Test | Stevens Sonora GX AXS 2022 mountainbike

Tekst en foto’s: Arjan Kruik

Met speciale dank aan Klein Tweewielers voor het leveren van de testfiets.

Stevens Sonora GX AXS: carbon hardtail zonder poespas?

Afgelopen jaar vierde het Duitse merk Stevens z’n dertigjarige jubileum. Als je even snel terugrekent, weet je dat ze al sinds 1991 actief zijn. Maar eigenlijk al langer, want Stevens Bikes is voortgekomen uit de Hamburgse fietswinkel Radsport Von Hacht, die al in 1979 z’n deuren voor het eerst opende. In 1984 kwam daar een groothandel bij en in 1991, toen de mountainbikevloedgolf uit de USA Europa overspoelde, werd het merk Stevens Bikes in de markt gezet. Een verzonnen naam, er was geen mijnheer Stevens of zo, maar het klinkt wel Amerikaans en daar ging het toen om. En alhoewel Stevens met die dertig jaar natuurlijk niet in de schaduw kan staan van écht oude fietsmerken – sommige zijn makkelijk drie tot vier keer zo oud – was het Hamburgse merk er als het om mountainbikes gaat wel vroeg bij.

“Leuk, zo’n merk met een verhaal, maar dat alleen is tegenwoordig niet meer voldoende om fietsen aan de man te brengen. Frame, geometrie, afmontage, prijs; het moet allemaal kloppen, dertigjarig jubileum of niet.”

De Stevens Sonora GX AXS – de carbon hardtail van 3.659,- euro die ik een paar weken in huis heb gehad – kan dus bogen op een rijke historie. Zo’n verhaal is leuk, maar tegenwoordig niet meer voldoende om fietsen aan de man te brengen. Frame, geometrie, afmontage, prijs; het moet allemaal kloppen, dertigjarig jubileum of niet. Maar no worries, dat lijkt op het eerste gezicht allemaal in orde te zijn. Ik begin maar even met het frame. Stevens gebruikt voor de monocoque-constructie high modulus-vezels. Vanwege hun hoge sterkte kan je met minder vezels toe, met een lager gewicht als resultaat. Volgens Stevens weegt het frame van de Sonora in de maat M 1.190 gram. Licht, maar niet superlicht; verschillende merken zijn inmiddels royaal onder de kilogrens gedoken. De complete fiets komt op 10,28 kg.

Frame: lekker licht en stijf

Ja, Stevens is een Duits merk en dus is er veel aandacht voor de beruchte STW-waarde, de verhouding tussen gewicht en stijfheid waar de Duitse fietsbladen in hun testlabs altijd helemaal op los gaan. Maar de technici van Stevens hebben óók gekeken naar het optimaliseren van het rijcomfort en de tractie. Want een superstijve achtertrein mag dan snel aanvoelen, in de praktijk is een achterkant die wat meer meegeeft toch écht sneller. En bovendien minder vermoeiend. De zitbuis van de Sonora is daarom aan de onderkant afgeplat en staande achtervork is slank geconstrueerd. Hierdoor kan de zadelpen in theorie wat makkelijker naar achteren kan buigen als het achterwiel een oneffenheid raakt.

“Vooruitlopend op mijn rij-impressie kan ik je melden dat de achterbrugconstructie werkt, maar dat je er qua comfort ook niet te veel van moet verwachten.”

Vooruitlopend op mijn rij-impressie kan ik je melden dat deze achtertreinconstructie zeker werkt, maar dat je er ook niet te veel van moet verwachten. De Sonora is en blijft een echte hardtail. Bovendien: een paar psi minder druk in je achterband doet merkbaar meer voor de tractie en het rijcomfort. Aan de andere kant: alle beetjes helpen en de Sonora is zeker comfortabeler dan bijvoorbeeld de eveneens uit Duitsland afkomstige, kneiterharde Radon Jealous waarmee we vorig jaar reden.

