Om direct een misverstand te voorkomen: De Paralane is géén hardcore gravelbike met ruimte voor 45 mm banden. Focus noemt het zelf een Endurance racer, oftewel een racefiets waarop je comfortabel lange tochten kan maken. Maar dan wel een Endurance racer waar 35 mm gravelbanden in mogen. En daarvan zijn er niet zoveel.
Comfortabel
Fabrikanten doen bij dit soort fietsen vaak extra moeite om het comfortgevoel onder zadel en stuur te verhogen. Focus doet dat bij de Paralane met een mooi compact carbon frame met een afgeplatte achterdriehoek. Maar vooral de zitbuis is afgeplat en ze combineren dat met een lange – en met 25,4 mm – dunne carbon zadelpen. En dat doet wat het belooft. De pen veert zichtbaar en voelbaar naar achteren zodra het achterwiel een obstakel raakt. En dat zonder dat hij hinderlijk wipt. Dat wil zeggen: Heel soms, bij een hoge trapfrequentie, op een zanderig pad, deinde de pen wat mee. Gevalletje eigenfrequentie. Elke fiets heeft dat, en afhankelijk van je zithoogte, massa, banden, etc. ligt die hoger of lager. Ga er maar gewoon vanuit dat je er geen last van zult hebben.
Aan de voorzijde zitten overigens geen speciale comfortverhogende maatregelen (zoals de Isospeed van Trek, of een verende voorvork): daar voelt hij “als een normale racefiets” na vier uur knallen op kuilige zandwegen en bospaden voel je dat wel in je nek en schouders.
De zit
De reach van de Focus Paralane in maat XL is nagenoeg gelijk is aan mijn eigen XXL Focus Izalco Ergoride (PDF) endurance-racer. De zithoek is iets steiler, en de stuurpen 10 mm korter. Toch zit ik aanvankelijk behoorlijk gestrekt op de Focus Paralane. Dat komt door zadelpen met 20 mm setback. Pas als ik het zadel helemaal naar voren schuif, vind ik mijn vertrouwde zit. Aangezien 25,4 mm zadelpennen zeldzaam zijn, is het goed om te weten dat Focus deze pen ook los in een variant zonder setback aanbiedt voor € 120,-. Al zal een Focus-dealer hem bij aankoop van je bike waarschijnlijk ook wel willen omruilen, mocht dat nodig zijn.
Ik rijd normaal gesproken met een relatief diep zadel, zo ook op deze Focus Paralane. Met een kortere, hogere zit voor ‘off road gebruik’ heb ik niet geëxperimenteerd, simpelweg omdat ik daar nooit de noodzaak toe voelde.
Brede banden…
99% van de tijd dat ik met de Focus Paralane op pad was, reed ik met de niet-standaard Schwalbe G-One 35 mm banden, op circa 2,7 / 3,0 bar. Die rollen lekker en geven genoeg vertrouwen om bergaf behoorlijk wat mensen voorbij te grinden. Ik heb ook geen één keer lekgereden. Wordt het mul of modderig, dan laten ze duidelijk blijken dat gravelbanden geen strand- of modderbanden zijn. En over modder gesproken: De fiets is dus vrijgegeven voor 35 mm banden, maar bij modder loopt het snel vol. De liggende achtervork is daarom al wat lak kwijt en ik moest zelfs eens mijn voorwiel eruit halen omdat hij vastliep. Hier zie je dat de Focus Paralane geen ‘échte’ gravelbike is.
Geen hardcore gravelbike dus… maar wel een fiets met een breed inzetbereik!
Hoewel er geen breder ‘gravelstuur’ opzit, zijn de zit én de rit op het meeste Nederlandse gravelwerk helemaal in orde. Saaie mountainbikepaden zoals op de Posbank gaan ook prima. En monteer je dunne banden, dan heb je een endurance racefiets. Eén rit met de standaard 30 mm tubeless ready banden toonde aan dat het rijgevoel dan sterk overéén komt met mijn Focus racer met 28 mm banden. Die indruk wordt versterkt door de geometrie: Zowel balhoofd als vorksprong zijn identiek aan mijn racer. Alleen het bracket ligt wat lager.
