Test | SQlab 50X: Kloeke kunststof platformpedalen

Tekst: Henk Boorsma // Foto’s: Arjan Kruik

SQlab 50X platformpedalen: niet klikken maar ‘kleven’

Zolang als ik mountainbike , zolang rijd ik ook al met klikpedalen. En zolang als ik klikpedalen rij, heb ik ook al slapende en koude voeten. Collega Arjan adviseerde me daarom eens platformpedalen te proberen. Doordat op dit soort pedalen en bijpassende, meer soepele schoenen de voet niét in een vaste stand gefixeerd is, zou dat wellicht mijn probleem kunnen oplossen. Bovendien kun je als je niet vastgeklikt zit, makkelijker een voetje bij de grond zetten als dat nodig is. Nou is dat op mijn thuisparkoers Leersum niet echt nodig, want daar kan ik iedere bocht wel dromen. Maar de trip naar het Italiaanse Zuid-Tirol die ik met Arjan ga ondernemen is een heel ander verhaal: smalle, uitdagende paden in alpine terrein.

Voor die trip monteer ik een paar SQlab 50X-platformpedalen aan m’n bike en trek ik een paar Bontrager Flatline-schoenen aan m’n voeten. Die schoenen heeft collega Arjan al eerder op deze site beschreven, ik ga het hier dus alleen maar over de pedalen hebben.

Kunststof platformpedalen in drie asbreedtes

Het vezelversterkte kunststof platform van de SQlab 50X-pedalen is met 115 x 105 millimeter behoorlijk groot, maar met 20 millimeter tevens ook nogal dik. En ook niet echt licht: een paar weegt 440 gram. Aan elke kant van de body zitten 11 pinnen. Omdat het platform niet van metaal is, zijn die pinnen geborgd met verzonken borgmoertjes. Het platform draait op een stalen as, met een de binnenkant IGUS-glijlagers en aan de buitenkant hoogwaardige cartridge-lagers. Die as is een van de onderscheidende kenmerken van de 50X-en: SQlab brengt deze pedalen namelijk met drie verschillende aslengtes, met onderling 5 millimeter verschil.

Niet meer klikken heeft voordelen

Eerst even dit: sinds ik platformpedalen rij heb ik veel minder last van slapende of koude voeten. De combinatie van meer bewegingsruimte ín de schoen – met name bij de voorvoet – en veel meer bewegingsruimte óp het pedaal, komt de doorbloeding van m’n voeten ten goede. Dat is dus alvast een succes. En ook het snel kunnen bijzetten van een voet in listige bochten is erg fijn. Sterker: juíst omdat dat zo makkelijk gaat, doe ik dat veel vaker.

Ander voordeel: als het tóch misgaat, dan ben je sneller weg bij je fiets. Dat ervaar ik als ik tijdens de omronding van de Latemar, tijdens een afdaling over een met hoog gras begroeide skipiste, een diepe afwateringsgeul over het hoofd zie. Ik ga kansloos over de kop. Door een koprol te maken kan ik mijn val breken en is er uiteindelijk niet veel aan de hand. Maar als ik vastgeklikt had gezeten, dan was de kans groot geweest dat deze onoplettendheid veel meer schade had opgeleverd dan alleen maar een deuk in m’n ego.

Veel grip, maar niet té veel

Dan de SQlab 50X pedalen. Die zijn me goed bevallen. De grip is goed, maar niet té goed. Dat wil zeggen dat ik tijdens het rijden nog wel m’n voet min of meer kan herpositioneren. Tijdens afdalingen glij ik geen enkele keer van de pedalen, in beklimmingen één keer. Dat is als ik onverwachts een steile sectie moet nemen. M’n verzet staat te zwaar en m’n voeten zijn te weinig boven de pedaalas gecentreerd, waardoor de pedalen kantelen en ik eraf glij. Een pijnlijk leermoment. Gedurende de trip merk ik dat ik sowieso steeds vaardiger word op de SQlab 50X-pedalen. Omdat ik m’n vertrouwde spd-springtechniek gebruikt lukt springen in eerste instantie niet goed, maar al gaande merk ik dat je met een andere techniek óók met platformpedalen prima kunt springen.

Na afloop van de trip zijn alle pinnen nog recht, heeft de kunststof body confrontaties met rotsen en wortels probleemloos weerstaan en draait-ie nog soepel rond z’n lagers. Maar goed, regen hebben we niet gehad, dus uitspraken over de duurzaamheid van de glij- en kogellagers zijn nog niet echt aan de orde. Maar je bike niet afspuiten met een hogedrukspuit helpt in dat opzicht natuurlijk veel. Slijtdelen als assen, lagers en afdichtingen biedt SQlab overigens op dit moment nog niet aan, maar dat gaat in de nabije toekomst volgens SQlab wel gebeuren.

