Reizen | Dolomieten, Italië: De Sellaronda in één dag met liftondersteuning

Tekst en foto’s: Arjan Kruik

Dolomietenklassieker: Sellaronda

Dat mountainbikers, wielrenners, motorrijders én skiërs allemaal aanslaan als ze de naam van een route horen komt niet zo vaak voor. Toch is dat bij de Sellaronda het geval. Geen wonder, want deze ronde biedt álles wat de Dolomieten tot hét visitekaartje van de Zuidelijke Alpen maakt. En één van de beste mountainbikegebieden van Europa. De Sellaronda heet zo, omdat deze tour de vier dalen die het Sellamassief omringen – Val Gardena, Val di Fassa, Val de Fodom en Val Badia – met elkaar verbindt.

De Sellaronda loopt door drie verschillende Italiaanse provincies. Waar nu Zuid-Tirol, Trentino en Belluno elkaar ontmoeten, liep eeuwenlang de grens tussen Oostenrijk en Italië dwars door het Sellamassief. Gebleven is de onzichtbare Duits-Italiaanse taalgrens. Ook gebleven is een bijzonder taalkundige enclave: in de vier dalen rond de Sella is het Ladinisch – een oude Romaanse taal – nog steeds overal aanwezig, met als zichtbaar bewijs de drietalige straat- en plaatsnaamborden die de hele regio sieren.

Dikke bike

Je kunt de Sellaronda op meerdere plekken starten. Omdat ons bikehotel aan de noordkant van de Dolomieten ligt, beginnen wij in Alta Badia. ‘Wij’, dat zijn mijn fietsmaten Frank en Frank en ik. Omdat dat nogal verwarrend is, twee keer Frank, zal ik ze vanaf nu Fruit en Germanus noemen. Over het hoe en waarom van deze bijnamen zal ik hier niet uitweiden, je hoeft niet alles op het internet te zetten, maar beide heren luisteren er al jaren naar.  Hoe dan ook, we starten in Alta Badia, waar we afgesproken hebben met de gids die ons vandaag gaat begeleiden. Michaelangel Promberger is zijn naam, maar we mogen ook Michael zeggen.

Als we kennismaken zie ik Germanus al stiekem naar Michaels bike loeren. Frank heeft een dikke Santa Cruz Hightower, maar met z’n nóg iets dikkere Megatower met rondom supersolide downhillbanden, doet onze gids daar duidelijk een stapje bovenop. Een voorbode van de trails die we vandaag gaan rijden? We gaan het zien, eerst maar liftpassen kopen. Dat is lekker simpel, want alle liften werken met dezelfde pas: de Dolomiti Supersummer Card. Zonder liften kan je de Sellaronda natuurlijk ook rijden, maar dan ben je wel een dag of twee onderweg. Oftewel: wie op één dag zoveel mogelijk trails wil rijden kan het beste zo’n liftpas kopen.

Wel of geen gids?

Je kunt de Sellaronda op eigen gelegenheid rijden, met een gpx die je in je Garmin zet. Of gewoon met een papieren kaart. Maar ingewikkeld is dat wel, met name omdat er geen sprake is van één vastomlijnde route. Dat begint er al mee dat je de Sellaronda met de klok mee of tegen de klok in kunt rijden. En als je dat bepaald hebt, dan zijn je op veel sleutelsecties verschillende opties om af te dalen, van gladde flowtrails tot ruige downhilltracks. Natuurlijk, de moeilijkheidsgraad van de trails staat op de kaart aangegeven, maar een gids kan beter dan jij inschatten of een trail voor jou of jouw groepje geschikt is. En, ook niet onbelangrijk, kan óók veel beter inschatten of je de ronde kunt volbrengen vóórdat de laatste lift stopt.

Dat laatste is niet onbelangrijk, want je wilt aan het eind van de dag niet in het verkeerde dal eindigen, met nog duizend hoogtemeters of meer tussen jou en je auto of hotel. Plus: de ervaring van de gids geeft je de rust en ruimte om sommige secties gewoon nóg een keer te doen. Zoals de schandalig lekkere flowtrail Paravis vanaf de Gran Paradiso, die we uiteindelijk drie keer gereden hebben. Of de aansluitende Easy Jumpline boven Wolkenstein. Als je tsjokvol adrenaline weer onder aan de lift eindigt, is het fijn dat je iemand bij je hebt die zegt dat het geen probleem is om in het gondeltje te stappen om dezelfde trail nogmaals te rijden. Maar dan sneller….

