Test | RockShox SID SL Ultimate 2024: compressiedemping nu met drie standen

Tekst: Jeroen van den Brand // Foto’s: Arjan Kruik & Jeroen van den Brand

Rockshox’ Sid-familie is sinds 2020 breder, dan wat ooit begon als familie aan voorvorken en achterdempers puur voor crosscountry-racers. Nu bestrijkt de Sid-familie een veel breder marktsegment. Naast de Sid SL met 32 millimeter binnenpoten, was de dikkere Sid (zónder ‘SL’-toevoeging) met z’n 35 millimeter dikke binnenpoten en algeheel bredere bouw én tot 120 millimeter veerweg vier jaar geleden een aangename verrassing. Een logische stap, want het xc-segment wordt alsmaar ruiger. De marktsegmenten voor crosscountrybikes van trailbikes vloeien stilaan steeds meer in elkaar over. En 110 of 120 millimeter veerweg is daarbij inmiddels óók de trend is voor crosscountrybikers tussen de lintjes.

Sid en Sid SL vernieuwd voor 2024

Met de Sid SL en Sid-voorvorken biedt Rockshox sinds de laatste update-ronde afgelopen zomer een nóg meer afgewogen selectie. De Sid SL is er nu met 100 én 110 millimeter veerweg. De dikkere Sid met z’n 35 millimeter binnenpoten is er óók met 110 en daarnaast met 120 millimeter veerweg. De SL kies je dan voor het lagere gewicht. Zijn meer stijfheid en comfort je streven, dan ben je bij de nieuwste generatie Sids met 35 millimeter binnenpoten het beste thuis. Deze kregen namelijk ook een vernieuwde DebonAir+ luchtveer, met méér volume dankzij nu langere binnenpoten. Het positieve volume nam met 16 procent toe, terwijl de negatieve luchtkamer maar liefst 50 procent is vergroot. En juist door die vergrootte negatieve luchtkamer spreekt de Sid bovenin z’n veerweg nóg beter aan.

De vergrote DebonAir+ luchtveer gaat aan de Sid SL voorbij. Toch heeft Rockshox óók bij de Sid SL voor 2024 een en ander vernieuwd. Zo heeft de Sid SL Ultimate, net als de Sid Ultimate een nieuwe vorkkroon. Die is iets anders bewerkt. Bij de Sid resulteert dat in een gewichtsreductie van bijna 60 gram. De Sid SL weegt vanwege z’n nieuwe kroon echter 26 gram méér. Ongetwijfeld is het Rockshox bij de ontwikkeling van de nieuwe vorkkroon voor de Sid SL te doen geweest om de stijfheid, om ook in de versie met 110 millimeter veerweg voldoende torsiestijf te zijn. Met een gewicht van 1.369 gram, gewogen mét steekas en de stuurbuis op volle lengte, slaat Rockshox met de 2024 Sid SL nog steeds géén modderfiguur. Het is nog altijd één van de lichtste voorvorken in de markt.

Torque caps

Van mij had Rockshox echter óók een ander nieuwigheidje van de Sid óók op de Sid SL mogen doorvoeren. Beide vorken hebben dropouts die bedoeld zijn naven met ’torque caps’. Dat zijn asuiteinden met een grotere diameter (31 millimeter). Die vergrote asuiteinden én het grotere oppervlak van de dropout geven het geheel merkbaar meer stijfheid. Het aantal voornaven mét de grotere torque caps is echter gelimiteerd.

Bij de vernieuwde Sid heeft Rockshox adapterplaatjes die je aan de binnenzijde van de dropout schroeft, zodat een naaf met normale diameter asuiteinden (± 21 millimeter) alsnog mooi centreert voor het gat van de steekas en je dus de steekas moeiteloos door de naaf steekt. We zagen dit eerder bij de dikkere Pike bijvoorbeeld. Maar bij de Sid SL is die optie er niet. Dus moet je handmatig de boel goed uitlijnen voor je de steekas door de naaf kunt steken. En dat terwijl je juist bij een xc-race voorvork in wedstrijdomstandigheden wel gebaat bent bij een snelle wielwissel. Goed, aftermarket zijn er wel losse inlegplaatjes verkrijgbaar, alleen die plak je op de dropout. Hoe lang dat goed blijft gaan…?

