Test | Trek Checkmate SLR 7: Gravelbike met snelheid standaard inbegrepen

Tekst: Jeroen van den Brand // Foto’s: Arjan Kruik & Jeroen van den Brand

Gravelracer met eigen naam

Bij Trek heette tot voor kort alle gravelbikes Checkpoint. Maar nu gravelbikes hét succesnummer zijn van de fietsindustrie, met een opmars die sterk doet denken aan de wereldwijde populariteit van de dikbandige mountainbike in de jaren ’80 en ’90, is de term ‘gravelbike’ inmiddels een verzamelterm geworden. Het genre is inmiddels volop aan het uitdijen. En net zoals er sinds het ontstaan inmiddels verschillende soorten mountainbikes zijn, begint de gravelbike ook duidelijk meerdere gedaantes aan te nemen. Zo bracht Trek al ook een meer wedstrijd georiënteerde versie van z’n Checkpoint naar de markt in de vorm van de Checkpoint SLR. Nu is er echter de Checkmate SLR. Een nieuwe naam om daarmee meteen duidelijk(er) te maken dat het écht een ander soort fiets is dan de eveneens vernieuwde, breder inzetbare Checkpoint SL Gen 3.

Terwijl de Checkpoint SL méér ruimte kreeg en nu banden tot 50 millimeter breedte kan hebben, houdt het bij de gravelracer Checkmate SLR op bij 45 millimeter rubber. Maar die zul je dan zelf moeten monteren, want standaard komt-ie met 38 millimeter brede (of smalle, zo je wilt…) banden. En mocht je nog twijfelen aan de intenties die Trek met de Checkmate SLR 7 heeft; de Girona RSL-banden hebben bovendien weinig nopjes en in het midden is het zelfs profielloos. De geïntegreerde, ietwat smalle carbon cockpit met naar binnen gedraaide grepen volgt vervolgens de laatste aero-trends. En hoewel deze gravelracer beslist geen motortje in het vooronder heeft, krijg je de snelheid er gratis bij. Nou ja, bij wijze van spreken. Want goedkoop is-ie allerminst en je moet nog steeds zelf trappen. Maar snelheid maakt-ie vervolgens als een vuurpijl met een korte lont. Feilloos… is de Checkmate SLR echter niet.

Framedetails

Niet alleen de naam wijkt af van Treks oer-gravelbike Checkpoint, maar óók het frame is duidelijk anders vormgegeven. Voor de Checkmate SLR heeft Trek goed gekeken naar z’n aero-racefiets Madone. Zodoende vind je op deze gravelracer ook de aerodynamische ‘Full System Foil’ buisvormen die er toe moeten bijdragen dat het geheel minder weerstand ondervind van de lucht. Het frame wordt gekenmerkt door vrij relatief rechte lijnen en scherpe hoeken en overgangen, waarbij met name de relatief forse, in doorsnede rechthoekige, bovenbuis opvalt. De staande achtervork is afgeplat. Maar juist in de breedte en niet in de hoogte, zoals je met oog op comfort bij veel frames ziet. Trek heeft voor comfort namelijk een andere troef: de Isospeed-constructie. Daarover verderop in dit verhaal meer.

Het Checkmate SLR-frame is volledig uit Treks 800-serie OCLV carbon opgetrokken en weegt 1.146 gram in de maat ML, aldus de fabrikant. Respectabele waarden voor een frame mét comfortconstructie. De voorvork weegt 415 gram.

Montagepunten, UDH en T47

In een tijd dat opbergruimte ín het frame eerder regel dan uitzondering is, kiest Trek omwille van het framegewicht ervoor géén gat in de onderbuis te maken. Wel zijn er montagenokjes voor een bovenbuistas en twee montagepunten onder de bovenbuis voor een specifieke frametas.

De remleidingen lopen dóór het frame en voorvork. En terwijl alle huidige beschikbare modellen zijn voorzien van een draadloze derailleur, zijn er wél kabelpoorten voor bedrade, elektrische derailleurs. Ja, meervoud. Want ook op de zitbuis kan via een losse montagebeugel een voorderailleur geïnstalleerd worden. De Checkmate SLR is echter niet compatibel met mechanische derailleurs. Voor de trapaslagers past Trek de grote T47 schroefdraadpassing toe. Tot slot is de Checkmate SLR voorzien van een UDH en is zodoende compatibel met de nieuwe 13-speed XPLR-derailleur van Sram.

