjes ook zijn, en hoe breed de definitie van het concept ‘gravelbiken’ ook nog altijd is, voor korte offroad-criteriums hebben we de term ‘cyclocrossen’ al uitgevonden. Gravelbiken gaat over veel meer dan dat. Tussen de spielerei op wat heuveltjes en krappe bochtjes in, wil je ook wel eens gewoon op je zadel zitten en kilometers afhaspelen. Of dit is misschien wel het enige dat je met je gravelbike wilt doen; snel, of gezapig. En juist hierbij komt een ander aspect van de Cadex AR 35 Disc wielen om de hoek kijken. Want ook al repte Cadex er nauwelijks wat over in z’n persbericht en presenteerden ze géén getallen om het te onderbouwen; deze wielen zijn ook in verticale richting erg stijf.

Tijdens het merendeel van de testkilometers heb ik AR 700c x 40 mm banden rond de wielen zitten, die Cadex tegelijkertijd met de AR 35 Disc lanceerde. Velg en band zijn in samenspraak ontworpen en verklaart waarom Cadex het dan ook een ‘WheelSystem’ noemt. De AR-banden zijn een soort slicks met schoudernoppen voor grip bij het insturen een fijn diamantpatroon bovenop voor een lichte loop. Toch heb ik vrij snel na de eerste ritten ander rubber gemonteerd. Want in mijn perceptie waren de AR’s maar stugge rubbers. Na een ritje met de Schwalbe G-One RS’en, kom ik terug op die eerste indruk. Want ook die (zelfs bredere) Schwalbe’s voelen ineens stug! De AR-banden zijn dus ook niet écht stug, ze hebben immers een karkas met 170 tpi, wat ze zelfs soepeler maakt dan veel andere banden.

“Het is dan ook de hoge stijfheid die maakt dat de Cadex AR 35 Disc gravelwielen vooral geschikt zijn voor die gravelbiker die snel wil gravelen en die directheid belangrijker vindt dan comfort.”

Nee, het stugge gevoel wordt veroorzaakt door de verticale stijfheid van de wielen. Die zijn zó stijf dat ik omwille van comfort dan ook méér druk van de banden aflaat dan ik normaal zou doen. En dat voelt ergens tegenstrijdig. Want met een lagere spanning ‘zwalkt’ een band meer tussen velg en ondergrond. Je levert daarmee dus óók in op stuurprecisie. Het is dan ook de hoge stijfheid die maakt dat de Cadex AR 35 Disc gravelwielen vooral geschikt zijn voor die gravelbiker die snel wil gravelen en die directheid belangrijker vindt dan comfort. Of het ook écht snelle(re) wielen zijn, is zonder uitgebreide meting natuurlijk discutabel. Bovendien spelen de lengte van de rit en de ondergrond eveneens mee. Want als je door de stijfheid van de wielen méér stuitert op je zadel, vermoei je ook sneller. En met méér vermoeidheid ben je niet sneller aan de finish…

Draaien als een politicus in verkiezingstijd

Cadex monteert standaard keramische lagers in deze wielen. Al is de term ‘hybride lagers’ misschien beter geplaatst, want het enige keramische bij dit type cartridgelager zijn de kogels. De lagerschalen zijn nog altijd van staal. Keramische kogels zijn ronder en harder dan stalen exemplaren. Daardoor lopen ze lichter en gaan ze langer mee. Bovendien kunnen ze af met rubberen afdichtingen die minder hard afdichten, wat de wrijving nog verder verlaagt.

De pakweg 3 maanden dat ik met deze wielen op pad ben geweest kan absoluut geen duurtest genoemd worden. Over de werkelijke duurzaamheid kan ik dan ook niets zeggen. Wat in elk geval klopt als een zwerende vinger, is de bewering dat ze erg licht draaien. Niet qua wattage, of ja, misschien ook wel; geen idee, ik kan dat niet meten. Maar de assen draaien ‘zo los in de hand’ als een politicus in verkiezingstijd: enorm gemakkelijk dus. En eenmaal gemonteerd in de fiets, blijft de indruk dat ze erg licht lopen overeind. Teken dat de toleranties in de naven dik in orde zijn. Iedereen met een beetje gevoel voor techniek weet dat brakke toleranties – en dus slechte voorspanning – óók goede lagers vroegtijdig de nek omdraaien.

