Gereden | Green Divide gravelroute: 300 km door groen Nederland

Mooi, haalbaar doel

Oke, ik geef grif toe: ik heb niets met Strava-records en het ‘moeten’ presteren om te laten zien wat ik kan op de fiets. In het verleden heb ik mijn portie mountainbikemarathons en andere vormen van competitie al gehad. Aangezien ik toch altijd achter in de middenmoot zat en te weinig kon genieten van de omgeving, zijn mettertijd alle klokjes, tellers en computers van mijn stuur verdwenen. Alleen de mobiel gaat altijd mee, om onderweg foto’s te kunnen maken van de tocht, een mooie plek of wat dan ook.

“Al snel begon het bij mij te kriebelen. Hoe dat kwam? Bedenker van de Green Divide gravelroute – Erwin Sikkens – reed hem verdeeld over twee dagen. Nog steeds een beste uitdaging voor me, maar op die manier wel haalbaar en vooral leuk haalbaar.”

Maar toen kwam ineens de Green Divide in beeld. Een gravelrit van 300 kilometer door het groene centrum van Nederland: de Utrechtse Heuvelrug en de Veluwe. Geen wedstrijd, geen georganiseerde toertocht, niets van dat. Gewoon een gravelroute die je op basis van een gps-file rijdt. Al snel begon het bij mij te kriebelen. Hoe dat kwam? Bedenker – Erwin Sikkens – reed hem verdeeld over twee dagen. Nog steeds een beste uitdaging voor me, maar op die manier wel haalbaar en vooral leuk haalbaar. Dat de eerste 50 gravelaars die de gravelrit via Komoot voltooiden een ere-patch kregen, was natuurlijk geen motivator, vertelde ik de buitenwereld. Maar misschien hield ik mezelf daarmee wel voor de gek. Want tussen het voornemen en mijn vertrek vanaf treinstation Naarden-Bussum zaten niet veel dagen… Ik moest en zou ineens één van die eerste 50 rijders zijn en dus zo’n patch winnen!

Twee dagen biken en glamping

Doel gesteld: in twee dagen van Naarden-Bussum naar Zwolle dus. Circa 150 kilometer per dag en ergens in de buurt van Loenen overnachten. Terwijl gravelen en bikepacken voor sommigen één en hetzelfde is, geldt dat voor mij (nog) niet zo. Zonder fiets-en-kampeer-combi-ervaring, dus nog niet goed wetende wat echt zou werken bij deze zware tocht, zocht ik een andere slaapplek. Misschien dat dat in de toekomst nog verandert – het idee staat me namelijk best wel aan. Maar van een beetje glamping hou ik ook wel en dat ging uitstekend bij minicamping de Loenensebrug. Een dikke aanrader wat mij betreft.

Mijn Green Divide setup

Met de slaapplek op de radar, kwam het hele plan voor mijn Green Divide gravelrit ineens in een stroomversnelling. Maar dat betekende in eerste instantie dat ik veel vragen had. Is mijn gravelbike technisch in orde? Hoe navigeer ik over de trails en welke apparatuur heb ik daarvoor nodig – ik heb namelijk geen gps-apparaat, noch navigatie-ervaring. Hoe neem ik al mijn spullen mee en hoe doe ik dat met eten en drinken onderweg? Ik neem je even mee in mijn zoektocht naar antwoorden, mijn afwegingen en setup voor deze tocht.

Mijn gravelbike

Ik heb een Trek Checkpoint ALR5 uit 2021. Voorzien van tubeless Donnelly X’Plor 700c x 40 mm banden, is het een perfecte allrounder voor me. Hij is daarmee goed thuis op hardere ondergrond en offroad kom ik er ook een heel eind mee. Gravellen is vaak zoeken naar compromissen en omdat ik de Donnelly banden inmiddels door-en-door ken, besloot ik niet last minute van schoeisel te wisselen. Of dat voor deze Green Divide een goede keuze was… daar kom ik later op terug.