Geometrie

Bij de introductie claimde Trek dat de Checkmate SLR qua geometrie een stuk ‘agressiever’ zou zijn dan z’n voorganger Checkpoint SLR. Maar wie een grove blik op de tabellen werpt, ziet geen grote verschillen. Ze zijn er wel. En opgeteld hebben ze toch een aanzienlijke impact. Daarbij houdt Trek per framemaat – het zijn er zes, van XS tot XL – er specifieke hoeken op na. Over de gehele maatreeks staat de voorvork in vergelijk met z’n voorganger bij de Checkmate SLR onder een iets flauwere hoek. De zitbuis staat juist wat rechter, wat een kortere zit oplevert. Verder is de liggende achtervork van 435 tot 426 millimeter verkort en staat de trapas nog eens 4 millimeter lager. De trapas staat nu 80 millimeter onder de horizontale lijn tussen beide wielassen. En dat is écht erg laag.

Levendig raspaard

Dat het Trek menens is met de gravelrace-insteek, is me bij mijn eerste rit op de Checkmate SLR 7 in alle glorie al duidelijk nog voordat ik de straat uit ben. Met zijn acht-en-een-beetje kilogram is deze gravelbike licht en het carbon frame is stijf. Oftewel: actie is meteen reactie. De lichtlopende, 38 millimeter ‘brede’ Bontrager Girona RSL-banden dragen beslist bij aan het gemak waarmee de Checkmate SLR 7 op snelheid komt. Ik heb veel meer de indruk dat ik op een racefiets op pad ben, dan op een gravelbike. Want op de weg naar de eerste gravelstrook in mijn achtertuin, ligt mijn kruissnelheid meteen hoog en dat zonder dat ik m’n gebit op/in het carbon stuur zet.

Aan die indruk verandert niets zodra ik de eerste gravel onder de banden hoor knisperen. Rondom de rechtuit stand stuurt de Trek Checkmate SLR 7 licht, maar ook vertrouwenwekkend. Het wisselen van spoor, of het ontwijken van putten of grote stenen gaat bovengemiddeld vlot zonder dat ik grote beweging met mijn bovenlijf of het stuur moet maken. Het gemak waarmee dat kan, zorgt ook dat de snelheid er goed in blijft. Dat levendige gedrag nodigt écht uit om stevig door te rijden. Want nog voor ik er erg in heb, schakel ik automatisch nóg een kransje kleiner om het tempo verder te verhogen. Ah, ‘mate, wordt het zo’n dag?!

“…nog voor ik er erg in heb, schakel ik automatisch nóg een kransje kleiner om het tempo verder te verhogen. Ah, ‘mate, wordt het zo’n dag?! ”

Je zou denken dat rechtuit-stabiliteit én een levendig stuurgedrag haaks op elkaar staan. Mijn testbike, in de maat S, heeft een balhoofdhoek van 71,3 graden. Ja, dat ís steil. En met een vorksprong van 49 millimeter is de naloop van het voorwiel met 70 millimeter betrekkelijk kort. Maar maakt dat de Checkmate SLR nerveus, waardoor je continu aan het corrigeren bent? Nee, dat zeker niet. Stuurgedrag wordt namelijk niet alleen bepaald door de balhoofdhoek en naloop, maar ook door zaken als de stuurpenlengte en stuurbreedte, de totale wielbasis én trapashoogte. En doordat Trek de trapas 80 millimeter onder de wielassen heeft staan, is het zwaartepunt relatief laag. En dat heeft een stabiliserend effect, zelfs bij de betrekkelijk korte wielbasis. De combinatie is best uniek en vind ik erg treffend voor een gravelracer.

Krappe bochten buiten comfortzone

De Checkmate SLR is wat z’n stuurgedrag dus méér uitgesproken dan menig andere bike die zich identificeert als gravelracer. En dat komt automatisch ook met meer uitgesproken compromissen. Want zodra ik de Checkmate SLR meer richting krappe, bochtige paadjes stuur, moet ik beduidend méér aan de bak. Treks gravelracer is simpelweg minder in zijn comfortzone zodra rechtuit-snelheid wordt ingewisseld voor scherpe, krappe en snel opvolgende bochten, die automatisch de snelheid flink drukken. Zodra de stuurverdraaiing groter wordt, merk ik namelijk dat dat opvallend veel moeite kost. Niet geholpen door de spaarzaam benopte Girona RSL-banden, is het een beste opgave om grip te houden bij het stevigere stuurwerk.

