Test | Enve AG25 carbon gravelwielset

Begin 2021 lanceerde Enve de AG25 en AG28 wielsets voor de gravelbike. Als onderdeel van hun ‘Foundation Series’ wil de Amerikaanse carbon-expert carbon gravelwielsets aanbieden met zoveel mogelijk van hun high-end technieken tegen een – voor hun doen – scherpere prijs. Een koopje zijn beide wielsets nog altijd niet, maar zijn ze wel het overwegen waard? Jeroen gravelde met de AG25 de afgelopen maanden mee rond opzoek naar een antwoord.

Enve AG25 carbon gravelwielset

Foundation Series: high end carbon, scherper geprijsd

Enve heeft misschien niet ‘de carbon velg’ voor de fiets uitgevonden, maar ze waren er bij hun oprichting in 2007 wel redelijk vroeg bij toen de zwarte vezel materiaal aan de vooravond stond van de dominantie die het nu heeft. Met een sterke focus op vooraanstaande productietechnieken profileert het Amerikaanse merk zich vanaf dag één als een high-end fabrikant.

Dat alles heeft z’n prijs. Zo heb je de G23 (700c velg met binnenbreedte van 23 mm) en G27 (650b velg met binnenbreedte van 27 mm) gravelwielsets vanaf € 2.799. Je hebt daarbij de keuze uit een Enve of Industry Nine navenset, waarbij die laatste de lichtste wielsets oplevert van 1.287 gram en 1.257 gram voor respectievelijk de G23 en G27. En dat is een prijs die niet iedereen bereid is te betalen.

Om die reden lanceerde Enve de ‘Foundation Series’: een serie wielen waar Enve zoveel mogelijk van z’n kennis in verwerkt heeft, tegen een scherpere prijs. Sinds begin dit jaar zijn er ook twee Foundation Series gravelwielsets. De AG25 is een 700c wielset met een velg met een binnenbreedte van 25 mm, geschikt voor banden van 32 tot en met 50 mm breedte. De AG28 heeft een diameter van 650b en een interne breedte van 28 mm – ideaal voor banden van 45 tot en met 57 mm breedte.

Wat is dan die ‘scherpere prijs’? € 1.800 voor een wielset die met een geclaimd gewicht van 1.480 gram pakweg 200 gram méér weegt dan de G23 en G27.

 
Enve AG25 carbon gravelwielset

AG25 gravelwielset

Ik ging de voorbije maanden op pad met de AG25, dus de 700c wielset. Tijdens de lancering gaf Enve te kennen dat ze – door de enorm gestegen vraag en vertragingen bij toeleveranciers – nog niet de eigen naven konden uitleveren. Als alternatief werden dan Industry Nine naven ingespaakt. Niettemin was de AG25 wielset die ik van Enve opgestuurd kreeg voor deze test, uiteindelijk tóch voorzien van de eigen naven. Samen met de Sapim CX Sprint spaken (24 per wiel) en messing nippels, maar zonder tubeless velglint en -ventielen, komt het totaalgewicht op 1.439 gram. Geen verkeerde waarde: niet schokkend licht, maar licht genoeg.

Ondanks het lagere prijspunt heeft Enve voor het maken van deze velgen in feite toch gewoon hun hele trucendoos aan technieken opengetrokken. Zo zijn de spaakgaten niet achteraf in de velg geboord, maar wordt het gat al tijdens het lamineren gemaakt. Daardoor worden er géén vezels kapot geboord en is een sterkere én lichtere velg te maken. Daarnaast hebben ze Enve’s ‘Wide Hookless Bead’. Dit is een vrij brede, sterk afgeronde velgrand die moet voorkomen dat je stootlek rijdt.

 
Enve AG25 carbon gravelwielset

De spaakgaten worden niet geboord, maar er wordt tijdens het lamineren simpelweg ruimte open gehouden. Alle vezels blijven dus ononderbroken en dat levert een sterkere velg op. Geen gemakkelijke productiemethode, wel héél Enve. De velgranden zijn breder dan bij menig andere velg en ze zijn sterk afgerond. Dat zou 60% minder kans op stootlekken geven.

De AG25 en AG28 gravelwielsets worden door Enve geleverd met 5 jaar garantie op fabricage- en materiaalfouten. Verder bieden ze een levenslange crash replacement die behoorlijk genereus is. Rij je wiel stuk? Smelt je carbon velg terwijl je bike achterop de auto dichtbij de uitlaat staat? Enve vervangt de velg gratis. De werkuren, extra (vervangings)delen en verzending zijn wel voor jouw rekening.

