Test | Sunrace CSMS3: 10-speed wide-ratio cassette voor gravelbikes

Tekst & foto’s: Arjan Kruik

Sunrace CSMS3 11/40-tands: wide-ratio cassette voor 10-speed gravelbikes?

Natuurlijk, échte wielrenners komen niet meer bij van het lachen als je het hebt over cassettes met een extra breed bereik. “Als je één-op-één niet meer rondkrijgt, dan heb je niet hard genoegd getraind!” Alhoewel dat laatste ongetwijfeld waar is, zijn er ook omstandigheden denkbaar waarbij je er met trainen alléén niet komt. En al helemaal niet als je het speelveld verandert van glad asfalt naar grove gravel. Als onze fotograaf Ruben voor het fotograferen van de Gravelbike Experience – een meerdaagse graveltocht dwars over de Alpenhoofdkam – om een leenfiets vraagt, is die snel geregeld: een Cube Nuroad Pro. Deze instapgravelbike is voorzien van 10-speed Shimano GRX RX400. Alleen: het bereik van die transmissie, met 46/30-vertanding aan de voorkant en een 11/32-tands cassette aan de achterkant, is met een totaal bereik van 446 procent nogal krap. Tenminste, voor Ruben, die bijna tien kilo foto-apparatuur in z’n rugzak moet meetorsen. Een 11/40-tands wide-range cassette van Sunrace lijkt de oplossing.

557 procent bereik

Voor de goede orde: officiéél is een 11/40-tands cassette op een 2×10 Shimano GRX-transmissie géén oplossing. Immers, de GRX RX400-derailleur kan volgens de richtlijnen van Shimano kransjes tot maximaal 36 tanden aan. En dus géén 40. Maar wie niet waagt, wie niet wint. En gelukkig past het gewoon. Je moet dan wel even de B-schroef, die de afstand tussen de kransjes en het bovenste derailleurwieltje reguleert, wat meer indraaien. Hiermee maak je extra ruimte voor die extra grote 40er. En daarna is het gewoon business as usual, met als bonus twee lichtere versnellingen. De originele opstelling geeft als lichtste 30:32-verzet een overbrengingsverhouding van 0,94. Oftewel: voor elke crankomwenteling draait het wiel 0,94 keer. Met de Sunrace wide-ratio-cassette komen daar nu met 30:36 en 30:40 nóg lichtere overbrengingsverhoudingen van respectievelijk 0,83 en 0,75 bij. Het totale bereik is daarmee in onze GRX 400 set-up gestegen tot maar liefst 557 procent!

Getallenbrei

In onderstaande tabel en grafiek zie je de netto overbrengingsverhoudingen van de volledige GRX-opstelling en de opstelling met de Sunrace-cassette. Het lichtste verzet van de 11/32t-cassette van Shimano bevindt zich bij de 11/40t-cassette van Sunrace twee kransjes eerder (in tabel oranje gemarkeerd), waardoor er nog eens twee overbrengingen lichter volgen (in tabel groen gemarkeerd).

Probleemloos kilometers en hoogtemeters maken

Ruben blijkt na afloop van de Gravelbike Experience gelukkig met de modificatie. “Ik liep onderweg ook nog een verkoudheid op, waardoor het klimmen extra lastig was. Maar gelukkig kon ik dankzij die cassette op mijn eigen tempo naar boven peddelen. En in steile secties waar sommige deelnemers moeten afstappen, trapte ik gewoon lekker door.” Een maand later brengt Sebastiaan een gelijksoortig verhaal mee uit Slovenië, waar hij een week met dezelfde gravelbike op pad was. “Meestal is de 30:32  voor mij licht genoeg. Ik bedoel: met zo’n lichte gravelbike trap je gewoon makkelijker omhoog dan met een mountainbike. Maar aan het eind van de dag, als de vermoeidheid toeslaat, is het toch wel fijn om in steilste gravelsecties nog wat lichter te kunnen schakelen. In minder steile secties merk je wel dat de stappen tussen de versnellingen bij de Sunrace-cassette groter zijn dan bij de originele 11/32-cassette. Dat is minder prettig voor je cadans.”

Goede schakelprestaties

Als het om de souplesse en accuratesse van het schakelen gaat, zeggen zowel Ruben als Sebastiaan geen verschil te merken met een originele Shimano-cassette. Als ik vervolgens zelf de proef op de som neem, blijkt het inderdaad lastig het onderscheid te voelen. Maar als je Shimano en Sunrace om en om afwisselt, dan merk je toch wel verschil; op de Shimano-cassette laat de ketting zich smeuïger van klein naar groot verplaatsen. Of laat ik het zo zeggen: nóg smeuïger, want ook de Sunrace-cassette levert op de vlak prima prestaties. Datzelfde geldt voor de degelijkheid. Ja, de zwarte lak slijt al snel van de tanden af en dat ziet er op z’n zachts gezegd niet fraai uit. Maar het onderliggende staal vertoont na zo’n 750 Alpenkilometers, waarvan het grootste deel offroad, nauwelijks sporen van slijtage.

Conclusie

Tja, voor wie fit en sterk is, is dit artikel wellicht niet relevant. Maar niet iedereen is altijd optimaal in shape. En dan nog, aan het eind van een lange dag trappen, kan de beklimming van die laatste steile bergkam ook voor bikers die wel fit zijn toch nét even teveel van het goede zijn. En dan is het fijn om nog een of twee extra lichte verzetten tot je beschikking te hebben. Met de Sunrace CSMS3 11/40t haal je die in huis. In ons geval voor een Shimano GRX 10-speed transmissie, maar ook 2×11-speed systemen laten zich op soortgelijke wijze aanpassen. Realiseer je daarbij wel, dat die twee lichtere verzetten die je erbij krijgt resulteren in grótere stappen tussen de kransen. En met name in het middelste bereik van de cassette kan dat storend kan zijn bij het vasthouden van de cadans.

Een garantie dat de Sunrace CSMS3 11/40-tands 10-speed cassette op jouw fiets past kunnen we niet geven. Maar met de GRX RD-RX400 derailleur op onze Cube Nuroad Pro was het, na het verstellen van de B-schroef, geen enkel probleem om de boel soepel werkend te krijgen. De snelheid en souplesse van het schakelen doen daarbij nauwelijks onder voor die van het origineel van Shimano. Ook de kwaliteit van de cassette is prima. Afgezien van de (storende) slijtage aan de zwarte lak, lijkt de cassette zelf nauwelijks aangedaan door de 750 Alpenkilometers die-ie heeft moeten verteren. Overigens, de Sunrace CSMS3 ligt nu weer op een plank in onze werkplaats, want op de Nederlandse gravelroutes is 11/40-tands nogal overkill. Dus mocht je onze zandkleurige Nuroad Pro door het bos zien rijden, dan zit daar gewoon weer de originele 11/32-tands cassette van Shimano op…