Nieuwe compressiedemper met twee of drie standen

Op het gebied van de demping is er niets veranderd. Althans, qua werking. Afhankelijk van het specifieke model Sid of Sid SL wordt er nog steeds de bekende Charger Race Day-, Charger XC- of Rush XC-demper toegepast. Wél nieuw is dat je nu bij elk van deze versies naast een compressiedemper met twee standen, óók een driestanden-optie kunt kiezen.

Bij deze nieuwe versie met drie compressiestanden (3P) zit er tussen de ‘open’ en ‘dicht’ (lockout) een ‘pedal’-stand. Hierbij is de compressiedemper dus niet volledig dicht gezet, maar staat-ie evenmin volledig open. Het idee hierbij is dat de voorvork minder gretig reageert, zodat je efficiënt(er) een beklimming of bijvoorbeeld een flowtrail rijdt, zonder dat je tractie verliest zoals bij de lockout-stand. Heb je overigens al een Sid of Sid SL (vanaf modeljaar 2021), dan kun je die met een losse Charger Race Day 3P-demper upgraden. Met een prijs van 319 euro is dat niet bijster goedkoop, trouwens.

Bedienen kan overigens naar keuze vanaf de vorkkroon, of via een remote op het stuur. En voor dat laatste heeft Rockshox ook z’n TwistLoc vernieuwd. Naast de al eerder geteste tweede generatie TwistLoc, is er nu ook een nieuwe compactere TwistLoc Ultimate met twee of drie standen.

Al vier jaar de referentie voor souplesse én controle

Rockshox stuurde me op pad met een 2024 Sid SL Ultimate met 100 millimeter veerweg, de nieuwe 3P-compressiedemping en de vernieuwde TwistLoc Ultimate-remote. Omdat een bijpassende achterdemper met compressieverstelling in drie standen voor mijn crosscountry-fullsuspension helaas niet beschikbaar was, heb ik de setup gemonteerd op mijn crosscountry-hardtail.

De eerste rit is een feest der herkenning. De vergrote luchtveer mag dan misschien aan de Sid SL voorbij zijn gegaan, een echt gemist vind ik het niet. Toen ik vier jaar geleden op pad ging met de Sid SL Ultimate, vond ik de voorvork erg goed aanspreken. En aan die ervaring is niets veranderd. De instellingen voor luchtdruk en de rebound die Rockshox adviseert via z’n Trailhead-app zijn wederom een goed vertrekpunt en buiten wat verstellen om te merken hoe groot het effect is, rij ik nu nog steeds op de basiswaarden die Rockshox aanbeveelt. Goed, het zou ook vreemder zijn geweest als de voorvork anders zou rijden dan vier jaar geleden. Er is immers niet echt wat veranderd aan de Sid SL.

2024 RockShox Sid SL versus Cannondale Lefty Ocho

Sinds mijn eerste ervaringen met de Sid SL Ultimate en Sid Ultimate heb ik nog met diverse andere voorvorken gereden. Onder meer een Cannondale Lefty Ocho, die ik in mijn hardtail had voordat ik deze wisselde voor de 2024 Sid SL Ultimate. Hoewel de Lefty Ocho óók erg goed aanspreekt, biedt de Rockshox Sid SL Ultimate zodra de snelheid hoger wordt en obstakels groter méér tractie en controle. Remkuilen, boomwortels; de Charger Race Day-demper weet er goed raad mee. Het snelle omschakelen tussen compressie (ingaand) en rebound (uitgaand) gaat de Charger Race Day-demper erg goed af.

De Sid SL maakt daarbij efficiënt gebruik van z’n veerweg. De DebonAir+ luchtveer geeft ook halfweg de veerweg volop ondersteuning, waardoor de 100 millimeter veerweg onder normale crosscountry-omstandigheden niet snel als te weinig overkomt. De Lefty Ocho is juist wat progressiever qua luchtveer en benut minder gretig z’n veerweg. Voeg echter één, twee of drie volume-spacers toe aan de DebonAir+ luchtveer in de Sid SL en je maakt hem óók progressiever, voor als je er een actievere rijstijl op na houdt of zwaarder bent.