Teveel trails om te bevatten

In reisverhalen worden meestal de routes beschreven die gereden zijn. En worden de trails bij naam en toenaam genoemd. Bij de Sellaronda is dat lastig. Niet alleen omdat je op een dag zo verschrikkelijk veel trails rijdt – uiteindelijk hebben we met alle verdubbelingen ruim 4.300 hoogtemeters afgedaald – maar ook omdat je een rondje rijdt. Daardoor is het lastig om je te oriënteren. Bovendien, dat moet ik ook toegeven na mijn pleidooi om vooral een gids te boeken,  juíst vanwege de gids heb je minder de behoefte om voortdurend vast te stellen waar je bent en welke pad je rijdt. Of in ons geval: gewoon Michaels blauwe helm volgen en genieten van de Dolomieten in het algemeen en de trails in het bijzonder, dat is eigenlijk wel het thema van ons rondje Sella.

Trailbike is prima

Wie een beetje heeft opgelet, heeft kunnen lezen dat onze bikeguide Michael een dikke enduro tussen z’n benen heeft. Is dat nodig als je de Sellaronda gaat rijden? Zeker niet. Maar omdat je zo weinig zélf hoeft te trappen, kunnen wat extra veerweg en wat zwaardere, meer gripzekere banden helemaal geen kwaad. Maar noodzakelijk is zo’n dikke bak niet. Althans, op de trails die wij met Michael rijden. Trails die hij, dat moet gezegd, natuurlijk kiest op basis van onze bikeskills en ons materiaal. Dat is, zoals ik je al vertelde, bij Germanus een Santa Cruz Hightower van de vorige generatie, met 150 millimeter veerweg voor en achter. Die bike blijkt volledig in z’n element in de Dolomieten.

Fruit echter rijdt op een Radon Skeen Trail CF met 120/130 mm veerweg. En ondanks dat je met zo’n relatief gematigde trailbike prima beneden komt, zouden wat meer reserves in met name de wat ruigere en/of snellere secties niet verkeerd zijn. Maar goed, stel dat je zelf ook zo’n soort fullsuspension hebt, laat dat je er dan zéker niet van weerhouden de Sellaronda te rijden. De meeste mountainbikepaden zijn relatief makkelijke flowtrails met classificatie S1 of S2. En mocht je op een ruige S3 of een heftige S4 belanden, wat overigens in principe niét nodig is om de ronde te volbrengen, dan moet je gewoon wat gas terugnemen. Tip: leg thuis alvast een setje potente banden om, dat helpt heel veel.

Bijna rond

Na zo’n 70 kilometer en 4.300 hoogtemeters belanden we in Corvara. Nog niet helemaal rond, maar wel bijna. En omdat de resterende kilometers naar Alta Badia over een relatief vlak pad lopen en we bovendien nogal dorstig zijn, pakken we op een terras in Corva alvast een lekkere Felsenkeller van de Zuid-Tiroolse brouwerij Forst. Even proosten op de geslaagde dag en dan gelijk maar even evalueren. Voor zover dat nodig is, want de glunderende blikken van de twee Franken spreken boekdelen. Bij Germanus omdat de Sellaronda al een tijdje op z’n bucketlist stond en bij Fruit omdat dit z’n eerste biketrip naar de Alpen überhaupt is. Waarmee maar weer bewezen is, dat je ook op de Utrechtse Heuvelrug voldoende ervaring kunt verzamelen om ongeschonden Alpentrails te bedwingen.

“Even proosten op de geslaagde dag en dan gelijk maar even evalueren. Voor zover dat nodig is, want de glunderende blikken van de twee Franken spreken boekdelen.”

Maar toch wat licht kritische noten. Ja, het is een waanzinnige tocht. Maar omdat je zelf nog geen 500 hoogtemeters hoeft te trappen, voelen de afdalingen toch een beetje onverdiend. Maar goed, dat heb je op andere plekken met liften natuurlijk ook. Ik denk dat je het hele Sellagebeuren moet beschouwen als één groot bikepark. Wat het in feite ook is. Maar dat brengt me op het tweede punt. De fun van een bikepark zit er voor mij in, dat ik een trail meerdere keren kan rijden. En dat ik daarbij steeds lekkerder beneden kom. Okay, dat kan tijdens het rijden van de Sella ook. Maar niet altijd. Immers, de liften draaien maar zo’n acht uur per dag en je moet uiteindelijk wel rond. Mijn tip: ga wat langer dan één dag en verken de sleutelsecties. En sluit je vakantie dan af met de complete Sellaronda. Succes gegarandeerd.