Ik bezit een mix van zadel- en frametassen van het merk Apidura. De zadeltas komt uit de Expedition Serie en heeft een inhoud van 14 liter. Op de bovenbuis heb ik een ‘bolt-on’ tas uit de Racing Series; deze heeft een inhoud van 1 liter. Tot slot heb ik er voor deze tocht nog een frametas bij gekocht van 4 liter. Mijn inschatting was dat ik hiermee toch echt wel voldoende ruimte had om alle benodigde spullen mee te nemen.

Navigatie

Voor navigatie en registratie van de Green Divide gravelrit maakt ik gebruik van de antieke Garmin Edge 800 van collega Veloziner Eric. Op mijn telefoon liet ik op de achtergrond Komoot meedraaien én spreken. Dat klinkt wellicht suf; op pad met twee gps-apparaten… Maar zoals ik al in de aanhef zei, ben ik al jaren volledig apparaatloos op pad. En omdat mijn plan voor het rijden van deze Green Divide gravelroute toch wel ietwat last minute was, had ik geen tijd om me echt te verdiepen en een keuze te maken wat voldoende zou werken voor me.

Uiteindelijk bleek het zelfs een fijne combinatie. De kaart direct onder je neus op je stuur is fijn voor directe feedback. Maar de Edge 800 bleek niet een van de snelste… dus was de stembegeleiding van Komoot een welkome aanvulling. Desondanks reed ik echt wel een paar keer verkeerd. Maar ook dat hoort nu eenmaal bij zo’n avontuur, nietwaar?

Dit verhaal is origineel gepubliceerd op 20 juli 2021.

Dag 1, Zondag 11 Juli: Gouda – Naarden-Bussum – Loenen

De Green Divide gravelroute begint in Naarden-Bussum. Ik woon in Gouda, dus mijn trip begon met een treinreis naar Naarden-Bussum. De start van de rit is gelijk mooi: langs het water en oude vestingmuren van Naarden loopt de route richting Hilversum en via mooie heidegebieden bij Blaricum en Laren ga je zuidwaarts. In dit deel van de route rij je via ietwat compacte natuurgebiedjes tussen de bewoonde wereld door en je rolt hierbij over diverse ondergronden. Van harde gravelpaden tot fietspad en alles er tussenin; het volgt elkaar snel op.

Via Hooge en Lage Vuursche kom je bij vliegveld Soesterberg, waarna je doorsteekt naar de Kozakkenput, ofwel natuurgebied Den Treek. Plekken die ik ook allemaal (her)ken van de mountainbikeroutes die ik met regelmaat rij. Die laat de Green Divide gravelroute overigens links liggen en al snel steekt de route de A12 over (of onderdoor, eigenlijk) om op de ‘echte’ Utrechtse Heuvelrug iets verderop het bekende ‘Let de Stigterpad’ op te pakken.

Omweg bij Leersum

Momenteel is het deel rondom Leersum afgesloten. Enkele weken geleden heeft een valwind daar zoveel schade veroorzaakt, dat het simpelweg te onveilig is. Een deel van het gebied is volledig platgevaagd – bizar om te zien. Maar rondom het gebied dat het zwaarst is getroffen, staan veel bomen die net niet zijn omgevallen; die zijn onvoorspelbaar en dat is erg gevaarlijk. Er zit niets anders op dan voorlopig een stuk om te rijden. Ik kies er voor om via het fietspad langs de provinciale weg (N225) naar Amerongen te rijden en daar het Let de Stigterpad opnieuw op te pakken.

Op de Defensieweg richting Rhenen rij je parallel aan een verbindingstuk van de mountainbikeroutes Rhenen en Amerongen. Een afdaling die toch wel uitnodigend bleek en vooral: leuker dan op asfalt. De mountainbiker in me maakte dan ook dat ik daar een paar meter van de eigenlijke Green Divide gravelroute afweek.

Vlotte kilometers langs de Nederrijn, slingeren naar het Mountainbikemuseum

De doorsteek van de Utrechtse Heuvelrug naar Arhem loopt langs de Nederrijn. Landschappelijk mooi, maar qua route niet bijster spannend. Je rijdt hier voornamelijk over asfalt. Maar eerlijk is eerlijk: het was een welkome afwisseling, zeker achteraf met de wetenschap van wat nog komen ging.

