Test | Lapierre Prorace SAT CF 8.9 2021: Carbon hardtail met ingebouwd comfort?

Tekst en foto's: Arjan Kruik

Lapierre Prorace SAT CF: hardtail met Shock Absorbtion Technology

Om maar gelijk met de deur in huis te vallen: de Prorace SAT CF is bepaald geen nieuwe bike. Immers; al sinds 2018 trekt dit carbon paradepaardje bij mountainbikemaker Lapierre de hardtail-kar. Dat we deze bike hier nu pas presenteren heeft deels te maken met het feit dat het moederbedrijf van Lapierre, de Nederlandse Accell Group, de distributie van dit Franse merk in de Benelux pas sinds twee jaar serieus ter hand heeft genomen. Oftewel: de fietsen van Lapierre zijn hier nog maar relatief kort goed verkrijgbaar.

“Een andere reden dat we met een Prorace SAT CF het bos ingedoken zijn, is de bijzondere constructie van het frame, met een systeem dat schokken zou moeten absorberen.”

Een andere reden dat we met een Prorace CF het bos ingedoken zijn, is de bijzondere constructie van het frame. Vanwege de golvende framebuizen en vooral de paarse parelmoerlak van onze testfiets zou je er bijna overheen kijken, maar de Prorace CF is uitgerust met een systeem dat schokken zou moeten absorberen. SAT noemt Lapierre dat. Dit acroniem staat voor Shock Absorbtion Technology. Het systeem omvat onder andere een elastomeer (kunstrubber) elementje, dat is bevestigd tussen het verlengde van de staande achtervork enerzijds en de bovenbuis anderzijds.

Geen vering, wel schokdemping

“Logisch”, denk je als je de SAT-constructie voor het eerst ziet. “Net een fully, maar dan met een rubber dempertje in plaats van een complexe schokdemper.” Tótdat je beter gaat kijken en ziet dat de staande achtervork en de zitbuis gewoon vast met elkaar verbonden zijn. Dat maakt de SAT-constructie fundamenteel anders dan de, op het eerste gezicht min of meer gelijksoortige, Micro Travel Technology (MTT) van het Zwitserse merk BMC. Levert het BMC-systeem daadwerkelijk vering op, bij de SAT-constructie op de Lapierre Prorace CF is daarvan geen sprake.

“Dit zegt Lapierre er zelf over: ‘Our unique patented SAT shock absorption technology is neither a suspension nor a softail, but a simple, ultra-light and maintenance-free system.’”

Maar vering leveren is ook helemaal de bedoeling niet van de SAT-constructie. Dit zegt Lapierre er zelf over: “Our unique patented SAT shock absorption technology is neither a suspension nor a softail, but a simple, ultra-light and maintenance-free system. The elastomer placed between the seat stem and the top tube disperses a portion of the vibrations and attenuates vertical shocks for enhanced comfort as well as greater traction. Hence better performance!”. Dus de Lapierre Prorace CF is geen fully en geen softtail, maar een hardtail met iets extra's.

Lapierre's SAT versus Treks IsoSpeed

Als de Prorace SAT CF noch een softtail en noch een fully is, maar een hardtail met iets extra’s, waar bestaat dat ‘extra’ dan uit? Je kunt Lapierre’s SAT-constructie het best vergelijken met het IsoSpeed-systeem van Trek. Zo is ook op de Lapierre Prorace de onderzijde van de zitbuis afgeplat, met als doel doorbuigen te vergemakkelijken. En beide systemen werken uitsluitend als je op het zadel zit. Maar van een duidelijk gedefinieerd draaipunt tussen zitbus en achterbrug, het hoofdkenmerk van Treks IsoSpeed, is bij de SAT-constructie van Lapierre geen sprake.

“En, werkt Lapierre's SAT-constructie? Of beter gezegd: levert het systeem extra rijcomfort op ten opzichte van een conventionele carbon hardtail? Dat hangt helemaal af van de verwachtingen die je koestert.”