Iedereen zal weten dat je je benen stilhoudt

Juist omdat de naven zo soepel draaien, valt de vrijloop extra op wanneer je je benen stilhoudt. Er is merkbaar meer wrijving dan bij high-end concurrenten. Bovendien heb je geen bel nodig. Cadex’ R-Drive vrijloop maakt namelijk flink wat geluid. Mede geholpen door de resonantie van de stijve carbon constructie rond de naven. Het geluid is zelfs zo hard dat ik bij het afremmen om wandelaars of ruiters te passeren telkens probeer te voorkomen de benen stil te houden… Ja, zo hard en opdringerig komt de vrijloop op me over.

Het R-Drive vrijloopprincipe is gebaseerd op twee ringen met tanden die axiaal in elkaar grijpen. Voorheen was dat ontwerp voorbehouden aan DT Swiss die er een patent op had. Tegenwoordig is het een veel toegepaste constructie bij talloze concurrenten, omdat het bewezen robuust is. Cadex heeft ze 60 tanden gegeven, wat dus betekent dat de vrijloophoek slechts 6 graden is. De optie om vrijloopringen met minder tanden en/of een demper te monteren (zoals bij Mavic en ENVE), biedt Cadex niet, maar zou mijn inziens niet misstaan. Want samen met de relatief hoge veerspanning achter de ringen, verklaart de vele ingrijppunten de ietwat hoge weerstand en het harde geluid. Het betekent echter óók dat ze enorm snel ingrijpen. En dat past dan juist weer erg goed bij het totale karakter van deze wielen.

Conclusie

Cadex zet het AR 35 Disc Wheel System in de markt voor gravelbiken. Maar niet alleen, want ‘AR’ in de typeaanduiding staat voor ‘All Road’. En ook al is die term niet strak omkaderd, de term ‘gravelbiken’ lijkt nóg minder grenzen te hebben. Wat de All Road-aanduiding in elk geval suggereert, is dat Cadex deze wielset neerzet voor dát deel van markt waar het vooral om relatief goed lopende, snelle ondergronden gaat. Hard, of onverhard, zolang het maar snel gaat. Niet dat je niet kunt bikepacken met de AR 35 Disc wielen, maar dat is duidelijk niet wat Cadex voor ogen had. De directheid bij het aanzetten staat op een zeldzaam hoog niveau. Nu is dat een kick op nagenoeg elke fiets, maar de AR 35’s zijn óók stijf in alle andere richtingen en dus comfort moet niet je voornaamste weging zijn.

Cadex’ AR 35 Disc gravelwielen, uh, allroad-wielen zijn daarmee in mijn optiek vooral wielen in de niche voor nietsontziende hardrijders. Snelheids- en lactaatfetisjisten die de rush van de acceleratie en stijfheid verkiezen boven alles. Zij die bij het horen van het woordje ‘comfort’ alleen denken aan massagetafel van de lokale kraker. Uiteraard kun je dankzij de interne breedte van 25 mm flink breed rubber op de velgen monteren. Daar haal je méér comfort uit dan een velg ooit kan geven. Helemaal waar, maar dat dempt ook andere eigenschappen van deze wielen. En dan kun je je afvragen of je aan deze wielen met een prijs van € 2.799,90 wel de juiste keuze hebt gemaakt.

“…ook al is het AR 35 Disc Wheel System misschien een uitgesproken nicheproduct; het is kwalitatief, technisch érg goed uitgevoerd. Dus naast de vraag of je een snelheids- en lactaatfetish hebt, is het vooral de vraag of je zakken diep genoeg zijn…”

Voor die flinke prijs biedt Cadex, naast de 2 jaar fabrieksgarantie, 5 jaar lang 50% korting op een vervangend product. Dat klinkt sympathiek, maar kom op Cadex; er zijn genoeg aanbieders die bij goedkopere wielsets al beduidend méér bieden. Nu zijn carbon wielen vele malen beter bestand tegen een stootje dan aluminium exemplaren; een flinke valpartij is nooit uitgesloten. En als er dan toch wat stuk gaat is dat bij carbon wielen zelden alleen een spaak of alleen de velg. Buiten die verzekering van je investering – wat ik áltijd mee zou laten wegen bij dit soort prijzen – is er echter weinig om je zorgen over te maken. Want ook al is het AR 35 Disc Wheel System misschien een uitgesproken nicheproduct; het is kwalitatief, technisch érg goed uitgevoerd. Dus naast de vraag of je een snelheids- en lactaatfetish hebt, is het vooral de vraag of je zakken diep genoeg zijn…