“Ergens is de Atherton AM.130 een beetje alsof je een Giant Cadex CFM1 uit 1991 voorziet van de nieuwste verings- en geometrischeïnzichten. Maar het ontwerp introduceert ook wat zaken die juist in 2022 veel meer belicht mogen worden.”
Vooropgesteld: ik vind de combinatie van ‘ouderwetse’ lugs en stevige, ronde composiet buizen een mooie, industriële look geven. Er is niks schreeuwerigs of maar enigszins gestileerds aan, het is pure functie. Dat dat menig rijder niet kan bekoren snap ik. Ergens is de Atherton AM.130 een beetje alsof je een Giant Cadex CFM1 uit 1991 voorziet van de nieuwste verings- en geometrieïnzichten. Maar het ontwerp introduceert ook wat zaken die juist in 2022 veel meer belicht mogen worden. Meer belicht omdat de afgelopen jaren ons heel duidelijk gemaakt hebben wat er mis is in de fietsindustrie. Kortlopende modelreeksen, matige kwaliteitscontrole en gebrekkige voorraad (vooral van kleine onderdelen).
Tegen de tijd dat jouw frame ein-de-lijk uit de mal gedrukt wordt, zit de marketingmanager alweer een verhaal te typen over de opvolger. Hoe die opvolger geen kansloos ouderwetse geometrie meer heeft en hoe je avonturen nóg avontuurlijker worden als je hem koopt. Giet er een “Hey, onze kantoortuin heeft een nieuwe boom!” greenwashing saus bij, prop de hydraulische leidingen dóór het balhoofdlager, en we hebben weer een jaar van dezelfde wegwerponzin. Waar ik naartoe wil? Dat de Athertons met onder meer de AM.130 iets wezenlijk beters neerzetten, dat die achterlijke cirkel doorbreekt. Hier drie redenen.
De AM.130 is écht all-mountain
Wie naar de specificaties van de AM.130 kijkt ziet daar bij veerweg ‘130 mm’ staan. Nu zullen er vast een paar mensen hun hand op steken en zeggen “Hey, da’s een trailbike!”. Zelfs de AM.130.X (met een 150 mm voorvork) zou je dat label kunnen geven. En dat terwijl de meer vooruitstrevende downcountry modellen rond de 120-130 mm veerweg zweven. Let it go, is mijn devies. De fietsindustrie is gek op allerlei verschuivende en vage definities en trendy subgenre’s. De ene fabrikant plakt die labels gebaseerd puur op getallen, bij de ander draait het veeleer om rijstijl en gevoel. Dan is ‘allmountain’ nog één van de betere hokjes om je fiets(en) in te schuiven. Alles. Op de berg. De Amerongse, of ergens in de Rockies.
Wie nog een beetje let op gewichten zal het niet ontgaan zijn dat fietsen de afgelopen jaren zwaarder lijken te worden. Dit heeft deels te maken met grotere wielen, stevigere banden en stijvere voorvorken. Wat veel belangrijker is: frame’s maken weer gebruik van méér materiaal. Je gloednieuwe ’22 carbon-compositet allmountain frame weegt even veel als de aluminium voorganger die je 15 jaar terug kocht. Alleen is zo veel gram aan carbon wel véél sterker dan de alu tegenhanger. Bovendien vermoeit het niet bij de lasnaden.
Zo blijkt een Atherton AM.130 frame zonder demper 3.100 g te wegen, beduidend meer dan sommige andere high-end frame’s van soortgelijke intenties. Een complete fiets van grofweg Sram GX-niveau weegt een substantiele 14,9 kg. De goed vergelijkbare Canyon Neuron is 1,8 kg lichter! Alleen krijgt die Canyon een EFBE klasse 3 stempel, dus je mag er incidenteel 60 cm hoge dropjes mee hucken. De AM.130 behoudt garantie, ook al ga je er een hele zomer mee bikepark-roadtrippen. Die ingebakken marge om lompe dingen te doen is, mijn inziens, precies wat je van een fiets van dit type vraagt. Het biedt ook meer garantie dat je toch al niet geringe investering in de loop der jaren gewoon heel blijft. Ja, misschien is 14,9 kg wat veel om over de Utrechtse Heuvelrug te sleuren. Maar durf je een andere 130 bak wél in het bikepark te nemen?