En, werkt Lapierre's SAT-constructie? Of beter gezegd: levert het systeem extra rijcomfort op ten opzichte van een conventionele carbon hardtail? Dat hangt helemaal af van de verwachtingen die je koestert. Omdat we recentelijk nog uitgebreid op pad zijn geweest met een Trek Procaliber, ligt niet alleen een theoretische, maar ook praktische vergelijking met Treks IsoSpeed-systeem voor de hand. En in dat geval is de toegevoegde waarde van SAT, als het gaat om het voelbaar verbeteren van het rijcomfort, toch minder evident dan die van IsoSpeed. Maar desondanks draagt ook SAT bij aan de comfortbeleving. Niet in de mate als IsoSpeed, maar het systeem haalt wel degelijk de scherpe randjes uit de trail. Echter, dikkere banden en/of een lagere bandenspanning doen dat minstens zo goed, zo niet beter. En ook een speciale carbon comfortzadelpen kan op dat vlak een flink verschil maken. Of beter nog: een combinatie van beide.

Sportieve geometrie

Goed, Lapierre’s Shock Absorbtion Technology doet dus niet helemaal wat de marketeers beloven, maar levert wel een bijdrage aan het rijcomfort. Maar hoe zit dat met de rest van deze carbon xc-mountainbike? Het slanke frame is relatief lang en laag. Althans, aan de voorkant. Bij onze framemaat L meet de bovenbuis 626 cm, de balhoofdbuis is 105 mm kort en het stuur is slechts 720 mm breed. Een stuurpen van 70 mm kort voorkomt dat het geheel in een strekbank verandert.

“De framehoeken van de Lapierre Prorace zijn redelijk conform de huidige xc-norm, met een balhoofdbuishoek van 69,5° en een virtuele zitbuishoek van 73°. Echter, omdat de onderkant van de zitbuis vóór de trapas is geplaatst, is de reële zitbuishoek vlakker.”

De framehoeken van de Lapierre Prorace zijn redelijk conform de huidige xc-norm, met een balhoofdbuishoek van 69,5° en een virtuele zitbuishoek van 73°. Echter, omdat de onderkant van de zitbuis vóór de trapas aan de onderbuis vastzit, is de reële zitbuishoek vlakker dan 73°. Als je lange benen hebt en er flink wat zadelpen boven het frame uitsteekt, dan kom je dus al snel méér boven het achterwiel te zitten dan je zou willen, ook al omdat de liggende achtervork met 428 mm erg kort is.

Agressieve bochtentijger

Maar goed, voor wie een normaal postuur heeft, is de zit op de Lapierre Prorace SAT CF lekker sportief. Demarreren maar! Deze Fransoos wil erg graag vooruit. Of beter: moét vooruit, want door z’n lengte gaat-ie over slingerende mountainbikepaden het fijnst als je het gas er flink op houdt. Insturen, door de apex van de bocht kijken en – bam! – je bent er alweer doorheen. Mountainbikeroutes 2.0 zijn op deze Fransoos echt een feest. Ook klimmen doet-ie als een malle, met name als je dat staand in de pedalen doet; vanwege de korte achtertrein heeft de achterband dan veel grip en trapenergie lijkt niet of nauwelijks verloren te gaan. Zittend klimmen is weer een ander verhaal; vooral als het écht steil wordt moet je, vanwege diezelfde korte achtertrein en de relatief flauwe zitbuishoek, met je zitvlak naar de voorkant van het zadel om druk op het voorwiel te houden.

“Insturen, door de apex van de bocht kijken en – bam! – je bent er alweer doorheen. Mountainbikeroutes 2.0 zijn op deze Fransoos echt een feest.”

Schreeuwt de geometrie om tempo, sommige onderdelen willen daar niet helemaal in mee. We doelen hier onder andere op de relatief zware DT Swiss X1900-wielen; inclusief band en remschijf weegt het voorwiel 2,12 kg en het achterwiel 2,72 kg. Op zich okay, maar aan de zware kant voor een hardtail met raceambities. Tip: direct tubeless maken, dat scheelt zo een halve kilo! En een andere voorband helpt ook. De gemonteerde Maxxis Ardent is een fijne allrounder, maar heeft vanwege de relatief grove zijnoppen op de Nederlandse zandgronden de neiging zich in te graven. De lichtere en fijngenoptere Maxxis Ikon die achteraan is gemonteerd, zou in Nederland ook aan de voorkant niet misstaan.