En heb je wat aan die verschillende aslengtes?

Die verschillende aslengtes die SQlab brengt lijken mij in principe een goed idee. Bij mijn schoenmaat 44 lijkt pedaalmaat medium gewoon goed te zijn. Het platform is groot genoeg, de afstand tot de crank ook; de binnenkant van m’n schoenen schuurt er niet langs. Ook de achterbrug van m’n bike raak ik niet met m’n hielen. Ik heb dus niet de behoefte aan een langere as die m’n voet verder naar buiten positioneert. Of aan een kortere die het omgekeerde doet.

Ik denk dat het gebruik van pedaalassen in verschillende lengtes een effectieve manier is om verschillende voetmaten te accommoderen. Maar ik vraag me wel af of het aanbieden van een platform in verschillende maten niet net zo effectief is. Zoals het eveneens Duitse onderdelenmaker Syntace doet; die brengt z’n NumberNine platformpedalen in drie maten. Hun insteek: hoe groter de voet, hoe groter het platform. Voordeel hiervan is dat, in theorie althans, het oppervlak van het platform en dat van de schoenzool beter met elkaar overeenkomen.

V-vorm en zitbotjesafstand

Die ándere reden dat SQlab de 50x pedalen met verschillende aslengtes aanbiedt – om je voeten in een V-vorm op de pedalen kunnen plaatsen – heeft op zich niets te maken met het formaat van het platform. In dat opzicht is het dus goed dat SQlab keuze biedt. Schuren je hielen langs de achterbrug, dan kan je dat probleem oplossen door over te stappen naar een 50X-pedaal met een 5 millimeter langere as.

SQlab haalt ook nog de zitbotjesafstand aan: bij een grotere zitbotjesafstand kan je voor een langere pedaalas kiezen. Dat zou kunnen, maar ik denk dat dit soort zaken op platformpedalen minder relevant is dan op klikpedalen. Immers, júist op platformpedalen is – letterlijk – geen sprake een vaste voetpositie. Die relatieve bewegingsvrijheid heeft nadelen, maar beslist ook voordelen. Niet voor niets lost de overstap van spd- naar platformpedaal vaak knieproblemen op. Of, zoals in mijn geval, koude en slapende voeten.

Conclusie

Ik betreur mijn overstap van spd’s naar platformpedalen geen moment. Althans, nu ik eraan gewend ben. Want dat is wel een dingetje, je moet écht even de tijd nemen om je de andere trap- en rijtechniek eigen te maken die flatpedals van je verlangen. Uiteindelijk overwegen voor mij de voordelen tegenover de nadelen. Dat wil zeggen: een betere doorbloeding van mijn voeten en de mogelijkheid razendsnel een voet op de grond te kunnen plaatsen als dat nodig is versus niet meer kunnen trekken aan de pedalen. Ik vraag me trouwens af in hoeverre ik écht aan de pedalen trek tijdens het trappen; ik ben met de SQlab 50X-en niet langzamer dan met m’n klikpedalen. Blijkbaar compenseert m’n lichaam de andere verbinding met de pedalen.

“Het platform van de SQlab 50X pedalen is voor mijn schoenmaat 44 niet te klein noch te groot, de pinnen bieden prima grip en zijn indien nodig snel en makkelijk te vernieuwen. En de kunststof body verteert onvrijwillig contact met rotsen en wortels probleemloos. Ook de lagers en de afdichting lijken kwalitatief prima.”

De SQlab 50X pedalen zelf zijn prima. Okay, het zijn geen lichtgewichten. En ze zien er ook een beetje lomp uit. Maar het platform is voor mijn schoenmaat 44 niet te klein noch te groot, de pinnen bieden prima grip en zijn indien nodig snel en makkelijk te vernieuwen. En de vezelversterkte kunststof body verteert onvrijwillig contact met rotsen en wortels probleemloos. Ook de lagers en de afdichting lijken kwalitatief prima, alhoewel ik hier pas concrete uitspraken over kan doen na meer kilometers en vooral meer slecht weer. De drie verschillende aslengtes, tot slot, bieden zeker toegevoegde waarde als het gaat om de aanpasbaarheid aan verschillende voetmaten en voetposities. Maar mijns inziens zouden drie verschillende platformformaten in dit opzicht écht het puntje op de i zijn.