…versus DT Swiss F232 One

De LineAir luchtveer in DT Swiss F 232 One geeft eenzelfde gevoel als de DebonAir+ in de Rockshox Sid SL en spreekt ook soepel aan. Maar de InControl-demper in de Zwitsers voorvork legt het óók bij hoogfrequente klappen af tegen de Charger Race Day-demper in de Sid en Sid SL Ultimate en verhard eerder.

…versus Fox 32 Step-Cast

Voor dat ik de Lefty Ocho in m’n hardtail probeerde, stak er een Fox 32 Step-Cast Factory met FIT4-demper in het vooronder, terwijl ik de 2021 Sid SL Ultimate in mijn Santa Cruz Blur xc-fully uitprobeerde. Beide voorvorken doen weinig onder voor elkaar. En aangezien de Fox 32 geen updates meer heeft gehad, gaat dat mijns inziens nog steeds op. Maar de Sid SL is in z’n duurste uitvoering nog steeds een flink pak goedkoper dan de high-end evenknie van Fox. En waar Fox met die 32 Step-Cast de xc-markt vóór 2020 flink domineerde, zijn het vooral de Sid en Sid SL die je nu het meeste ziet.

Open, Pedal, Lock

Een lockout is standaard op elke voorvork en met name op m’n crosscountry-bikes gebruik ik hem vaak. Bij het staand op de pedalen klimmen op egale weg – lees: in Nederland een viaduct oprammen – zet ik m’n voorvork en op m’n fully óók m’n achterdemper op slot. Offroad kom ik zelden nog aan de lockout. Met de 3P-versie van de Charger Race Day-demper heb ik echter nu op m’n hardtail ook een optie tussen een volledig actieve óf geblokkeerde voorvork.

In de ‘pedal’-stand is de ingaande demping iets dichtgedraaid, maar dus niet volledig. Dat maant de voorvork meer tot rust. Op de lokale vuilnisbelt van 60 meter hoogte en op de langere klimmetjes op de Utrechtste Heuvelrug vind ik het een meerwaarde. Tenminste, als ik de puf heb om staand te klimmen. Want eigenlijk alleen dán heb je bij een hardtail wat aan de verhoogde compressiedemping. De voorvork geeft dan méér tegendruk en duikt dus minder snel en diep in z’n veerweg. Maar het voorwiel behoudt beter z’n grip in een kuil of op een boomstronk. Bij zittend klimmen op een hardtail is dit voordeel er met de ‘pedal’-stand niet.

De compressiedemping met drie standen heeft in mijn optiek vooral toegevoegde waarde op een fully. Uiteraard moet je achterdemper dan óók drie standen hebben. Je kunt zodoende zittend klimmen met beduidend minder beweging in je veersysteem. Maar je behoudt wel tractie op voor- en achterwiel. Het argument dat dit werkelijk efficiënter klimt is zonder uitgebreide metingen noch te bevestigen, noch te ontkrachten. Maar feit is wel dat velen het zo ervaren en dát alleen al bewijst de meerwaarde van zo’n tussenstand.

TwistLoc Ultimate

Met de lancering van de 2024 Sid-familie, introduceerde Rockshox ook TwistLoc Ultimate-remote. Deze is net zo compact als de eerste generatie van de TwistLoc, maar werkt zonder knop voor de ontgrendeling. Je draait simpelweg in beide richtingen op en neer tussen de twee, of in mijn geval drie standen. Het is eigenlijk best bijzonder dat Rockshox naast z’n tweede generatie TwistLoc met het grote handvat óók deze TwistLoc Ultimate op de markt brengt. Of eigenlijk vooral andersom. Want deze beduidend compactere TwistLoc Ultimate is wél makkelijk te combineren met andere hendels. Nagenoeg elke hendel voor de bediening van je dropper-zadelpen past moeiteloos.

Op mijn xc-fully heeft mijn Fox-achterdemper een behoorlijk sterke veer in z’n compressiebediening. Juist daarom bevalt me die grotere, tweede generatie, van de TwistLoc me ook erg goed. Want me het grotere handvat is die kracht vanuit de hand ook goed over te brengen. Op mijn hardtail heb ik uiteraard alleen de voorvork te bedienen. En dat gaat uiterst licht. Parallel heb ik nu een xc-fully ter test met TwistLoc Ultimate die zowel een Sid SL als een Rockshox-achterdemper in de 2P-uitvoering bediend. Ook die combinatie bedient licht met TwistLoc Ultimate. De grip is ruim voldoende en door de compacte bouw valt-ie ook minder op. Overigens blijft de TwistLoc Ultimate ook gewoon prima op z’n plek staan. Per ongeluk je voorvork ontgrendelen tijdens een forse sprint zie ik niet snel gebeuren.