Specificaties Enve AG 25 carbon wielset

  • Diameter: 700c;
  • Velgbreedte: 25 mm intern – bedoeld voor banden van 32 mm tot en met 50 mm breedte;
  • Naven: Enve Alloy Foundation Road, NTN industriegelagerd;
  • Cassettepassing: Shimano HG-11, Sram XDR, Campagnolo opties verkrijgbaar;
  • Vrijloop: ID360, 40 tanden – 9 graden vrijloophoek;
  • Spaken: Sapim CX Sprint, 24 per wiel (messing spaaknippels);
  • Meegeleverde accessoires: tubeless tape, tubeless ventielen;
  • Prijs: € 1.800
  • Gewichten (gewogen):
    • Voorwiel: 657 gram
    • Achterwiel: 782 gram

Meer informatie: www.enve.com

Tubeless setup

Enve levert de wielsets standaard met tubeless-ventielen en tubeless velglint. Dat velglint is betrekkelijk dun en relatief rekbaar. Meer dan ik van andere merken gewend ben. Het aanbrengen gaat eenvoudig en juist door die rek volgt het lint zonder tegenstribbelen de contouren van de velg.

De WTB Raddler banden die ik aanvankelijk rond deze wielset monteerde, stribbelden echter wél tegen. Het kostte wat overredingskracht met een compressor om die banden op de relatief brede schouders van het velgprofiel te krijgen. Dat het vooral aan de ondermaatse diameter van de WTB banden lag, bleek later toen ik de Schwalbe G-One R monteerde. Die kreeg ik met een vloerpomp voldoende gemotiveerd om z’n plek in te nemen op de toch wel erg brede schouders van de velg.

In beide gevallen was de luchtdichtheid meteen goed. Dat ligt uiteraard deels aan de banden, maar ook aan de Enve AG25 velgen. Het velgbed is namelijk zéér egaal afgewerkt; bij menig ander prijzig carbon wielset hebben we anders gezien. Sporen van vloeibaar tubeless dichtmiddel ben ik geen enkele keer buiten de velgrand tegengekomen – ook niet tijdens het tubeless maken.

 
Enve AG25 carbon gravelwielset wielset

Enve’s tubeless velglint is betrekkelijk dun en rekbaar. Zodoende krijg je het zonder al te veel moeite mooi en egaal rond de velg getrokken.

Enve AG25 carbon gravelwielset

Het lijkt misschien niet zo, maar zelfs het gat dat dicht is gezet nadat de interne blaas (nodig om het carbon tegen de mal te drukken tijdens het productieproces) is verwijderd, is superglad afgewerkt. Nergens zijn er opstaande randjes of bramen te vinden op de velgen.

Enve AG25 carbon gravelwielset

Met de WTB Raddler (700c x 40 mm) banden gemonteerd, valt de brede, hookless velgrand ook aan de buitenkant op.

Enve AG25 carbon gravelwielset

Enve levert de AG25 en AG28 wielsets met tubeless-velglint en ventielen. Handig: het ventieldopje is aan de bovenzijde voorzien van een ovaal gat waarmee je de ventielkern kunt loshalen en vastzetten.

Laag en strak

Met 21 mm zijn de AG25 velgen betrekkelijk laag te noemen. Een aero-profiel? Niet hier dus. Enve ziet – net als ik persoonlijk – klaarblijkelijk weinig toegevoegde waarde in een aero-profiel voor de gravelbike. En net als bij de duurdere G23 en G27 gravelwielsets mikt Enve dan ook vooral op een laag gewicht, robuustheid en comfort.

Met 360 gram zijn de velgen nog steeds best licht te noemen. Comfortabel? Dat is wat minder eenduidig te onderschrijven. De AG25’s zijn in elk geval niet kneiterhard in verticale richting. Maar een aluminium velg met dezelfde afmetingen dempt méér.

“Het is ook diezelfde stijfheid die maakt dat het stuurgedrag strak is. Dat merkte ik vooral op wanneer de WTB-banden, die ik het meeste van de tijd rond de AG25’s had zitten, zich goed vastbeten in de ondergrond.”