Ja, er zijn zeker gravelracers die beter uit de voeten kunnen met paadjes waar het uiterste van je stuurtechniek gevraagd wordt. Maar aan de andere kant rijdt géén van die gravelracers zó levendig en tegelijkertijd vertrouwenwekkend op de snelle, rechte stroken als de Checkmate SLR! Want zodra je weer op bredere en goedlopende stroken komt, schiet de Checkmate SLR als een Engelse volbloed in galop, met daarbij een haast telepathische sturing om alles te ontwijken dat een negatieve invloed heeft op de snelheid. Hoe ging het spreekwoord ook al weer? Horses for courses. Trek heeft klaarblijkelijk resolute keuzes gemaakt die resulteren in waar het bij gravelracen voornamelijk om draait: snelheid.

Isospeed: vooral speed en weinig iso

Trek grossiert al heel wat jaren in comfortverhogende constructies. Bij de Isopeed-versie in de Checkmate SLR scharniert de hele zadelpen rond het scharnierpunt in de kruising tussen bovenbuis en zitbuis. De klem waarin de zadelpen zit, is aan de voorzijde van het scharnierpunt als een bladveer uitgevoerd en zit vooraan vastgeschroefd aan de bovenbuis. Bij eerdere varianten van deze constructie kon je zelfs de mate van comfort instellen.

In deze Checkmate SLR ontbreekt het de Isospeed echter niet alleen aan instellingen, maar ook aan… comfort. Aanvankelijk dacht ik dat ik misschien zelf wat verkeerd in elkaar had gezet, maar ruggespraak met Trek bevestigt dat de Isospeed in de Checkmate SLR aan de stijve kant is. Wat mij betreft té stijf. Met mijn 72 kilogram bemerk ik geen noemenswaardige trillingsdemping. Niet minder maar zeker ook niet meer dan bij een reguliere carbon zadelpen. Sterker; mijn eigen Cervelo Aspero – niet bepaald een vergevingsgezinde carbon gravelracer – geeft zónder comfortconstructie eenzelfde gevoel aan mijn achterwerk en onderrug. Dat voedt weliswaar de pure snelheidssensatie, maar het dus vooral speed en weinig iso die ik bij de Checkmate SLR ervaar.

Calimero-kaart?

Het bijzondere is dat ik andere fietsmedia gemiddeld genomen andere conclusies zie trekken. Nu kan ik mijn Calimero-kaart uitspelen: zij zijn groot en ik ben met 1.67 meter klein… Dat betekent dat in veel van die andere gevallen dat de zadelpen verder uit het frame steekt. En die hefboomwerking heeft absoluut een effect. En toch; op de actiefoto’s zie je collega Sebastiaan. Hij heeft langere benen en voor hem staat het zadel dan ook hoger. Maar óók hij ervoer geen noemenswaardige demping die méér is dan je normaal bij een dunne carbon zadelpen kunt verwachten.

Niet instelbaar

Uitsteeklengte van een zadelpen is natuurlijk een gevolg van je lichaamsbouw en dus niet iets waar je invloed op uit kunt oefenen. Althans, niet zonder middeleeuwse fitnessapparatuur, waarvan ik betwijfel of die goed is voor je gewrichten. De absolute stijfheid en het niet hebben van instelmogelijkheden zijn meteen mijn grootste probleem met deze uitvoering de Isospeed. Want de constructie is niet 100 procent onderhoudsvrij en voegt gewicht toe. Niet dat de Checkmate SLR zich hoeft te schamen voor z’n gewicht. Maar als ik een koper zou zijn dan heb ik toch het liefste dat alles waar ik voor betaal, ook iets doet. Zeker als ik daarvoor tegen de negen duizend euro voor op de toonbank van de Trek-dealer moet neertellen.

Onderdelen

Sram Force AXS 1×12

Hoewel het Checkmate SLR-frame uitgevoerd kan worden met een voorderailleur, moeten alle nu verkrijgbare modellen het stellen met uitsluitend een achterderailleur. De Checkmate SLR 7 waarmee ik op pad ben heeft een Sram Force AXS 1×12-speed-aandrijving. Ik ben het voorbije jaar parallel op diverse andere gravelbikes met zowel de 2x als 1x-versie van Srams subtop-groep op pad geweest. Een uitgebreide test van beide set-ups lees je later hier op Velozine.

Kort samengevat vind ik de AXS-bediening, met aan beide grepen één hendel om op- en af te schakelen, erg intuïtief. De grepen liggen bovendien voor mij lekker in de hand.  De feedback is gewoon goed; ook op stevige stuiterpaden schakel ik nooit per ongeluk.