Onderdelen: pieken en dalen

Nu we toch bij het hoofdstuk ‘onderdelen’ zijn beland; de Lapierre Prorace SAT CF 8.9 kent op dat vlak een aantal hoge pieken, maar helaas ook een paar diepe dalen. Eerst maar even die ‘pieken’: het fraai afgewerkte en lichte frame (1.135 gram in maat L) noemden we al. En ook de vanaf het stuur blokkeerbare Fox 32 SC Factory-voorvork hoort daarbij, evenals de luxe Sram X01-derailleur. Maar ‘beneden’, in het spreekwoordelijke ‘dal’, treffen we een goedkope Sram NX-cassette aan met een 11-50-vertanding.

Okay, een cassette is een slijtdeel, dus er valt wel wat voor te zeggen om er dan geen duur exemplaar op te zetten. Maar op een bike van € 3.299,-? Zo’n Sram NX-cassette is allesbehalve licht en beschikt met 450% bij lange na niet over het bereik van de duurdere Sram-cassettes. Bovendien, zo is onze ervaring, slijten NX-cassettes bovengemiddeld snel. Mochten we kiezen, dan zouden we de dure Sram X01-derailleur anytime inruilen voor een GX-exemplaar. Die is nèt zo functioneel, maar kost minder. En dan met een lichtere en meer slijtvaste cassette.

“Eerst maar even die ‘pieken’: het fraai afgewerkte en lichte frame noemden we al, maar ook de vanaf het stuur blokkeerbare Fox 32 SC Factory-voorvork hoort daar zeker bij, evenals de lichte en luxe Sram X01-derailleur.”

De overige componenten zijn goede middenklasse. Functioneel, maar zonder X-factor. We noemden de DT Swiss X1900-wielen al, maar ook het Sram GX-crankstel behoort tot deze categorie, evenals de Level TL-remmen, Srams instappers in de Level-serie. De aluminium cockpit en de zadelpen zijn eveneens no-nonsense en functioneel, alhoewel een carbon comfortzadelpen een mooie aanvulling op de de SAT-constructie zou zijn.

Conclusie

Van sommige bikes kan ik wakkerliggen. Bikes die aan de ene kant zichtbaar met veel kennis van zaken en liefde voor details gemaakt zijn, maar die aan de andere kant vastlopen in het streven naar een zo hoogwaardig afmontage enerzijds en het realiseren van een commercieel prijskaartje anderzijds. Zónde, denk ik dan, zónde. Want het had, door iets andere keuzes te maken, nóg beter gekund. De Lapierre Prorace SAT CF 8.9 is zo’n bike. Okay, van de comfortwinst die het SAT Shock Absorbtion System oplevert moet je niet teveel verwachten, maar verder is het frame van de Prorace CF 8.9 absoluut een plaatje. Licht, direct, redelijk comfortabel en met een fijne zitpositie voor urenlang keihard knallen. De klimeigenschappen zijn daarbij bovengemiddeld goed en dalen doe je met veel vertrouwen. Kortom, een heerlijke mountainbike voor de Laaglandse mtb-parkoersen.

“Okay, van de comfortwinst die het SAT Shock Absorbtion System oplevert moet je niet teveel verwachten, maar verder is het frame van de Prorace CF 8.9 absoluut een plaatje. Licht, direct, redelijk comfortabel en met een fijne zitpositie voor urenlang keihard knallen.”

De lichte en luxe Fox 32 SC Factory voorvork past in dit plaatje. Maar naast veel licht is er helaas ook schaduw. Het meest somber stemmend zijn de allesbehalve hoogwaardige Sram NX-cassette en dito ketting. Die hebben op een bike van meer dan € 3000,- echt niks te zoeken. Upgraden kan, maar dan heb je ook gelijk een nieuwe XD-cassettebody nodig. DT Swiss levert die overigens gewoon voor de X1900 Spline-wielen. Maar wellicht kun je beter doorsparen voor een set lichtere wielen. Niet dat de X1900’s slecht zijn, maar licht is anders. En de Prorace SAT CF 8.9 verdient gewoon een zo gering mogelijke roterende massa. Aan de andere kant: misschien ook niet. Want hoe langzamer je gaat, hoe meer andere kunnen genieten van de fraaie paarse parelmoerlak van de Lapierre Prorace SAT CF 8.9. Of is het nou koperkleur? Hmm, of toch paars? Of...?