Nederland ligt vol met mountainbikeroutes. Routes in alle soorten en maten (of lengten, liever), voor ieder wat wils en eigenlijk mogen we in ons compacte, druk bevolkte landje toch wel erg trots zijn op de route-dichtheid van dit kleine landje. Elk weekend raggen we over de paden, springen we de jumps en ‘railen’ we door de kombochten, maar denken we ook ooit aan de makers van en de filosofie achter al dit moois? De tijd dat routes over bestaande, vaak rechte, paden gingen ligt inmiddels ook al achter ons en de nieuwste routes in Nederland worden aangelegd met de laatste inzichten. Wat echter in de meeste gevallen niet is veranderd is dat dit nog steeds door grote groepen vrijwilligers uitgevoerd wordt. Mensen zoals jij en ik die graag op de fiets zitten en hun handen graag uit de mouwen steken. Een heuse cursus trailbuilding is dan ook iets dat elke biker in hart en nieren ooit gedaan moet hebben. De IMBA Trail Building School traint vrijwilligers en grondbezitters hun paden te onderhouden en laat zien aan de hand van een paar simpele regels dat dit niet veel of complex hoeft te zijn. Hoe komt het dat er water blijft staan, waarom loopt een bocht niet lekker en waarom ontstaan vaak conflicten met medegebruikers van de paden? Op al deze vragen werd in twee dagen een antwoord gegeven tijdens het Trailwork Weekend 2013 gehouden in Landgraaf, georganiseerd door Mountainbikeclub Discovery die al sinds jaar en dag aangesloten is bij de IMBA. Club-lid Kris tekende zijn relaas van het Trailwork Weekend voor ons op: |
Zaterdagmorgen 8:00, half wakker en met een vermoeiende week achter de rug check ik, nog slaapdronken en snakkend naar een kop sterke koffie, alle spullen die ik mee moet nemen naar het Trailwork Weekend. Snel nog even een eitje bakken en na mijn fiets, fotogerei en kleding in te hebben geladen op weg naar het Sport & Leisure Park te Landgraaf. Voor mij niet zo’n heel lange reis, ik kan Pinkpop vaak al ruiken en vooral horen, maar omdat er gefietst zou worden dan maar meteen makkelijk en met de voiture.
Vandaag staat de eerste dag van het Trailwork weekend Nederland 2013 op de agenda en zal er in samenwerking met IMBA Trail Building Schools, IMBA Europe en Yakima Europe met als gastheren Sport & Leisure Park Landgraaf en Mountainbikeclub Discovery gewerkt worden aan de theorie van het trail ontwerp. Daadwerkelijk de handen uit de mouwen steken was ook ingepland… anders leer je ook niets natuurlijk. Bij aankomst is de vergaderzaal al aardig gevuld en is de cursus blijkbaar al begonnen. Even de laatste wijzigingen in de agenda gemist, jammer maar soit.
De sprekers en tevens begeleiders voor het weekend Shane Wilson en Mark McClure van IMBA leggen de beginselen van het trailbuilden uit. Termen als layout, sustainability, grade, slope, fall line, half rule, 10% rule, full-bench-cut trail, en ‘water is your enemy’ passeren bijgestaan door beeldmateriaal uit allerlei projecten die ze al voltooid hebben in Europa en Amerika.
Verrassend is het om te zien dat je bij het zien van een Alpen trail er niet bij stil staat dat het ontwerp totaal niet geschikt is voor bikers. Ja, dat we ze kunnen rijden staat vast (in veel gevallen), maar foto’s waarop meerdere tracks parallel gaan lopen hebben een oorzaak en dat ligt meestal aan het slechte ontwerp of het geheel ontbreken hiervan.
Ook komt de problematiek aan de orde waarom er conflicten ontstaan tussen de verschillende gebruikers van de paden. Gemeenten hebben een visie om nog altijd zo veel mogelijk gebruikers over hetzelfde brede pad te jagen. Fout dus, door de paden smaller te maken kunnen wandelaars niet naast elkaar lopen en rijden bikers minder hard. Hierdoor kunnen wandelaars veel sneller naar links of rechts uitwijken en ontstaat er minder chaos doordat niet iedereen door elkaar begint te rennen.
Na de koffie en Limburgse vlaai gaat het nog even door met een verhaal over de clinometer. Een handig apparaatje dat hellingshoeken bepaald doormiddel van het kijken door de clinometer naar een vast punt op bijvoorbeeld een stok of paal die je meetpartner verderop neer zet. Deze waarde kan dan overal gebruikt worden in het terrein om de juiste hellingshoeken uit te zetten.
