Test | Mavic Crossmax SL S 29 mountainbikewielen

Test: Mavic Crossmax SL S 29

Ik geef het toe; net als jij heb ik een soft spot voor lichte carbon wielen. Zoals de DT Swiss XRC 1200 Spline 25-wielen waarmee ik afgelopen voorjaar even mocht rondrijden. Met net iets meer dan 1.400 gram kaal gewicht gaan die echt als de brandweer. Maar ja, de prijs; dik 2.000 euro vraagt DT Swiss ervoor! Natuurlijk, carbon rijden voor minder kan. Maar met het zakken van de prijs gaat het gewicht juist omhoog, tot het punt waarop een wiel met een carbon velg helemaal niet zoveel lichter meer is dan een wiel met een aluminium velg, maar nog wel steeds veel meer kost.

Is aluminium een alternatief voor carbon?

Dát is het punt waarop de aluminium Mavic Crossmax SL S 29 qua gewicht-prijsverhouding ineens héél erg interessant wordt. Ga maar na: een set weegt 1.595 gram en kost € 750,-. Ter vergelijking: een paar carbon Crossmax SL R’s uit hetzelfde huis weegt slechts 25 gram minder, maar kost € 450,- meer! Dat maakt de keuze tussen aluminium en carbon niet moeilijk, toch? Daar lijkt het wel op, ware het niet dat er natuurlijk naast gewicht en prijs ook andere factoren een rol spelen. Denk aan de kwaliteit van de naven, de verdeling van het gewicht over het wiel, de bouwkwaliteit, de geschiktheid voor tubeless bandenmontage en vanzelfsprekend de sterkte en stijfheid. Met name dit laatste heeft in niet onbelangrijke mate invloed op het rijgevoel.

“Naast alle soorten terrein hebben de Crossmax SL S-en ook alle soorten weer gehad, van kurkdroog tot kleddernat.”

Ik heb de Mavic Crossmax SL S’en vanaf mei dit jaar onder m’n bike hangen. Naast de wekelijke rondjes over de Nederlandse mountainbikeroutes ben ik er ook regelmatig mee over de grens geweest. Ardennen, Eifel, Ertsgebergte. Naast alle soorten terrein hebben de wielen ook alle soorten weer gehad, van kurkdroog tot kleddernat. Belangrijk is te weten dat ik gedurende de gehele testperiode géén hogedrukspuit gebruikt heb. Ik ben sowieso niet zo’n poetser, dus verder dan het regelmatig reinigen en smeren van m’n ketting kom ik meestal niet. Ik heb de draaiende delen van de wielen dus niet open gehad tót het moment dat de foto’s gemaakt zijn die je bij deze test ziet.

Velgen: tubeless zonder velglint

Voordat ik verder ga met mijn rijimpressie van de Mavic Crossmax SL S, eerst even een technisch praatje. De geavanceerde technieken waarmee deze wielen geproduceerd zijn, verdienen dat namelijk. Het meest opvallende kenmerk van de Crossmax SL S-velg is dat het velgbed niet doorboord is. Hierdoor kan je deze velgen zónder velglint tubeless rijden. De techniek hierachter wordt door Mavic ‘Fore’ genoemd. Deze productiemethode houdt in dat er uitsluitend spaakgaten in de bínnenkant van de velg gemaakt worden. Het velgbed zelf, dus waar de band omheen ligt, blijft geheel gesloten. De spaakgaten zijn voorzien van een schroefdraad, zodat de spaken met behulp van Mavics eigen spaaknippels opgespannen kunnen worden.

“Mavic lijkt de toleranties goed voor elkaar te hebben. Het omleggen van verschillende merken en modellen banden verloopt zonder uitzondering probleemloos.”

Praktisch: mocht je een gebroken spaak moeten vervangen, dan hoef je dankzij deze constructie de band niet van de velg te halen! Eveneens fijn: Mavic lijkt de toleranties goed voor elkaar te hebben. Het omleggen van verschillende merken en modellen banden – Schwalbe Rocket Rons met Super Ground-karkas, een Schwalbe Racing Ralph/Racing Ray-combi met Super Race-karkas, Maxxis Ikon 3CS EXO’s – verloopt zonder uitzondering probleemloos. Band omleggen, latex ingieten, even de hiel met een bandenlichter over de velgrand wippen, oppompen met een gewone vloerpomp en klaar. De volgende dag nog lucht bijpompen? Onnodig.

Lassen, frezen en anodiseren

SUP-welding is andere karakteristieke productietechniek. Hierbij worden de uiteinden van het velgprofiel aan elkaar gelast. Dat is volgens Mavic niet alleen sterker, maar ook luchtdicht. Dat je die lasnaad niet ziet heeft te maken met een ander Mavic-kunstje, Inter Spoke Milling 4 Dimension of ISM4D, waarbij overbodig materiaal tussen de spaken wordt weggefreesd. Dat levert deze Crossmax SL S niet alleen z’n onderscheidende uiterlijk op, maar het maakt de velg volgens Mavic lichter zónder dat dit ten koste gaat van de sterkte. Over sterkte gesproken: de velg wordt pas ná alle bewerking geanodiseerd, waardoor de bescherming beter is. Bovendien komt er over die anodisatielaag nog een stevige laag blanke 2k-lak. Deze dubbele beschermlaag noemt Mavic ‘Black Shield’.