En het wordt nog leuker: spatboren incluis! Je krijgt bij de Focus Paralane namelijk een set spatborden, geschikt voor de 30 mm banden. Die werken aardig, maar bleken echter niet breed genoeg om je schoenen volledig droog te houden op natte wegen en plassen. Een spatlapje vooraan zou wonderen doen. Ook hoor je het achterspatbord klapperen als je door diepe kuilen rijdt.
SRAM Apex 1×11 aandrijving en remmen: Functioneel, maar niet verfijnd.
Apex, SRAM’s goedkoopste groep, op een fiets van 3500 €? Dat is best karig. Het schakelt oké, maar minder nauwkeurig en soepel dan bijvoorbeeld een Shimano 105. SRAM’s schakel-logica (1 klik = kleinere krans, doorklikken = grotere kransen) went snel. Het enige nadeel ervan bracht me in de Limburgse heuvels wel enkele keren in de problemen: Lichter proberen te schakelen terwijl je al op je lichtste versnelling aan het harken bent. Zodra je dat doet, voel je dat je niet door kan klikken, en dat je onherroepelijk zwaarder gaat trappen zodra je de hendel loslaat…
Voldoende bereik, grote stappen
1×11 is een kwestie van voorkeur: Ik vond in Limburg (deels op steile mountainbikepaden!) het bereik van de 44 / 11-36 combinatie nét te doen. Bovendien ervoer ik de grote stappen daar niet als storend. Bij de vele vlakke gravel- en wegritten in Overijssel had ik wel regelmatig het gevoel dat ik tussen twee versnellingen in hing. In alle omstandigheden werkte de clutch-derailleur perfect: Tijdens de hele testperiode heeft de ketting niet één keer de achtervork geraakt.
Schijfremmen
De ergonomie van de remhendels is prettig. Je kan de reach van de remhendels ook goed instellen. Let wel op als je deze wat korter instelt. Je vingers kunnen dan bij hard remmen klem komen te zitten tussen shifter en stuur. En over remmen gesproken: SRAM’s HRD schijfremmen geven puike remkracht en een constant drukpunt. Wel lopen ze soms spontaan even aan, en in de regen helemaal! Wat dat betreft is er nog maar (te) weinig veranderd.
Conclusie
De Focus Paralane is een fijne, breed inzetbare fiets. Geen hardcore gravelbike, maar een comfortabele endurance-racer die je met dikkere banden omtovert tot een lichte gravelbike. En met de meegeleverde spatborden tot een snelle forenzenfiets. Koop er een set wielen bij, en je hebt eigenlijk twee fietsen inéén! Mocht ik aan een nieuwe racefiets toe zijn, dan zou ik een fiets als deze sterk overwegen. Want gravelen is leuk! Mijn racefiets heb ik die drie maanden niet aangeraakt. Het was ook heel verfrissend om na 30 jaar fietsen rondom huis nog eens een heel nieuw netwerk aan paden en wegen te ontdekken.
De geteste Factory-uitvoering is lekker eigenzinnig, zowel qua kleur als qua 1×11 aandrijving. Het is echter zéker niet de beste koop in de Focus Paralane-familie. Die titel gaat naar de Paralane Ultegra. Die is, let op, 500 € goedkoper, maar geeft je een véél betere en duurdere Shimano Ultegra 2×11 groep met een groter bereik én iets kleinere stapjes. Je levert alleen de mooie Mavic Ksyrium wielen en de clutch-derailleur in. Maar die 500 € is, als je je dealer lief aankijkt, vast genoeg voor een wielset-upgrade, én Shimano’s nieuwe clutch-derailleur…
Met vriendelijke dank aan Roto tweewielers in Deventer voor de logistieke hulp.
Tekst: Lars Vogelenzang
Foto’s: Toine Overbeek, Petra Nijman