Een historisch museum, enkel voor oude meuk? Nee. De beste historische musea maken de geschiedenis interessant door hem te koppelen aan het heden. In deze gedachte organiseerde het Mountainbike Museum in Arnhem op 17 mei in samenwerking met Specialized een Retro ride / Stumpjumperdag.
Het thema van de dag was de Specialized Stumpjumper. De Stumpjumper is de eerste in serie geproduceerde mountainbike. Het eerste model kwam uit in 1981 en de typenaam wordt tot op heden gebruikt.
Helemaal vooraan: een hele vroege uit eind ’81 / begin ’82
De manier waarop deze eerste Stumpy tot stand kwam is voor veel retrofreaks nog altijd pijnlijk. Specialized-oprichter Mike Sinyard kocht van Charlie Kelly en Gary Fisher enkele ‘Ritchey Mountain Bikes’; het merk dat Kelly en Fisher op de markt zette, waarbij ze Tom Ritchey vroegen om frames te maken. Sinyard stuurde letterlijk een frameset naar het verre oosten met de opdracht: “Doe maar kopiëren doen”.
Saillant detail is echter dat de bewuste frames die Sinyard kreeg wat vreemde eenden waren. Ze hadden een iets naar voren toe aflopende bovenbuis. En omdat Ritchey zelf niet graag vorken maakte, werden voor deze paar frames vorken door John Padgett gemaakt. Hij was echter in de veronderstelling dat de bovenbuis gewoon vlak moest zijn en bouwde dus te hoge vorken. Bijgevolg was de geometrie dus wat vreemd. Maar ja, dat waren die dikke banden fietsen in die tijd sowieso al, dus wie had het in de gaten? Het resulteerde er dus ook in dat de eerste paar Stumpjumpers diezelfde lange vorken met veel ruimte tussen band en vorkkroon hadden en iets anders stuurde dan zoals Kelly en Fisher hun fietsen bedoelden. Ergens maakt dat het verhaal dan wel weer grappig.
Specialized corrigeerde de geo-oops vrij snel en het verhaal verdween naar de achtergrond.
De voor sommige misschien pijnlijke historie terzijde: de Stumpy is de T-Ford onder de mountainbikes. Met deze fiets werd de lokale sport uit zijn niche gehaald en kregen steeds meer mensen kennis van én de mogelijkheid om zo’n BMX voor grote kinderen te kopen. Alleen daarom al is de Stumpjumper een echte klassieker. De fiets evolueerde vervolgens in 35 jaar van een stalen starre fiets naar een carbonnen-all-mountain-fully-met-zelfdenkende-vering-en-ruimte-in-de-onderbuis-voor-je-reserve-onderdelen-en-gereedschap. Een fiets met zo’n lange carrière kan niet anders dan een groot aantal fans hebben.
Alle Stumpjumpers op een rij
Het Mountainbike Museum bezit circa 20 oudere Stumpjumpers en had zich ten doel gesteld om op deze dag samen met de bezoekers van elke jaargang één exemplaar bij elkaar te krijgen voor een line-up. Dat is niet helemaal gelukt, maar bekijk de foto’s en zie dat ze een heel eind gekomen zijn. Het was voor de fotografen een lastige opgave om het hele veld in één beeld te vangen!
Daarnaast was er een retro ride in de mooie omgeving van Arnhem. Daarbij was iedereen welkom, retro bike of niet. Specialized ondersteunde het evenement met wat zwart-rode aankleding en een pelotonnetje testfietsen. Zo kon het gebeuren dat er tussen de retrobikes vrolijk een aantal moderne Stumpy’s en Fatboys rondreden. Er werd zelfs tijdens de rit gewisseld van oud naar nieuw… en weer terug. “Opdat wij nimmer vergeten hoe het eensch was, en het heden des te meer leren waarderen….” – ofzo.
Oud en nieuw door elkaar. Helemaal vooraan: De winnaar van de best dressed award. Völlig retro!
Misschien niet 35 Stumpjumpers opeenvolgend, maar museum oprichter Jeroen van Roekel was er niet minder blij mee!
TA Specialites crankset: Mike Synyard begon Specialized met onder meer de import van dit soort cranksets die gretig aftrek vonden bij de mountainbikers in spé in Marin County
Specialized Future Shox: in samenwerking met RockShox ontstond een hele serie Specialized-specifieke geveerde voorvorken. De topmodellen, zoals deze Judy FSX, waren uitgevoerd met carbon onderpoten.
Een fractie Rocky Mountain liefhebbers was ook aanwezig
Je ziet ze niet zo vaak: authentieke Salsa’s. Bij het Mountainbike Museum stijgen je kansen echter exponentieel!
Geen retro ride zonder retro problemen en retro (MacGuyver) oplossingen…
Tekst: Lars Vogelenzang & Jeroen van den Brand
Foto’s: Jeroen van den Brand