Want vanaf de Nederrijn moet je weer omhoog de heuvelrug over, waarna de route wat op en neer slingert om vervolgens bij het Mountainbikemusuem langs de voordeur te komen. Het profiel van het landschap is hier beduidend grilliger en de ondergrond was er natter en zompiger dan wat ik tot dusver onder mijn wielen kreeg. Tot daar toe zat ik redelijk fris op de fiets, maar dat stuk was flink ploeteren, dus een koude cola bij Jeroen van Roekel’s museum ging er beslist goed in.

Rust op de Veluwe

Vanaf het Mountainbikemuseum slingert de route iets minder, maak je wat gemakkelijker snelheid en dus afstand. Hierbij rij je via het Deelerwoud de Veluwe op. Wederom verandert het aanblik. De ondergrond is er droger en langzaam maar zeker bekruipt het gevoel dat je de civilisatie achter je laat, terwijl je de rust tegemoet rijdt. De laatste kilometers van de dag over de Loenermark gingen, ondanks inmiddels vermoeide benen, haast vanzelf. Ondanks de lichte glooiing in het landschap loopt het dankzij de relatief harde ondergrond allemaal goed.

Loenen is mijn eindbestemming voor de eerste etappe van ‘mijn’ Green Divide gravelroute. Maar voor ik de minicamping opzoek, is de aantrekkingskracht van het terras van een café in het dorp te groot. Zonder enige vorm van tegenstribbelen plof ik er neer. Na koek-en-zopie de minicamping opgezocht, mijn tassen uitgepakt, kleding te drogen gehangen, een flink bord warm eten verorberd en in de luxe trekkershut mijn eigen lampje uitgedaan…

Dag 2, Maandag 12 Juli: Loenen – Zwolle – Gouda

Glamping was een goede keuze: ik heb heerlijk geslapen en kon fris en fit op staan. Bij de lokale Spar pak ik een breakfast-for-champions (lees: warme croissantjes…), waarna ik vertrek voor de tweede etappe, richting eindpunt Zwolle. Loenen ligt midden in het groen, dus zowat vanaf de voordeur van de Spar(…) duik ik het bos in. Bij Hoog Buurlo en Hoog Soeren word ik getrakteerd op schitterende, on-Nederlandse, vergezichten. Lekker wakker worden zo! Via Garderen buffel ik al snel over de Ermelose Heide (noord)oostwaarts naar het Leuvenumse Bos, prachtig slingerend langs de Leuvenumsebeek. De banden hebben deze ochtend nagenoeg alleen gravel en wat zand gezien. Langzaam maar zeker maak ik ook wat hoogtemeters om over de Liesberg heen te komen opweg naar Elspeet.

Koffie met appelgebak is ook natuur, toch?

Je doet er slim aan niet zomaar ‘elk dorpje’ voorbij te rijden; je komt er namelijk maar weinig tegen. Sterker nog: in dit deel van de Green Divide gravelroute rij je door relatief uitgestrekt gebied en behalve wat wild ben ik er bijzonder weinig tegengekomen. Voor mij was Elspeet dan ook de perfecte plek om een terras op te zoeken. Ik geniet graag van de natuur, en koffie met appelgebak is óók natuur, toch?

Zanderige sloophamer

Met de koffie en het appelgebak goed gesettled, kijk ik op de kaart voor het vervolg. Eindbestemming Zwolle lijkt niet ver weg meer. Maar schijn bedriegt, want de lange mooie gravelwegen over Kroondomein Het Loo zijn niet vlak en hakken er bij mij toch wel in. Richting Epe wordt de ondergrond meer zanderig; opletten met sturen dus. Dat gaat ook zeker op op het deel van de route dat de mountainbikeroute van Hattem volgt.

Die route heeft wat venijnige, korte steile, maar vooral zanderige klimmen. Hier loop ik tegen de beperkingen van mijn Donnelly X’plor banden aan; het achterwiel graaft in, waardoor ik moest lopen. Goed, dat mijn benen ook niet fris meer zijn zal er ook wel mee te maken hebben. Dit stuk van de Green Divide is – met inmiddels 280 kilometer in de benen – wat mij betreft wel dé sloophamer.