Geometrie: fijn voor de Lage Landen

Dan de geometrie. Alhoewel het carbon kader van de huidige de Sonora inmiddels in z’n derde levensjaar zit – Stevens introduceerde dit frame in 2020 – zijn de hoeken en maten nog steeds actueel. Ik som ze even voor je op: een balhoofdbuishoek van 69,5 graden, een zitbuishoek van 73,5 graden, een 60 cm bovenbuis met een 8 cm stuurpen en een achterbrug van 43,5 cm. De wielbasis is 111 cm. De reach en de stack bedragen respectievelijk 43 en 61 cm. Begrijp me goed, dit zijn geen revolutionaire maten zoals je die op de nieuwste hardtails van Cannondale of Pivot terugvindt, maar ze vormen met elkaar wel een beproefde framegeometrie die een groot publiek aanspreekt.

“Feit is wel dat deze Stevens al vanaf de eerste meters vertrouwd aanvoelt. Vertrouwd en zeker; moet ik soms even aan een testfiets wennen voordat ik zonder te remmen een bocht in durf te duiken, met de Sonora ga ik er direct vól in.”

Ik weet niet of ik mezelf ook moet rekenen tot ‘het grote publiek’. Feit is wel dat deze Stevens, nadat ik eerst de luchtdruk en de demping van de voorvork heb ingesteld, al vanaf de eerste meters vertrouwd aanvoelt. Vertrouwd en zeker; moet ik soms even aan een testfiets wennen voordat ik zonder te remmen een bocht in durf te duiken, bij de Sonora ga ik er direct vól in. De voor- en achterkant zijn prettig met elkaar in balans, met een neutraal stuurgedrag en veel grip op beide wielen. En als-ie tóch gaat glijden, dan is dat meestal eerst met het achterwiel. Diezelfde kwaliteiten maken van deze Duitser ook een solide daler. Althans, voor een hardtail met zoveel xc-genen als de Sonora.

Zitpositie: efficiënt maar ontspannen

Wat bij deze evenwichtige rijeigenschappen zeker meespeelt is de combinatie van een relatief lange bovenbuis, een relatief korte stuurpen en een omhoog gebogen stuur. Hierdoor is de zitpositie gematigd sportief, zonder polsen, schouders en nek zwaar te belasten. Vanwege die riser-bar staan zadel en de handvatten namelijk – bij mij althans – op nagenoeg gelijke hoogte. Ik vind dat fijn rijden, ik heb op mijn eigen bike dezelfde set-up. Ben jij een hardcore bosbeuker die liever dieper zit, voor een meer efficiënte trappositie? Geen probleem: het omdraaien van de stuurpen brengt de handvatten al flink omlaag en moet de zit nog racy-er, dan brengt een recht xc-stuur uitkomst. Op dit vlak zijn er dus genoeg tuningmogelijkheden, ook al omdat de balhoofdbuis maar 10 cm kort is.

“Niks zo persoonlijk als de zitpositie. En wie dieper wil zitten koopt voor een paar tientjes aan vlak stuur, toch? Zou de Stevens Sonora mijn eigen bike zijn, dan zou ik ‘m qua stuur lekker houden zoals-ie is.”

Zo’n dieper stuur zou ook de klimeigenschappen van de Sonora naar een nog hoger plan tillen. In steile beklimmingen geeft een lagere cockpit nou eenmaal meer druk op het voorwiel. Maar goed, met het hoge standaard stuur is het ook al een fijne klimmer. Bovendien: door over het stuur uit te weiden maak ik het misschien belangrijker dan het is. Immers, niks zo persoonlijk als de zitpositie. Wie dieper wil zitten koopt voor een paar tientjes aan vlak stuur, toch? En was deze Sonora mijn eigen bike, dan zou ik ‘m qua stuur lekker houden zoals-ie is. Klimmen en dalen zijn daarmee voor mij optimaal in balans.