Siliconenhandvatten

Rockshox levert de TwistLoc Ultimate met handvatten van silicone zonder textuur, of rubber mét textuur. Voor de duidelijkheid; dit betreft dan het rechter handvat en het kortere handvat dat je naast de remote monteert. Ik kreeg de handvatten van siliconenmateriaal meegeleverd. Als je de TwistLoc los koopt, dan heeft deze altijd de rubberen handvatten. De silicone versies worden door sommige fietsfabrikanten gespecificeerd en zijn in principe niet los leverbaar.

Vaak zijn siliconenhandvatten redelijk dik en daardoor goed dempend. Deze exemplaren van Rockshox zijn echter niet dikker dan gemiddelde rubber handvatten. En ze dempen dan ook niet veel beter. Ze bieden ondanks het ontbreken van structuur, maar juist vanwege het materiaal volop grip. Oók wanneer het nat is. Wel merk ik dat het materiaal snel oprult. Na één (!) rit vertoonde de onderzijde van het handvat rechts op m’n stuur al een ruwe plek. Ik schuif hier stelselmatig met m’n duim (in een handschoen) langs om m’n Shimano-shifter te bedienen. Inmiddels heel wat ritten later is die slijtplek wel iets vergroot, maar niet progressief. Ook op de hoeken van de handvatten rult (of rafelt) het materiaal na de eerste ritten iets. Maar gedurende de voorbije extreem modderige maanden is dat niet echt meer toegenomen.

Conclusie

De vernieuwde TwistLoc Ultimate is eenvoudig en doeltreffend. Het handvat is niet veel groter dan een regulier lock-on-exemplaar. Desondanks laat de draaischakelaar zich gemakkelijk en licht bedienen. Door z’n compacte bouw combineert-ie veel gemakkelijker met bijvoorbeeld de hendel van je dropper-zadelpen. Maar met een adviesprijs van 133 euro de TwistLoc Ultimate wel erg prijzig.

De Sid SL er het meest bekaaid vanaf gekomen bij de opfrisronde die Rockshox de Sid-familie voor 2024 gaf. Maar erg is dat in mijn optiek niet. De DebonAir+ luchtveer die Rockshox in de gehele Sid SL-serie toepast, is anno 2024 nog steeds een referentie in het xc-race segment. De combinatie van souplesse bovenin, ondersteuning in het midden van de veerweg en de opties tot aanpassen middels volumespacers. De Charger RaceDay-demper die je bij de 2024 Rockshox Sid SL Ultimate en Select+ modellen tegenkomt kent voor het xc-segment op dit prijspunt geen gelijke. Voor Fox voorvork met een gelijkwaardige FIT4-demper betaal je simpelweg veel meer.

“In mijn optiek is de driestanden-optie vooral thuis op een fully. Zittend op het zadel heb je dan tijdens het klimmen meer rust in voor- en met name de achtervering. En terwijl je volop je vermogen omzet om tegen de zwaartekracht te vechten, heb je dan ook nog tractie in kuilen of obstakels die onder je achterwiel rollen.”

Het enige échte nieuwe is de optie voor een compressieverstelling in drie standen. Op een hardtail vind ik die ‘pedal’-stand niet per se een toevoegde waarde. Zoals een hardtail ook meer digitaal rijdt, is het schakelen tussen simpelweg ‘open’ of ‘lock’ voor de meesten snel toereikend. Tenzij je onverharde hellingen óók zo vaak mogelijk staand op de pedalen opbeukt. Dan kan de ‘pedal’-stand je tegendruk bieden, zonder dat je voor tractie en comfort alleen toegewezen bent op een voorband op lage druk. In mijn optiek is de driestanden-optie vooral thuis op een fully. Zittend op het zadel heb je dan tijdens het klimmen meer rust in de voor- en met name achtervering. En terwijl je volop je vermogen omzet om tegen de zwaartekracht te vechten, heb je dan ook nog tractie in kuilen of obstakels die onder je achterwiel rollen.