De 12-speed cassette met 10/44-vertanding biedt een bereik van 440 procent. Ruim voldoende voor wat ik hier lokaal doe. Maar samen met de het 42-tands kettingblad vooraan zou ik bij lang klimwerk waarschijnlijk wel een verzet of twee lichter willen. De stapgrootte bij de 1x-set-up is daarbij ook wat groot en het aanhouden van de ideale cadans is dus soms wat zoeken. Maar omdat de Checkmate SLR me sowieso uitdaagt hard te rijden, is afzien sowieso niet zo zeer een keuze, maar een gegeven…

Remmen

Hoewel Sram met de nieuwe Red AXS groep nieuwe ergonomie en verbeterde remkracht en -modulatie introduceerden, vind ik deze generatie van de Force-grepen en -remmen zeker niet behoeftig aan grondige verbetering. De Force-remmen bieden voldoende remkracht voor alles wat je met de Checkmate SLR rijdt. De remkracht is van bovenop de grepen als ook van onderuit in het stuur goed te doseren. 

Bontrager Aeolus Pro 3V-wielen

Trek voorziet z’n Checkmate SLR 7 van Bontrager Aeolus Pro 3V carbon wielen. Wie zich verdiept in wat Trek met z’n Bontrager-assortiment ook aftermarket aanbiedt, zal echter deze wielset tevergeefs zoeken. Ze zijn inmiddels opgevolgd door de Aeolus Pro 37V en 49V. Dat je de Pro 3V’s op de Checkmate SLR 7 en SLR 8 tegenkomt heeft vooral te maken met het feit dat Trek er nog volop voorraad van heeft.

Niet dat daar iets mis mee is, trouwens. Want deze carbon wielen passen prima in deze gravelracer. Ga maar na; de carbon velgen zijn 35 millimeter hoog en hebben een binnenbreedte van 25 millimeter en geven daardoor een goed aerodynamisch samenspel met banden van 38 tot 40 millimeter breedte. De 24 spaken in het voor- en achterwiel zijn afgeplat, eveneens met oog op die aerodynamica. Met een setgewicht van 1.575 gram zijn ze noch extreem zwaar, noch superlicht.

Ze zijn behoorlijk stijf, maar niet bokhard. Zeker niet zo extreem als bijvoorbeeld wielen met carbon spaken, maar algeheel vind ik het karakter van de wielen prima passen bij de gravelracer die de Checkmate SLR is. En met 108 aangrijppunten pakt het achterwiel ook bovengemiddeld snel op.

Girona RSL-banden

Bontragers nieuwe Girona RSL-banden zijn een welkome afwisseling de GR1-gravelbanden. De GR1 had ondanks z’n eveneens spaarzame profiel niet bepaald een lage rolweerstand. De 38 millimeter brede Girona RSL’s lopen gevoelsmatig erg licht. Velozine-tester Remco vergeleek deze nieuwe gravelbanden met de G-One RS van Schwalbe. En dat is meteen het grootste compliment wat je de Girona RSL’s kunt geven. De G-One RS is namelijk een van de lichtst lopende gravelbanden momenteel op de markt. Ik durf mijn handen niet in het vuur te steken of ze zó licht lopen, maar ben het zeker eens met Remco wat betreft het gevoel dat de Girona RSL’s geven.

Qua karkas geven ze me ook voldoende vertrouwen, om ook bij een bandenspanning van nog geen 1,7 bar op snelheid een bocht in te sturen. De overgang naar de spaarzame schoudernoppen is daarbij niet merkbaar. Uiteraard is het een raceslick, dus er zijn zeker grenzen wat betreft losse ondergrond en modder of nat gras. Maar ik heb de banden niet op onverwacht gedrag kunnen betrappen, en dat is onder de streep het belangrijkste van een band: voorspelbaarheid.

Voor de rest kan ik me ook volledig vinden in de bevindingen van Remco. Wil je dus meer weten over deze lichte gravelraceband van Bontrager, lees dan zeker zijn test eens.

De nieuwe Girona RSL-banden van Treks huismerk Bontrager zijn een verademing ten opzichte van z’n voorlopers GR1. Deze nieuwe rubberen racesloffen lopen aanzienlijk lichter dan hun voorgangers.

Trek Aero RSL-cockpit

Het thema ‘stijf’, dat voor mij toch wel prevaleert bij de Trek Checkmate SLR 7, wordt ook gevoed door Aero RSL carbon cockpit. Het is in het geval deze framemaat (small) een 39 centimeter breed, of eerder smal, stuur. Samen met de naar binnen toe gedraaide grepen moet dat de aerodynamica ten goede komen. Ik hoop ook werkelijk dat het meer aerodynamisch is en je zodoende voordelen oplevert. Want als het comfort is dat je zoekt… dan zoek je te vergeefs. Ik heb namelijk nog nooit zo’n kneiterhard stuur in m’n handen gehad.