Onderdelen: veel licht, beetje schaduw

Met het stuur ben ik bij de onderdelen van de Sonora GX ASX aanbeland. Grosso modo is de afmontage van deze Stevens dikke prima, met veel licht en een beetje schaduw. Eerst maar even dat laatste: met de gemonteerde X 1900 Spline-wielen van DT Swiss is op zich helemaal niks mis. Modern brede xc-velg, degelijke naven, hoge bouwkwaliteit. Maar ja, dat gewicht. Dik 1.850 gram weegt een set. “Gewoon harder trappen!”, ik hoor je wel. Maar dat is het punt niet. Een fiets van deze prijs (€ 3.659,-) en met deze ambities (Stevens: “World Cup-beproefd”) verdient in mijn beleving lichtere wielen. Want hoe je het ook wendt of keert: als het om xc-wielen gaat is lichter altijd beter. Dus waarom geen lichtere wielen op Stevens’ xc-topmodel?

“Ik ben bang dat Sram het antwoord is. Of meer precies: Sram GX AXS, de elektronische schakelgroep waarmee de Stevens Sonora is uitgerust. Schakelt feilloos, altijd en overal. Op dit punt dus niks dan lof. Maar elektrisch schakelen kost wel knaken.”

Ik ben bang dat Sram het antwoord is. Of meer precies: Sram GX AXS, de elektronische schakelgroep waarmee deze Sonora is uitgerust. Schakelt feilloos, altijd en overal. Maar elektrisch schakelen kost wel knaken. Ten opzichte van een mechanische Sram GX-aandrijflijn een kleine 500,- euro extra. En het budget dat de product-manager van Stevens naar Sram heeft gebracht, kan-ie vervolgens niet meer uitgeven aan premium wielen. Hier zie je maar weer; fietsen bouwen is keuzes maken. En in dit geval zou ik zelf andere gemaakt hebben. De rest van de onderdelen is overigens gewoon goed. Veel degelijk spul van Stevens eigen onderdelenmerk Oxygen, krachtige en betrouwbare Shimano XT-remmen, snelle en lichte Schwalbe xc-rubbers met superlichte Aerothan-binnenbanden en – niet onbelangrijk – een lichte en fijne SID SL Select+ voorvork van RockShox.

Conclusie

Heerlijke fiets, die Sonora van Stevens, ik kan niet anders zeggen. Fijne rijeigenschappen, goed uitgebalanceerde geo, lekkere zitpositie, niet eens zo heel oncomfortabel voor een hardtail en behoorlijk licht. Een bike dus zonder kapsones, zoals je verwacht uit een havenstad als Hamburg, waar men wars is van overbodige toeters en bellen en liever gaat voor het leveren van maximale waar voor je geld? Toch niet helemaal. Dat ligt aan de draadloze elektronische transmissie die deze Sonora zijn naam geeft: Sram GX AXS. Prachtig spul dat altijd en overal doet wat Sram belooft: feilloos schakelen. Maar schakelen op batterijen is wel bling. En bling kost geld, waardoor Stevens heeft moeten beknibbelen op de wielen. Die zijn daardoor zwaarder dan ik graag zou willen.

“Als ik voor de keuze zou staan mijn spaargeld naar de Stevens-dealer te brengen, dan stopte ik dat geld liever in lichtere wielen dan in een schakelsysteem op batterijen. Ik zou daarom eerder mijn oog laten vallen op de Stevens Sonora ES.”

Als ik zou besluiten mijn spaargeld naar de Stevens-dealer te brengen, dan stopte ik dat liever in lichtere wielen dan in een schakelsysteem op batterijen. Ik zou daarom eerder mijn oog laten vallen op de goedkopere Stevens Sonora ES. Die heeft hetzelfde frame en dezelfde wielen, maar is rondom uitgerust met Shimano XT. Maar omdat de Sonora ES met € 2.949,- ruim zevenhonderd euro goedkoper is, kan de Stevens-dealer als je een paar honderd euro extra op de toonbank legt, vast en zeker iets regelen met een lichtere wielset. Maar goed, dat is wat ik zou doen. Als jij elektronisch schakelen helemaal te gek vindt, dan moet je de Stevens Sonora GX AXS natuurlijk gewoon nemen. Want rijden, dat doet-ie als de beste.