Strandracen: unieke voor Nederland en België
Wielrennen, mountainbiken, gravelbiken. Allemaal disciplines in de wielersport die wereldwijd worden beoefend. Niches zijn er natuurlijk ook; baanwielrennen en veldrijden bijvoorbeeld. Al hoewel veldrijden momenteel toch vooral een Nederlands en Belgisch feestje is. En datzelfde gaat op voor strandracen. Strandracen (of beachracen) ontstond in de jaren ’90 van de vorige eeuw. Inmiddels is dit fenomeen van een kleinschalig herfst- en wintergebeuren voor een kleine groep notoire hardrijders over Noordzeestranden in Nederland en België uitgegroeid tot een compleet eigen regionale fietsdiscipline. Een eigen niche in de wereld van het fietsen, met uniek materiaal.
In eerste instantie was het altijd een mountainbike die aan de basis stond van een strandracer. Maar inmiddels zijn er ook zeer specifieke bikes ontwikkeld voor het tegen de wind beuken langs de branding. Onder meer een langere wielbasis en een flauwere stuurhoek voor rechtuitstabiliteit zijn daarbij de uitgangspunten. Precies punten die ook bij moderne hardtails steeds vaker worden toegepast. Martin Schuttert, drijvende kracht achter het KMC Mountainbike Team, zag in de Prorace CF van sponsor Lapierre dan ook een perfecte strandracer voor hun nieuwkomer Mariëlle Trouwborst.
Mariëlle Trouwborst
In de voorbije twee seizoenen staat steeds vaker een relatief nieuwe naam op het podium bij diverse strandraces: Mariëlle Trouwborst. Trouwborst (1991) heeft geen traditionele fietscarrière waarbij ze van jongs af aan fanatiek fietst. Nee, je kunt haar gerust zien als een zij-instromer. En eentje die de stroming ook flink mee heeft, dankzij een flinke dosis talent. Mariëlle licht zelf toe:
“Een jaar of vijf geleden had ik me opgegeven voor een hardloopwedstrijd en werd ik onverwachts tweede. Dit vond ik natuurlijk wel mooi en dus besloot ik vaker te gaan hardlopen. In 2019 heb ik een racefiets aangeschaft, onder andere omdat ik meer wilde gaan sporten en omdat een aantal vrienden ook een racefiets hadden of op het punt stonden er een te kopen. Gaandeweg werden de ritten steeds langer en werd ik fanatieker. Op een gegeven moment bracht ik ieder weekend uren op de racefiets door, samen met een vriend. Die vriend deed al aan strandracen in de winter en probeerde mij hiervoor over te halen. De eerste strandraces heb ik op een geleende fiets gedaan. Toen kwam mijn eigen fiets. Ik vind het strandracen vooral erg leuk omdat je het vaak, net als hardlopen, toch echt zelf moet doen. Vooral met wind tegen. Je kunt je vaak minder goed verschuilen in een peloton.”
De Lapierre Prorace CF-strandracer van Mariëlle Trouwborst
Voor Mariëlle Trouwborst bouwde teammanager Martin Schuttert onlangs een nieuw strandracer op, waarbij hij uitging van de Lapierre Prorace CF 9.9. Een carbon crosscountry-hardtailframe. Maar buiten dat frame houden de gelijkenissen met een normale crosscountry-mountainbike eigenlijk wel op. Al hoewel; de strandracer van Mariëlle heeft een dropper-zadelpen! Maar daarover zo dadelijk meer.
Martin over de keuze voor de Prorace CF: “Met de flauwe balhoofdshoek van de nieuwe Lapierre Prorace CF heeft de fiets goede rechtuit rijeigenschappen die op het strand, en dan met name in het mulle zand, erg goed van pas komen.”
Aandrijving afgestemd op snelheid
Strandracen is een gevecht met de element. Het mulle zand enerzijds, anderzijds het zuigende zand, maar vooral de wind. Met de wind tegen kan de snelheid behoorlijk laag liggen. Wind mee echter… dan zijn snelheden van 50 kilometer per uur niet ondenkbaar. Een heel extreem breed bereik voor de aandrijving is echter niet nodig, maar je wilt wel fatsoenlijk mee kunnen trappen op snelheid. Om die reden zie je bij de aandrijving van een beachbike vaak racefietsonderdelen terug.
Aerodynamische cockpit
Met de wind als dé grootste vijand is een aerodynamische zithouding natuurlijk essentieel. Alleen al om die reden zie je steeds vaker een racefietstuur op strandracers, om een diepere zit te creëren. Oók gravelsturen zijn populair, zeker gravelsturen met flare, omdat die door hun breedte aan het uiteinden ook méér controle geven in het mulle zand. Maar een recht mountainbike stuur biedt dat ook natuurlijk. Mariëlle Trouwborst’ Lapierre is echter voorzien van een TrueDNE Multobene-stuur.
Lage rolweerstand door breed rubber
Om in het zand niet te ver weg te zakken heb je brede banden nodig. En samen met het ontbreken van noppen is zodoende de rolweerstand laag. Ja, dat is misschien wat uitdagend bij het sturen in los zand, met name bij de strandopgang en -afgang. De winst zou je idealiter daarvoor al hebben behaald op de lange rit over het harde zand net langs de vloedlijn.
Dropper-zadelpen: een experiment
Een strandrace is lang rechtuit beuken toch? Voor het overgrote deel klopt dat wel. Maar eens te meer is de start en finish of bijvoorbeeld het keerpunt niet op het strand, maar ook de naastgelegen boulevard. Een strandopgang kan daarbij zelfs best steil zijn. Mul zand is daarbij steevast een garantie. Een dropper-zadelpen biedt dan precies de voordelen zoals bij andere technische afdalingen: meer vrijheid en mogelijkheid om je gewicht makkkelijker te verplaatsen.
Maar er speelt nog iets, zo legt Martin Schutter toe: “We willen ook kijken of het bij het op- en afstappen in het mulle zand een voordeel geeft”. Een logische gedachte. Want als de kopgroep bij elkaar blijft tot op de strandafgang, dan is de uiteindelijke winnaar vaak degene die het snelst van de fiets afspringt en door het losse zand weet te lopen…
Beach Battle Wijk aan Zee: 10 december 2023
Op 10 december start Mariëlle ook bij de Beach Battle in Wijk aan Zee. Dat is een strandrace over circa 52 kilometer, opgedeeld in 3,5 rondes. Ook jij kunt daar aan meedoen ook al heb je géén wedstrijdlicentie. Een daglicentie kost € 27,00.
Kijk voor meer informatie op: mtbbeachrace.nl
Met dank aan Martin Schuttert van mountainbiketeam.com voor de achtergrondinformatie en foto’s.