Naast dat-ie werkelijk niets dempt, vind ik het niet prettig rijden met de handen bovenop het horizontale deel van het stuur. Dit deel pakt niet lekker vast, doordat de achterzijde van het stuur hoekig is vormgegeven. Op dit deel zit ook geen stuurlint. En het stuur is dusdanig vormgegeven dat het ook de bedoeling lijkt niet voorbij het huidige punt lint aan te brengen. Het aantal handposities is dus beperkt tot boven op de grepen en onder in de beugel. Toegegeven: als je flink aan het buffelen bent, zijn dat ook de posities waar je je stuur vasthoudt. Niettemin hoop ik dat de vullingen in je gebit goed vastzitten…

Conclusie

Het voordeel van het steeds breder worden van de gravelscene is dat fietsmerken steeds duidelijkere keuzes maken in de eigenschappen voor hun gravelbikes. Gravelbikes, meervoud inderdaad. Want dat is ook precies wat Trek brengt. Met de Checkpoint had het merk al meerdere soorten gravelbikes voor verschillende doelgroepen. De Checkpoint SLR wás al hun gravelracer, maar die is nu duidelijk scherper gesteld. Niet alleen door hem Checkmate SLR te noemen, maar ook door een compleet nieuw frame te ontwikkelen. En waar op het eerste gezicht Treks nieuwe gravelracer niet eens zo extreem afwijkt qua geometrie van z’n voorganger, laat de Checkmate SLR 7 me zien dat alle beetjes optellen tot een nóg meer toegespitste knalkar.

Feilloos is de Checkmate SLR 7 van Trek niet. Ik kan me maar niet losmaken van het idee wat de Checkmate SLR had kúnnen zijn met een – bij mijn gewicht – werkende Isospeed-comfortconstructie. Trek heeft met deze technologie iets unieks in handen, dat bij andere modellen van Trek voor mij al lang en breed z’n functie bewezen heeft. Maar bij deze Checkmate SLR profiteer je daar niet of veel minder van. Tenzij je bij jou het zadel veel verder uit het frame steekt en je meer dan mijn 72 kilogram weegt. Dat is jammer, want in een markt met een overvloed aan keuze, zou het de Checkmate SLR enorm onderscheidend kunnen maken. En daarmee in mijn optiek de relatief hoge prijs wat meer rechtvaardigen.

Zonder extra comfort is de Trek Checkmate SLR voor het beoogde doel nog steeds uitermate geschikt gereedschap: hard denderen op onverharde ondergrond. En met hard opgepompte banden – of een tweede wielset met racefietsbanden – slaat-ie niet eens een flater als je ‘m laat dubbelen als racefiets. Het frame is licht, strak en stijf en reageert vlot op alle input. Het stuurgedrag rondom de rechtuit stand is levendig, maar zeker niet nerveus. Het is zo’n fiets waarbij je ‘bij de pinken’ blijft en die je uitdaagt om er nog even een tandje bij te zetten. Wat mij betreft aspecten die in de kerndefinitie van een gravelracer verankert zitten.

Trek Checkmate SLR 7 2024 | Prijs, specificaties en geometrie

Onderdelen, gewicht en prijs

Frame	800 Series OCLV-carbon met Isospeed-comfortconstructie
Vork	Checkmate SLR carbon
Achterderailleur	Sram Force XPLR AXS, 12-speed
Schakelaar	Sram Force AXS, 12-speed
Crankset	Sram Force 1, 42t, 170 mm, met enkelzijdige vermogensmeter in crankas
Cassette	Sram XG-1271, 12-speed, 10/44t
Ketting	Sram Force, 12-speed
Remmen	Sram Force
Remschijven	Sram Centerline X, centerlock, 160 mm (v/a)
Wielen	Bontrager Aeolus Pro 3V, carbon velgen (25 mm hoog, 24 mm breed intern), Rapid Drive naven (achternaaf met 108 ingrijppunten) en 24 aero-spaken per wiel
Banden	Bontrager Girona RSL GR, tubeless ready, 700c x 38 mm
Stuur-/stuurpen	Trek Aero RSL geïntegreerde stuur-/stuurpen, OCLV carbon, 80 mm reach, 124 mm drop, 390 mm breed (bij framemaat S)
Zadel	Bontrager Aeolus P2 Pro, carbon rails
Zadelpen	KVF Aero carbon, 5 mm offset
Gewicht	8,1 kg (framemaat XS, gewogen zonder pedalen)
Prijs	€ 8.999,00
Garantie	Levenslange garantie op het frame, voorvork en carbon velgen voor eerste eigenaar

Geometrie