Waar je bij aluminium componenten nog al eens wegkomt met het aandraaien tot een ‘kwartslag voor het breken’ van de bout, heb je bij composietmateriaal vaak minder marge. De grens tussen ‘te strak’ — waardoor je componenten beschadigt — en een stuur dat bij de eerste de beste klap onbedoeld draait, is dus ook strikter geworden.
Een goede momentsleutel mag dan eigenlijk ook niet ontbreken in je toolbox. Topeak heeft verschillende compacte versies, zoals deze Nano Torqbox DX.
Momentsleutel?
Maar wat doet een momentsleutel eigenlijk? Sommige momentsleutels begrenzen het maximale aanhaalmoment (vrij vertaald de kracht waarmee je een bout aandraait): ze slippen vanaf een vooraf ingesteld moment door. Andere sleutels geven je een duidelijke terugkoppeling wanneer je een bepaalde waarde hebt bereikt. Die terugkoppeling kan zoiets simpels zijn als een wijzer die uitslaat. Of veerdruk die voelbaar ‘doorslaat’ en/of een duidelijke ‘klik’ laat horen, om aan te geven dat je een bepaald moment hebt bereikt.
3 bitjes: voldoende
De bitjes in de Nano Torqbox DX van Topeak werken op basis van slip in combinatie met een veer. Maar omdat dat lastig is in te stellen, heeft Topeak dat al voor je gedaan. Dat betekent dus dat je verschillende bitjes nodig hebt met andere instellingen. Deze compacte set heeft een prijs van € 54,95 en heeft er drie, met waarden van 4, 5 en 6 Nm. Dat zijn meteen de aanhaalmomenten die je vaak tegenkomt op en rond je bike. Van zadelpennen en sturen tot de bouten van je diverse remschijven.
De ‘torq’-bitjes zijn zo’n 4 centimeter lang en hebben een diameter van 1,2 centimeter. Samen met inbusbitjes van 3, 4 en 5 mm, alsook torx-bitjes T20 en T25 zitten ze in een doosje dat compact genoeg is om hem mee te nemen tijdens het biken. De hele set weeg 129 gram. De rubberen riem om het doosjes heen biedt daarbij ook nog ruimte om er een multitool onder mee te nemen. Want een multitool heb je nóg wel nodig. De bitjes zijn — letterlijk — een verlenging van je multitool. Aan de afgeronde zijde van de ‘torq’-bitjes steek je je 5 mm inbussleutel. Aan de zijde met de gekleurde ring monteer je één van de inbus- of torx-bitjes waarmee je je bout aandraait. Topeak was zo slim op aan beide zijden intern een magneetje te monteren. Dat voorkomt dat het kleine bitje niet in de onvindbaarheid valt. Handig!
Nauwkeurigheid
De bediening is vervolgens simpel. Je draait de bout aan tot dat de torq-bit doorslipt. Dat gaat gepaard met een klikje. Dat is wel vrij zacht, dus je moet goed opletten om het op te merken. Goed; bouten aandraaien moet nooit een haastklus zijn, dus wat meer aandacht is voldoende om goed met de bitjes te kunnen werken.
Wel merkten we op dat de waarden waarbij de bitjes ‘klikken’, enige afwijking hebben van de geclaimde aanhaalmomenten. Zowel de 5 Nm als 6 Nm versies klikken volgens onze meting pas bij respectievelijk 5,5 en 6,5 Nm. We maten dit door de bitjes op een andere momentsleutel te monteren, waarvan we de nauwkeurigheid kennen. Door ze in serie te zetten kunnen we vaststellen welk van de twee het eerste ‘klikt’, waarbij we de nauwkeurige momentsleutel steeds 0,2 Nm strakker te zetten. Door dit enkele keren te herhalen, konden we vaststellen dat genoemde bitjes beide gemiddeld 0,5 Nm hoger zijn afgesteld. De 4 Nm bit was ‘spot-on’.
Is dit erg? Als techneut zeg ik: ‘Ja, want de afwijking is procentueel gezien best fors’. In de praktijk zul je er wel mee weg kunnen komen. Ook al vragen met name lichtgewicht carbon onderdelen bijzondere aandacht op het gebied van de klemming, durf ik de uitspraak wel aan dat wanneer je 0,5 Nm boven de opgegeven waarde zit, er nog geen probleem zal optreden.
Conclusie
Nauwkeurige spullen zijn prijzig, maar in een markt waarbij het merendeel van de consumenten hun bouten ‘gewoon aandraait’ op gevoel, is elke niet-destructieve feedback over dat aanhaalmoment al een winst. De iets afwijkende waarden die we bij deze Nano Torqbox DX vaststelden, hoeven wat mij betreft daarom geen dealbreaker te zijn. Vooral als je naar de kostprijs kijkt. Want niet iedereen heeft zin om veel geld uit te geven aan een nauwkeurige, veelal grotere momentsleutel.
Deze set is dusdanig compact dat ‘ie ook gemakkelijk mee kan in je rugzak. Vooropgesteld: het liefst sleutel je onderweg niet. Maar moet je dat onverhoopt toch doen, dan liefst meteen goed, zodat je bij thuiskomst niet alsnog aan de slag hoeft, of erger nog: iets kapot maakt. Deze Nano Torqbox DX van Topeak geeft precies die mogelijkheid.
Tekst & foto’s: Jeroen van den Brand
