Tekst & foto’s: Jeroen van den Brand
Niets is zo persoonlijk als een zadel natuurlijk. De vorm, de afmetingen en de algehele constructie bepalen in grote maten het rijcomfort. En juist om die reden produceren zadelfabrikanten zoveel verschillende soorten en maten zadels. WTB is zo’n zadelmaker, maar opvallend genoeg brengen ze de Gravelier – hun speciale gravelbikezadel – vooralsnog maar in één maat, dat terwijl ze er óók een heel bijzondere methode op nahouden om de juiste breedte te bepalen.
WTB Fit Right System
Een goed passend zadel ondersteunt de zitbotjes. Daartoe moet de breedte van het zadel passen bij de afstand tussen jouw zitbotjes. Diverse zadelfabrikanten hebben zo hun eigen methoden om die afstand te bepalen. En veelal komt dat neer op het rechtstreeks meten van de zitbotjes. De methode van WTB is compleet anders. En – toegegeven – ook bij mij kwam het in eerste instantie over als een ‘als je er hard genoeg in geloofd, is het waar’-wetenschap als handpalmlezen. Het WTB Fit Right System gaat namelijk uit van je polsbreedte. Juist ja. Wat heeft je pols met je achterwerk te maken? Blijkbaar veel, want volgens WTB is er een correlatie tussen je polsbreedte én de afstand van je zitbotjes.
Naast de polsbreedte houdt de onlinetool van WTB’s Fit Right System verder rekening met je geslacht, je lichaamsbouw en hoe je fietst. Oók stelt WTB je in de applicatie de vraag of je dunne, gemiddelde of dikke polstering op je zadel. Dit laatste is echter weer erg persoonlijk en de effecten zijn niet altijd vooraf te voorspellen. WTB geeft daarbij overigens wel tips. Zo wordt voor racefietsen, gravelbikes en crosscountrybikes een dunne polstering geadviseerd.
Met een polsbreedte van 55 millimeter kom ik via het Fit Right System uit op een zitbotafstand van 110 millimeter. Opvallend, want SQ Labs rechtstreekse zitbotmeting resulteert bij mij in een zitbotafstand van 120 millimeter. En dat is toch wel een aanzienlijk verschil. In WTB’s Fit Right System online komt daar er een ‘range’ uit van 102 tot 130 millimeter.
WTB Gravelier gravelzadel
In het geval van het Gravelier zadel kom ik met de resultaten uit het Fit Right System uit op een medium breedtemaat. Maar goed ook, want andere maten heeft WTB momenteel van z’n Gravelier gravelzadel dus niet. Navraag bij WTB leert ons dat de maat medium passend is voor het overgrote middendeel van de populatie gravelbikers. In de toekomst worden andere breedtematen toegevoegd, zo meldt men.
WTB Gravelier zadel: specificaties en prijzen
- Afmetingen: 140 x 246 millimeter
- Materiaal schaal: glasvezelversterkt nylon
- Uitvoeringen:
- Carbon rails: 160 gram, € 250
- Titanium rails: 210 gram, € 142 (getest)
- Roestvaststalen rails: 228 gram, € 120
- Chromoly rails: 246 gram, € 95
Meer info: wtb.com
WTB stuurde me de versie met titanium rails toe. Op mijn weegschaal is die zelfs 1 gram lichter dan de opgegeven 210 gram. De constructie is bij alle vier varianten – los van het rails-materiaal – identiek. Dat wil zeggen dat ze allemaal een vezelversterkte nylon schaal hebben en een opening in het midden om de druk op perineale gebied te verlichten. Met 246 millimeter is het zadel relatief kort gebouwd. Bovendien is het zadeldek concaaf (hol), om vooral in een sportieve houding goed de heup iets te fixeren zodat je rugspieren niet overmatig worden belast. Naar achteren toe wordt het Gravelier zadel relatief snel breed. Volgens WTB is dit om ook bij een rechtere zit voldoende ondersteuning te geven.
Comfortabel gravelen in alle posities
Het is precies die holle vorm van het zadeldek die me vooraf wat aan het twijfelen brengt. Eerdere ervaringen met relatief holle zadels zette me juist dermate vast dat een andere zithouding – lees: kanteling van de heupen – juist snel tot verminderd comfort leidde. En op mijn gravelbike hou ik er ook diverse zitposities op na. Maar niet elk hol zadel is het zelfde, zo blijkt maar weer. De breedte-lengte-verhouding én de vorm van het WTB Gravelier zadel blijken namelijk voor mij wél te werken. Al snel vind ik een zadelpositie die op mijn gravelbike met een racebocht met – voor mijn doen – een aanzienlijke drop comfort biedt in alle drie de zitposities: Rechtop met de handen bovenop het stuur, iets voorover met de handen bovenop de rem-/schakelgrepen én onderin in de beugel. In geen van deze situaties ervaar ik hinderlijke drukpunten. Ook de neus zit niet hinderlijk in de weg en de afronding aan de zijkanten doen hun werk; nooit stroopt mijn broek op of ervaar ik hinderlijke wrijving.