Waar deze Enve’s in mijn optiek vooral excelleren, is accelereren… en sturen. Het relatief lage gewicht van de velg verklaart deels het gevoel bij die acceleratie. Maar dat is niet het hele verhaal. De zijdelingse stijfheid draagt hierin ook bij. Je accelereert namelijk zelden in een écht strakke lijn. Sterker nog: om rechtop te blijven, rij je eigenlijk altijd in een golfbeweging. Maar dat terzijde…

Het is ook diezelfde stijfheid die maakt dat het stuurgedrag strak is. Dat merkte ik vooral op wanneer de WTB banden, die ik het meeste van de tijd rond de AG25’s had zitten, zich goed vastbeten in de ondergrond. Het reageerde dan allemaal net wat vlotter, dan een wielset met eveneens lage velg, maar dan in aluminium. ‘Vlotter’ is een (onbeduidende) tijdsaanduiding, maar ik heb het hier natuurlijk over fracties van net niks. Je moet het dus vooral zoeken in de nuance. Vergelijk het met de directheid die je voelt wanneer je je banden harder dan normaal hebt staan. Maar waar dat normaal ten koste gaat van tractie en comfort, is dat bij de AG25’s niet het geval, want de banden staan niet harder!

Robuustheid

Enve heeft z’n haakloze velgranden bewust breed gemaakt. De randen zijn bovendien behoorlijk afgerond. Dit zou samen tot 60% minder kans geven op het rijden van een stootlek van je tubeless buitenband. Nu is op pad gaan met een té lage bandenspanning sowieso niet aan te bevelen, maar toch is dat precies wat ik gedaan heb. Mezelf als een hork gedragen voor de wetenschap, weliswaar. Met name de achtervelg heb ik, dankzij 1,4 bar in de 700c x 40 mm WTB Raddler banden, zodoende een paar keer toch wel niet zachtzinnig kennis laten maken met de lokale flora en de betonnen dwarsbalken in de klim van de lokale vuilnisbelt. Dat klinkt – letterlijk – lomp en onheilspellend. Maar het deerde de buitenband weinig. Of eigenlijk: niets, zelfs.

 

1,4 bar is weinig voor de 40 mm brede WTB banden. Op grof gravel gaat dat nog, maar bij grotere stenen, boomwortels en de betonnen dwarsbalken in de klim van de lokale vuilnisbelt, stoot de band natuurlijk door. En daar was het mij om te doen…

Enve AG25 carbon gravelwielset

Ik klop af; ik rij zelden lek, zelfs niet stootlek terwijl ik mijn bandenspanning relatief laag heb staan. Sluitend bewijs dat de Enve’s 60% beter scoren dan bijvoorbeeld de Newmen SL X.22 carbon velgen die ik in mijn gravelracer gebruik, is dit geenszins, natuurlijk. En het zegt misschien wel net zoveel over de sterkte van WTB Raddler banden. Echter; hetzelfde rondje met minimaal een handvol close encounters of the tree kind met een latex binnenband op 1,4 bar gaf hetzelfde resultaat: geen stootlek. Dat terwijl ik met de Newmen’s én latex binnenbanden met 1,8 bar op hetzelfde rondje in de voorbije periode twee keer stootlek heb gereden. Wederom geen keihard wetenschappelijk bewijs, maar de bewering van Enve dat hun bredere, sterk afgeronde velgranden je setup robuuster maken, ben ik geneigd te geloven.

“Overigens is het zoeken op de velgen naar sporen van de lompe tests een kansloze missie. Nergens zijn de velgranden ook maar iets beschadigd.”

Overigens is het zoeken op de velgen naar sporen van de lompe tests een kansloze missie. Nergens zijn de velgranden ook maar iets beschadigd. De wielen zijn ook nog steeds kaarsrecht. En het mag dan ook geen verrassing zijn dat de spaakspanning rondom ook exact dezelfde is als dag één van de testperiode.

 
Enve AG25 carbon gravelwielset

Goed materiaal én een goede wielbouwer. Oscar is zijn naam.

Lichtlopende naven

Wat ook nog hetzelfde is als op dag één is de souplesse van de naven. Enve noemt ze de Foundation Road Hub. Ze zijn relatief simpel van constructie. Maar verwar ‘simpel’ niet met ‘niet doordacht’, want dat zijn ze wel. Enve monteert in al z’n naven roestvaststalen cartridgelagers. De voorspanning op de diepgroefkogellagers wordt tijdens de montage door Enve nauwkeurig aangebracht om zo een lange levensduur te garanderen.

 
Enve AG25 carbon gravelwielset

Enve AG25 carbon gravelwielset

Enve past roestvaststalen diepgroefkogellagers toe. Ze worden spelingsvrij gedrukt door een dunne vulring die per naaf afgestemd wordt op de individuele toleranties van de losse onderdelen. Het gevolg: een lageropsluiting die een soepele, spelingsvrije loop garandeerd voor heel wat kilometers, ook in de blubber en regen.