Van theorie naar praktijk
Tijd om de koe bij de horens te vatten en de armen uit de mouwen te steken. Op het Sport & Leisure terrein is een locatie aangewezen waar we gaan werken om een stuk van het vaste trainingsrondje rondom de sportvelden te verbeteren. Een plek heeft last van vocht, de ander heeft een probleem met een bocht en weer een andere plek is te recht. Onder begeleiding van Shane en Mark wordt er flink door gebuffeld, geschopt, met keien gerold en vooral ook de regels toegepast. Het resultaat mag er aan het eind van de dag ook wezen, het ligt er prima bij! Helaas valt de duisternis al vroeg in en moeten we er een eind aan maken voor vandaag. Het biken zal opgeschoven worden naar de zondag als er nog tijd is.
Zondag 9:00 verzamelen we weer bij de vergaderzaal waar we een korte briefing krijgen van de dag. Vandaag gaat er een nieuw stuk pad aangelegd worden en zal er uitleg gegeven worden over de clinometer in de middag. De groep vertrekt richting de locatie waar gewerkt gaat worden en Shane en Mark hebben met vlaggetjes de nieuw aan te leggen track al uitgezet. Door het bosje is een eerste lijn al zichtbaar hierdoor en krijg je een redelijke indruk hoe het pad moet gaan lopen. Er zijn echter een paar bottlenecks waar het pad erg strak om bomen heen gelegd moet worden waardoor het pad meer richting het lagere gedeelte komt te liggen. Om het niet in één seizoen kapot te laten rijden moet het voldoende ingesloten en opgehoogd worden. Shane en Mark doen een kort stukje voor en leggen bij iedere stap uit waar je aan moet denken en hoe de regels gehanteerd moeten worden.
Het lijkt een duidelijk verhaal en zo moet je wel een mooi pad krijgen. Dat laatste klopt, maar waar we uiteindelijk aan zouden beginnen was lastiger dan verwacht. Niet door het toepassen van de regels, maar het pad bleek bezaaid met wortels en mijnafval daaronder. Kei, kei, kei… taai. Daar sta ik dan, een uur met een houweel in de grond te hakken om een plakje er uit te krijgen. Maar vele handen maken licht werk en met de juiste tools komt er dan toch na een poosje een begin en ontstaat er warempel iets wat een pad lijkt. Heey, mijn buurman heeft zijn stuk ook al klaar. Top! Lunch!
Na de lunch gaat een groep verder met de trail en worden er telkens groepjes van 6 meegenomen om de clinometer uit te testen en een pad uit te zetten onder een bepaalde hellingsgraad. Het blijkt dat je hier ook al een app voor hebt, maar nauwkeurigheid is anders. De tool is een prima hulpmiddel om mooie flow in een pad te krijgen en ook de helling te bepalen over bepaalde afstanden, lang en licht stijgend of kort en flowend tot pumptrack-achtige paden. Hoe het een en ander werkt ga ik jullie hier niet uitleggen natuurlijk, daarvoor is de crew van IMBA Trail Building Schools en IMBA Europe.
Van praktijk naar smiles
Tijd om te gaan biken. Shane en Mark hebben de bekende ‘plane to catch’ en nemen afscheid en met de overgebleven trailworkers van het weekend wordt een rondje gereden met als toetje de passages die we op de eerste dag hadden gemaakt. De stukken flowden perfect en deze keer hoefde ik nièt bij te sturen. Iets wat in het verleden nog wel eens gebeurde. Het bewijs dat het aanpassen van de bocht en de verkanting absoluut werkt!
Bij aankomst op de parkeerplaats is het inmiddels donker, maar aan de dikke smiles was het duidelijk dat iedereen het leuk had gevonden. Nou ja, op een enkeling na die groen en blauw zag, (pun intended!) Het was een korte maar krachtige afsluiter van een zeer leerzaam weekend waarbij er veel eye-openers waren. Het is geeft erg veel voldoening om met wetenschap aan een trail te werken die uiteindelijk duurzaam meer lol oplevert op de fiets.
Aanrader: voor iedereen!
Deze cursus is een echte aanrader voor elke die-hard biker, maar zeker ook aan te bevelen aan fietsclubs die een route aan willen gaan leggen of al onderhouden. Het geeft je niet alleen meer lol en eer van je werk bij de aanleg en het onderhoudt, het resulteert ook in meer plezier voor de gebruikers, met als potentiële bijkomstigheid dat er bij doordachte en goed aangelegde trails minder snel extra paden (in de zoektocht naar meer uitdaging) en alternatieve lijnen buiten de route zullen ontstaan.
Op naar het Trailwork Weekend 2014!
Tekst & foto’s: Kris Leunissen
Leuk verhaal! Wat was voor jou nou het grootste leerpunt van dit weekend?