Een goed zadel valt niet op en eigenlijk somt dat precies op wat mijn ervaring is met de Gravelier. Toegegeven, extreem lange ritten heb ik de voorbije periode er niet op gemaakt. Maar het voordeel van het testen van véél verschillende producten is dat ik inmiddels van andere zadels weet dat voor mij de grens meestal wel zo rond de twee uur ‘zitten op een zadel’ ligt, om te bepalen of een zadel óók voor extreem lange ritten werkt. En ook daar komt de Gravelier voor mij met gemak aan, zonder op te vallen.
Dun, maar ruim voldoende gepolsterd
De polstering op de het Gravelier zadel is de dunste die WTB in huis heeft. Maar je hebt dun en dun. Een plank is het allerminst. De dikte van de polstering komt aardig overeen met andere dunne, lichtgewicht zadels voor sportieve fietsen. Al lijkt het zitvlak net iets dikker dan veel andere zadels in dezelfde categorie. Maar het is vooral de demping die in deze regio opvalt. Die lijkt bovengemiddeld. Ook naar de zijkant toe is het de polstering die je voelt en niet een harde rand van de nylon schaal. Het is denk ik ook om deze reden dat het diep voorover zitten nog altijd erg comfortabel is. Simpelweg om de overgang tussen polstering en schaal niet extreem merkbaar is. En nog over die schaal gesproken: dit zit zeker aan de comfortabele kant van het spectrum, waarbij deze bij mijn 73 kilogram niet noemenswaardig doorzakt en daarmee de drukpunten significant verandert.
Conclusie
WTB’s zitbotcalculatie gaat uit van een correlatie tussen de breedte van pols en zitbotjes. Een correlatie is een statisch samenhang van grootheden en in dit geval dus iets wat voor een groot deel van de bevolking op lijkt te gaan. Maar uitzonderingen zijn er dus altijd. Feilloos is het concept dus niet. Hetzelfde kan gezegd worden van directe zitbotmetingen; uiteindelijk is zitcomfort iets heel persoonlijks en is een zitbotmeting hooguit een goed vertrekpunt om tot een juist zadel te komen. WTB’s-methode is echter gemakkelijker uit te voeren. Maar het feit dat het Gravelier zadel er vooralsnog maar één breedte is én dat die een grote hoeveelheid verschillende zitbotafstanden afdekt, doet echter twijfelen aan het werkelijke nut van de meting. WTB’s Fit Right System lijkt met de correlatie tussen de breedte van je pols en de afstand tussen je zitbotjes daardoor misschien meer op een leuke anekdote over het menselijk lichaam voor aan de bar.
“WTB’s Fit Right System lijkt met de correlatie tussen polsbreedte en je zitbotten misschien meer op een leuke anekdote over het menselijk lichaam voor aan de bar of rond het kampvuur.”
WTB kan wel claimen dat z’n Gravelier zadel in die ene maat voor achterwerken van diverse afmetingen geschikt is. Maar passen en proberen blijft dan nog steeds – of juist vooral – het beste advies. Het zou WTB dan ook sieren als ze een omruilgarantie zouden bieden, zoals sommige zadelfabrikanten dat heel expliciet wél doen. Alleen al om die reden zou ik je adviseren een WTB-zadel via een dealer te kopen; die is misschien wél genegen je hier in bij te staan.
“Op mijn huidige gravelracer heb ik een aanzienlijke variatie in zitposities en in géén van de zitposities valt het zadel mij op. En dat is nog altijd het ultieme dat een zadel kan bereiken.”
Even zo anekdotisch is dat volgens de meting WTB’s SL8 en Silverado zadels mij óók passen. Maar dat iets past, wil niet zeggen dat het ook werkt. Dat Silverado zadel zat standaard op twee van mijn persoonlijke mountainbikes. En in beide gevallen heb ik dat zadel snel gewisseld voor wat anders. Ik werd simpelweg géén vrienden met dat Silverado-zadel.
Hoe anders is het met de Gravelier. Sinds een kleine aanpassing na de eerste rit heb ik er geen omkijken meer naar gehad. WTB zet het Gravelier specifiek neer als zadel voor gravelbikers, omdat die in feite het hele spectrum van een rechte zit zoals op een mountainbike tot een diepe zit zoals op een racefiets combineren. Op mijn huidige gravelracer heb ik een aanzienlijke variatie in zitposities en in géén van de zitposities valt het zadel mij op. En dat is nog altijd het ultieme dat een zadel kan bereiken.