ID360 vrijloop

Gelijkenissen met de naven van DT Swiss zijn moeilijk te ontkennen. En daar blijft het niet bij. De achternaaf in deze Enve AG25 wielset heeft een ID360. “ID360 is toch van Mavic”, hoor ik je denken. Klopt. Maar Mavic en Enve waren enige tijd familie onder dezelfde paraplu-firma. En ook zijn de wegen inmiddels gescheiden, de Enve-naven worden nog steeds door Mavic gemaakt en delen dus hun ontwerp. En gelijk hebben ze beide; de ID360 vrijloop is een schaamteloze copy van het befaamde ratchet-systeem van DT Swiss. Dat kan, omdat de patenten daarvan inmiddels verlopen zijn. Het concept is intrinsiek licht, sterk en robuust – een logische keuze dus.

 
Enve AG25 carbon gravelwielset

De cassette-driver trek je gemakkelijk van de achternaaf los, waarna je meteen bij het ID360 ratchet-vrijloopsysteem terecht komt.

Enve AG25 carbon gravelwielset

Hoewel de ratchets van Enve en Mavic er hetzelfde uitzien als die van DT Swiss, zijn ze niet uitwisselbaar.

Enve (en Mavic) hebben echter wél een eigen sausje over het ontwerp heen gegooid. Zo zit er standaard achter de getande ring ín de naaf een rubberen ring. Die dempt het geluid van de vrijloop. De 40 tanden geven zodoende bij het stilhouden van de benen een zachte ‘buzzzz’. Hou je van méér herrie en/of wil je geen bel monteren om overige weggebruikers te waarschuwen? Neem dan simpelweg die rubberen ring uit de naaf.

Die 40 tanden geven een vrijloophoek van 9º, waarmee-ie dus behoorlijk snel oppakt. Niet dat je dat per se nodig hebt op een gravelbike, maar als je van een mountainbike afkomt, zul je het zeker kunnen waarderen.

 
Enve AG25 carbon gravelwielset

Na enkele maanden gravelen door modder en stof, veelvuldig afspuiten en 0 onderhoud, is alles intern nog prima. Het vet is iets verkleurd – dat is normaal. Het witte vet dat je nog ziet, ligt bovenop de rubberen afdichting die het ID360 vrijloopsysteem ten opzichte van de driver afdicht met een zeer lichte voorspanning.

Enve AG25 carbon gravelwielset

Ook het buitenste lager onder de driver is flink afgeschermd van de buitenwereld.

Conclusie

Understated in overkomen, licht, strak, maar niet kneiterstijf en degelijk. Dat komt in me op wanneer ik terugkijk naar testperiode met de ‘budget’ gravelwielset van Enve. De AG25’s komen het beste tot hun recht wanneer je een snelle gravelaar bent. Of een gravelbiker die zijn band hand niet omdraait voor het betere stuurwerk op een mountainbikeroute. En vooral als je daarbij veel in Zuid-Limburg, of bijvoorbeeld de Ardennen over de grofste gravel – of zeg maar gerust grote stenen – doordendert. De Enve AG25 wielset is namelijk enorm robuust; je hebt er simpelweg geen omkijken naar, ongeacht hoe lomp het terrein. Dat maakt ze óók interessant wanneer je – ongeacht je snelheid – een enorme kilometervreter bent, met of zonder bagage.

Bovendien biedt Enve met het unieke velgprofiel iets wat anderen niet bieden: méér bescherming tegen stootlekrijden. Maar het moet gezegd worden; je kan daar tegen in brengen dat je – zelfs bij gravelbikes – met banden inserts tegenwoordig elke wielset meer robuust kunt maken.

Haalt dit de propositie van Enve voor deze gravelwielset dan onderuit? Nee, niet resoluut. Want met 1.439 gram is de Enve AG25 wielset relatief licht, maar bovenal is de bouwkwaliteit echt erg hoog. Niet alleen zijn de naven robuust en lopen ze mooi, de afwerking van de velgen is ongekend goed. Maar linksom of rechtsom: € 1.800 blijft een flinke smak geld voor een wielset. Ook al is dat voor Enve-begrippen misschien scherp geprijsd. In een markt van overvloed aan carbon wielsets zijn echter naast rijeigenschappen (en misschien de looks) óók de secundaire zaken iets om mee te wegen. Je weet wel, garantie. Enve geeft naast 5 jaar fabrieksgarantie een behoorlijk genereuze, levenslange crash replacement. En dat is ook wat waard. Hoeveel? Dat betaal, uh, bepaal je zelf.

Tekst: Jeroen van den Brand
Foto’s: Marleen Mescher & Jeroen van den Brand

Geplaatst in Reviews en getagd met , , , , .
Subscribe
Notify of
guest
0 Comments
oudste
nieuwste populairste
Inline Feedbacks
View all comments