Vermoeidheid en blijheid komen samen

Iets later hoor ik het geluid van de snelweg; civilisatie dus. Niet veel later komt ook de brug over de Ijssel in zicht en kan de finish dus ruiken! Met een licht verzetje peddel ik door naar het treinstation van Zwolle. Hoppa, ik ben er! Niet eerder heb ik zo’n lange tocht ondernomen en verbaas mezelf dat ik dat kon. Een rare combinatie van vermoeidheid en blijheid overvalt me!

De blijheid wordt helaas wel snel getemperd. Vanwege werkzaamheden rijden er geen treinen van Zwolle naar Utrecht… Shit. Ondanks goede voorbereidingen heb ik dus toch iets over het hoofd gezien. Maar een voor mij toch wel epische tocht zou ook niet geslaagd zijn zónder tegenslag en aanpassen van plannen, hou ik me maar voor. Ik koop een broodje en een alcoholvrij biertje; het bereiken van de finish wil ik namelijk wél gewoon vieren. Daarna trakteer ik mezelf op een toetje van 21 wegkilometers naar treinstation ’t Harde, waar wél een trein huiswaarts vertrekt. Daar aangekomen toont de Garmin me dat ik in twee dagen 333 kilometer heb gefietst. Een mooi getal en iets waar ik trots op ben!

Green Divide gravelroute: Nederland zoals je het nooit eerder zag

Ik fiets al redelijk wat jaren en ben op best wel wat plekken in het land geweest. Maar ik moet het Erwin Sikkens nageven: met de Green Divide gravelroute heeft-ie een mooie, afwisselende route uitgestippeld waarbij je meer dan eens jezelf er aan moet herinneren dat je ‘gewoon in Nederland’ rijdt. Vooral het meest noordelijke deel op de tweede dag geeft de indruk dat je ver van de bewoonde wereld af bent. En eigenlijk klopt dat ook. De realisatie dat dat kan in Nederland… die was toch wel nieuw én uniek voor me. Alleen daarom al is de route het wat mij betreft een dikke aanbeveling waard.

Het mooie hierbij is dat het helemaal aan jou is hoe lang je er over doet. Ik vond hem verdeeld over twee dagen pittig, maar te overzien. Hou je van nóg meer uitdaging… dan rij je hem in één keer. Maar dat is zeer pittig en je mist dan ongetwijfeld veel van de omgeving; je komt de Green Divide namelijk op plekken die je waarschijnlijk nog niet eerder hebt gezien… en naar mijn mening is het gewoon zonde om daar blind doorheen te denderen. Maar goed; doe gewoon waar jij blij van wordt!

Green Divide Patch

En die Green Divide Patch dan, hoor ik je vragen!? Alleen de eerste vijftig bikers die hem rijden, krijgen hem. En nu maak ik deel uit van dat selecte groepje – toch wel met enige trots. Ik prik hem op de muur in mijn mancave als herinnering, naast mijn marathonstuurbordjes van weleer. Ik ervoer dit tweedaagse gravelavontuur als een bijzonder soort uidaging en inspanning. En ondanks de zelf opgelegde tijdsdruk en de GPS op mijn stuur (waar ik vroeger nooit mee wilde rijden), ervoer ik geen enkel vorm van stress. Dit was anders dan wat ik ooit eerder deed op een fiets… en smaakt absoluut naar meer!

Green Divide gps-route op Komoot

Erwin Sikkens heeft de route met de grootst mogelijke zorg samengesteld, waarbij je dus in principe alleen rijdt over voor fietsers opengestelde paden. Maar situaties kúnnen veranderen; bekijk dan ook altijd de laatste opmerkingen onder de routepagina op Komoot. Kom je zelf wat afwijkende zaken tegen onderweg, meld het!

Ik week op een aantal punten iets van Erwins route af. Rondom Leersum – omdat het moest – en iets verderop omdat ik gewoon graag een afdaling van een mountainbikeroute mee wilde nemen. Onderstaand vind je de gps-routes opgedeeld in twee etappes van de rit zoals ik hem reed. De originele route van Erwin Sikkens vind je hier.

Dit verhaal is origineel gepubliceerd op 20 juli 2021.

Tekst & foto’s: Mark ten Napel