Naven: ID360-vrijloop en slechts één spaaklengte

De aluminium Crossmax-velgen worden gespaakt rond Mavics ‘Infinity’-naven. Deze zijn voorzien van cartridgelagers, met een platte veerring die automatisch voor de juiste lagervoorspanning zorgt. De ID360-vrijloop op de achternaaf bestaat uit twee getande ringen die axiaal in elkaar grijpen om de trapkracht door te geven. Elk van de ringen heeft 24 tanden, wat resulteert in een vrijloophoek van 15º. Mijn testwielen hebben een Sram XD-drive, maar Mavic levert ook bodies voor Shimano HG en Shimano Micro Spline. Ook als het gaat om de remschijfmontage kun je kiezen. Klassiek met zes gaatjes, zoals op mijn wielen, of Center Lock-montage voor wie met remschijven van Shimano rijdt. Bij de spaken valt (gelukkig) niets te kiezen, zowel voor- als achterwiel komen met 24 platte stalen spaken die allemaal dezelfde lengte hebben. Wel zo praktisch. Mavic levert bij ieder wiel twee reservespaken plus een speciale Mavic nippelspanner.

Van theorie naar praktijk

Dan waar het echt om gaat: hoe rollen deze wielen? Tsja, rond natuurlijk. Okay, flauw. Maar toch ook weer niet. Want ik heb echt zes maanden lang geen omkijken naar deze wielen gehad. Geen piepje, geen kraakje, geen speling, geen slagje en geen deukje. Natuurlijk, je verwacht van een wielset niets minder dan dat. Alleen worden deze verwachtingen, zo is helaas mijn ervaring, niet altijd waargemaakt. Mavics Crossmax SL S doet dat wel. Met de hakken over de sloot overigens, want als ik voor het maken van de foto’s de body van de achteras trek, zijn bruin vet op de ratchets en roestsporen rond de as duidelijke signalen dat een beetje liefde en verzorging inmiddels toch wel gewenst is. Verbaast me niks overigens, want ik heb de afgelopen zes maanden een paar extreem natte ritten gereden.

Hoe rijden ze?

Na zes maanden is de technische staat van de wielen, op de vliegroestplekjes op de achteras na, nog min of meer onberispelijk. Blijft dat zo? De tijd zal het leren. Maar naast de conditie van de wielen is het rijgevoel minstens zo belangrijk. Op dat vlak stellen de Crossmax SLS’en evenmin teleur. De mix van stijfheid en meegaandheid lijkt voor mijn gewicht – 72 kg – en rijstijl precies goed. De wielen laten zich nauwkeurig ‘zetten’, volgen nauwkeurig mijn stuurinstructies, maar gedragen zich in wortel- en keiensecties niet als een kogel in een flipperkast. Uhh, kan je zoiets dan objectief vaststellen? Kan je de eigenschappen van wielen eigenlijk wel isoleren van alle andere invloeden op het rijgevoel, zoals banden, vering en frame(stijfheid)?

High-end alu tegen middenklasse carbon

Tsja, het gaat hier om een impressie, niet om exacte wetenschap. Toch durf ik mijn uitspraak wel aan. Reden: voordat de Crossmax SL S’en mijn wielen-van-dienst werden, reed ik rond met Roam 50-wielen van Sram. Net als de Crossmax SL S’en met 24 platte spaken van gelijke lengte, 25 mm binnenbreedte en een asymmetrisch velgprofiel, maar dan van carbon. Ook qua gewicht ontlopen ze elkaar nauwelijks; de carbon Roams wegen met 1.655 gram verrassenderwijs zelfs 60 gram meer dan de aluminium Crossmax SL S’en. Prijsverschil is er wel, en flink ook. Ondanks dat de Roams, als het om carbon wielen gaat, ‘instapmodelletjes’ zijn, kosten ze toch nog € 1.250,-. Dat is € 500,- meer dan de aluminium Crossmaxen! Ik heb een aantal keren om en om met beide wielsets gereden, met identieke banden op gelijke druk. En telkens weer verbaasde ik me over het grote verschil dat ik waarnam, met name op routes met wortels en keien.

“In tegenstelling tot de carbon Roams zijn de alu Crossmaxen zeer voorspelbaar. Dat geeft niet alleen meer vertrouwen, maar is ook minder vermoeiend.”

De Roams rijden en sturen zeer direct, maar voelen soms ook hard en bokkig aan en komen zo nu en dan zelfs onaangenaam onvoorspelbaar uit de hoek. Dat hele directe missen de Crossmaxen, maar slap zou ik ze beslist niet willen noemen. Integendeel; ze volgen zonder morren mijn stuurinstructies en zetten trapenergie direct om in snelheid. Maar in tegenstelling tot de carbon Roams reageren de aluminium Crossmaxen op ruwe ondergronden veel voorspelbaarder. Dat geeft niet alleen meer vertrouwen, maar is ook minder vermoeiend. Met name aan het eind van een lange tocht is dat een kwaliteit die ik zeer op waarde weet te schatten.

Conclusie

Op zoek naar een nieuwe wielset en moeite met kiezen tussen middenklasse carbon en topklasse aluminium? Ik zou het wel weten: topklasse aluminium! Want alhoewel de uitkomst van de vergelijking tussen mijn eigen Sram Roam 50’s met carbon velg en de Mavic Crossmax SL S met aluminium velg uitsluitend representatief is voor deze twee wielsets, ligt de veronderstelling voor de hand dat mijn ervaring met wielen van andere merken niet heel veel anders geweest zou zijn. Maar goed, als ik me omwille van de zuiverheid toch beperk tot de wielen waarmee ik zelf gereden heb, dan stel ik vast dat de Sram Roams, ondanks hun fraaie carbon velgen, al weken ongebruikt aan het plafond van mijn werkplaats hangen, ten faveure van de aluminium Mavic Crossmax SL S’en. Die rijden gewoon lekkerder. En ze zijn nog veel goedkoper ook. Dat noem ik dubbele winst.

“Op zoek naar een nieuwe wielset en moeite met kiezen tussen middenklasse carbon en topklasse aluminium? Ik zou het wel weten: de aluminium Mavic Crossmax SL S.”