De AM.130 is er in 1.001 maten
Oké, 22. En er is altijd nog full custom.
Naast de verschuiving en vervaging van genre’s is één van de grote recente thema’s van mountainbiken de revolutie in geometrie. Aangewakkerd door het gepruts met allerlei nieuw wielmaten, hebben we heden ten dagen een hele andere kijk op wat ‘juist’ is voor een bepaald type fiets. Zeker in het crosscountry-segment is de revolutie overigens nog steeds gaande.
Een belangrijke uitkomst van de hernieuwde kijk op geometrie is dat fietsfabrikanten steeds vaker fietsen niet in hoogte- maar lengtematen aanprijzen. Dat wordt mede mogelijk gemaakt door korte zadelbuizen en dito balhoofdbuizen. Wil je per se met je maat S lichaam een 490 mm reach? Dat kan! Andersom zijn er zat zadelpennen met 200 mm drop, dus relatief lange benen zijn ook geen probleem meer.
Dat neemt niet weg dat voor veel mensen het tóch een lastige opgave is precies de juiste framemaat te vinden. Soms kom je ook bedrogen uit: Het verschil tussen opgegeven zadelbuishoek en waar je zadel op hoogte werkelijk uitkomt, kan centimeters verschillen. Je netjes op reach gekochte frame zit dan toch ineens te lang… of te kort. Of je hebt 40 (!) mm aan spacers nodig om je stuur op een comfortabele hoogte te krijgen.
Door de constructie die Atherton gebruikt – titanium lugs met op maat gemaakte ronde carbon buizen – is er véél meer flexibiliteit in maatvoering mogelijk. Daarom biedt Atherton de AM.130 in 22 maten aan, met een reach van 410 tot 530 mm en ook nog verschillende zadelbuislengte’s. Dit komt natuurlijk omdat je de maatspecifieke lugs ‘gewoon’ in een bakje in de kast op voorraad kan houden, of ‘snel even wat bijprint’, en de buizen op maat zaagt. Ja, ik chargeer. Het punt is dat door hoe het frame in elkaar zit, veel meer flexibiliteit mogelijk is dan wanneer alles uit een mal moet komen. Dit komt de klant ten goede: de leverancier kan simpelweg meer variantie aanbieden (en dus een beter passend frame) dan wanneer beperkt tot de gebruikelijke 4-5 maten.
De Atherton AM.130 is een modern, flexibel ontwerp
Het gezever over framematen en geometrie brengt me bij het laatste punt. Ook voor de lange termijn is de constructie die Atherton voor z’n AM.130 gebruikt een goede aanpak. We hebben de afgelopen 5 jaar gezien dat een verschil van 10 mm reach of een 1º zitbuishoek voor velen een wezenlijk verkoopargument is. Ondanks dat de vaart uit die geometrie-ontwikkelingen er uit lijkt te gaan, is het een natuurlijk een voordeel om makkelijker op die waan in te kunnen spelen.
Datzelfde geldt voor ‘standaarden’ die toch wel eens neigen te veranderen. Goed, je balhoofd is al sinds 2009 1 1/8″ – 1 1/2″ en je remmen postmount, maar zaken als kettinglijn, de inbouwmaat van dempers en de ophanging van achterderailleurs hebben niet helemaal stil gestaan. Ik zie ook nog gebeuren dat er meer automatische dropperpennen op de markt komen, met wie weet wat voor ‘standaard’ interfaces. Door de delen die de carbon buizen aan de rest van de fiets koppelen te printen, heeft Atherton maximale flexibiliteit om die passingen te veranderen, zelfs voor enkele stuks. Ook dat scheelt een enorme berg afval én het maakt upgraden van je bestaande frame toch iets makkelijker.
De Athertons hebben een eigen pad geslagen en blijven dat met de AM.130, hun derde model, gelukkig volgen. Natuurlijk zijn lugs nooit helemaal weggeweest; genoeg ambachtelijke bouwers die er ook in een verscheidenheid van materialen mee werken. Maar vergeleken daarmee is de AM.130 geen kunstwerk op wielen, maar een statement van functionaliteit. Zeker dat hebben we in deze hoek van onze sport hard nodig.
Meer info over de AM.130: athertonbikes.com
